Ўрта Осиё чўл тошбақалари сони яшаш жойларининг ўзгариши ва йўқ қилиниши туфайли узлуксиз камайиб бораётгани сабаб «Қизил китоб»га киритилди. Бу ҳақда Давлат экология қўмитаси ахборот хизмати хабар берди.
Ҳозирда тошбақанинг табиий яшаши учун яроқсиз ва ўзлаштирилган ҳудудларнинг умумий майдони 300 минг квадрат километрни ташкил этади. Таъкидланишича, сўнгги 60 йил мобайнида хўжалик фаолияти юритилиши натижасида тошбақанинг яшаш жойлари 1,5 миллион гектарга қисқариб кетган.
Бугунги кунга келиб мазкур турнинг табиий популяциясини сақлаб қолиш мақсадида Ўзбекистон «Қизил китоб»ининг янги нашрига киритилди.
«Аммо Тошкентнинг Янгиобод, Чорсу ва бошқа бозорларида тошбақалар очиқ сотилмоқда. Айниқса болалари. Аксарият ҳолатда уларни ўйинчоқ сифатида фарзандига сотиб олиб беришади, кейин эса боқолмай ташлаб юборишади. Фикримизча, зудлик билан ёввойи ҳайвонлар савдосини назоратга олиш, сотувчини ҳам харидорни ҳам жазога тортиш лозим», — дейилади хабарда.
Ўрта Осиё чўл тошбақаси ўтган асрнинг биринчи ярмидан бошлаб камайишни бошлаган. Иккинчи жаҳон уруши даврида Ўрта Осиё тошбақаси гўштидан кўп миқдорда консервалар тайёрлашда фойдаланилган. 1950—1960 йилларда тошбақа, асосан, иқтисодий эҳтиёжлар учун йиғилган, бироқ очиқ даштда қишлоқ хўжалиги ривожланиши турларнинг яшаш жойлари ва сони сезиларли даражада камайишига олиб келди.
Ўрта Осиё чўл тошбақаси (Agrionemys horsfieldii) заиф, ҳимояга муҳтож тур сифатида Табиатни муҳофаза қилиш Халқаро иттифоқи (ТМХИ)нинг «Қизил рўйхати»га киритилган. Охирги 18 йил давомида қонуний ва ноқонуний равишда жами 1 254 100 дона Ўрта Осиё чўл тошбақаси табиатдан олинган ва экспорт қилинган.
Изоҳ (0)