Ижтимоий тармоқлар ва интернет сайтларида Самарқанд шаҳридаги вилоят Перинатал марказида 2019 йилнинг 28 февраль кунидан 1 март кунига қадар бўлган вақт оралиғида 5 нафар чақалоқ ўлганлиги тўғрисида хабарлар тарқалди. Хабарда шунингдек, 28 февраль куни мазкур марказда кўзи ёриган 21 яшар Г.К.нинг қиз деб айтилган фарзанди ўлганидан сўнг ўғил болага алмашиб қолганлиги ҳам баён қилинган.
Мазкур ҳолат бўйича «Дарё» мухбири журналистик суриштирув олиб борди.
Самарқанд вилоят перинатал маркази вилоят бўйича асоратли туғруқ жараёнларини амалга оширадиган марказ ҳисобланади. 190 ўринга мўлжалланган марказнинг бошқа шаҳар ва туман туғруқхоналаридан фарқи шундаки, вилоятнинг барча туман ва шаҳарларидан энг оғир аҳволда бўлган ҳомиладор аёллар келади.
– Воқеа юз берган кунлари мен Германияда ўқишда эдим, — дейди марказ директори Лола Ҳамроева. – 2007 йилда ташкил этилган перинатал марказ 190 та койкага мўлжалланган бўлиб, 2018 йил давомида даволанган беморлар сони 16388 тани ташкил қилган бўлиб, уларнинг қарийб 80 фоизи қишлоқ туманларидан келган аёлларни ташкил этган. Ҳозирда перинатал марказда койкаларнинг тўлиши 133 фоизга етган.
Марказда жорий йилнинг 5 ойи давомида 3109 туғруқ содир бўлиб, 155 нафар чақалоқ ўлими кузатилган. Ўлим ҳолатлари 2018 йилнинг шу даврига нисбатан 80 тага камайган (2018 йил 235 нафар, 2019 йил 155 нафар).
2019 йилнинг 28 февраль куни соат 11:30 атрофида фуқаро Г.К.нинг туғилган чақалоғи орадан 6 соат ўтгач, аниқроғи 17:40 атрофида вафот этган. Чақалоқнинг ўлимига уни муддатидан аввал (27 ҳафталик) туғилгани ва ўпкаси яхши ривожланмаганлиги сабаб қилиб кўрсатилган. Чақалоқларнинг қайд этиш журналида ҳам, реанимация журналида ҳам туғилган чақалоқнинг жинси ўғил, вазни 1330 грам, бўйи эса 34 см эканлиги қайд этилган.
Айнан ушбу воқелар содир бўлган кунлари директор вазифасини бажарган перинатал марказ директори ўринбосари Санжар Суяровнинг таъкидлашича, Г.К. марказга 25 февраль куни қабул қилинган. Бунгача у 19 февраль куни Республика шошилинч тез тиббий ёрдам илмий марказининг Самарқанд филиали шошилинч хирургия бўлимида ўткир кўричак хуружи билан наркоз остида операция қилинган.
Ўрганиш жараёнида ҳужжатлар терговчида бўлганлиги сабабли касаллик тарихи билан танишишнинг имкони бўлмади.
Аслида 28 февраль куни перинатал марказда яна 4 та чақалоқ оламдан ўтган. Лекин уларнинг уч нафари 25 февралда дунёга келган. Фақат биттаси 26 февралда туғилган. Шу куни ўлган чақалоқларнинг барчаси турли патологик касаллик билан муддатидан аввал туғилган.
Хусусан, 1988 йилда туғилган Ш.Э. 25 февралда муддатидан аввал 35 ҳафталик ўғил жинсли чақалоқ туққан. Ш.Э.нинг иккинчи туғруғи бўлган чақалоқнинг вазни 1900 грам, бўйи 42 см бўлиб, чақалоқ нафас бузилиши синдроми, нафас етишмовчилиги оғир даражаси, туғма юрак нуқсони билан туғилган.
25 февраль куни 1994 йилда туғилган М.М. муддатидан аввал 38 ҳафталик қиз жинсли чақалоқни дунёга келтирган. Чақалоқ 3160 грамм вазн ва 50 см бўйга эга бўлган. М.М.нинг учинчи туғруқ фарзанди бўлган чақалоқ ҳомила ичи пневмонияси, марказий нерв системасининг перинатал зарарланиши, бош мияга қон қуйилиши, ДВС синдроми касаллиги билан туғилган.
Шунингдек, 1990 йилда туғилган Н.Э. ҳам 25 февралда муддатидан аввал 34 ҳафталик ўғил жинсли чақалоқ туғган. Н.Э.нинг тўртинчи туғруқдаги чақалоғи 2000 гм, бўйи 43 см бўлган. Чақалоқ нафас бузилиш синдроми, нафас етишмовчилиги оғир даражаси билан оғриган. 26 февраль куни 2000 йилда туғилган С.Ҳ. муддатидан аввал 30 ҳафталик ўғил жинсли чақалоқ туққан. 1900 грамм вазн ва 39 см бўйга эга бўлган чақалоқ кўплаб туғма нуқсон (туғма ихтиоз, туғма юрак нуқсони) билан туғилган. Шу куни вафот этган чақалоқларнинг 4 нафари ўғил жинсли, бири қиз бўлган.
Марказ ходимларининг таъкидлашича, перинатал марказда нобуд бўлган чақалоқларнинг ўлим сабабини аниқлаш мақсадида суд-тиббиёт экспертизасидан ўтказилиши лозим бўлган. Лекин Г.К.нинг яқинлари чақалоқнинг ёриб кўрилишига қаршилик қилиб, розилик бермаган. Аниқроғи нобуд бўлган чақалоқни ёриб кўриш ўтказилаётганида марказда жанжал кўтаришган. Натижада марказ ходимлари далолатнома тузиб, чақалоқ мурдаси эгаларига бериб юборилган.
Самарқанд вилоят ИИБ матбуот хизмати раҳбари Ширин Норматованинг маълум қилишича, Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги ҳузуридаги Х.Сулаймонова номидаги Республика суд экспертиза маркази томонидан ўтказилган одам ДНКси экспертизасининг 2019 йил 31 майдаги 4250/12Д-сонли хулосасига кўра, вафот этган чақалоқ мурдасидан олинган биологик намуналар ариза муаллифлари Г.К. ва Ф.М.нинг вафот этган чақалоққа нисбатан биологик ота-оналиги тасдиқланмаганлиги аниқланган.
Кимларнингдир эътиборсизлиги туфайли чақалоқнинг жинси ота-онасига нотўғри етказилган Самарқанддаги перинатал марказда яна тушунарсиз ҳолат юз бермоқда. Шу куни ўлган чақалоқларнинг тўрт нафари ўғил жинсли бўлган, балки чақалоқлар ростдан ҳам алмашиб қолгандир? Мазкур ишга ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар ўз сўзини айтади.
Айни пайтда мазкур ҳолат юзасидан 2019 йил 4 июнь куни Самарқанд шаҳар ИИО ФМБ ҳузуридаги Тергов бўлими томонидан Ўзбекистон Республикаси Жиноят кодексининг 124-моддаси (Болани алмаштириб қўйиш) билан жиноят иши қўзғатилиб, дастлабки тергов ҳаракатлари олиб борилмоқда.
Изоҳ (0)