Ijtimoiy tarmoqlar va internet saytlarida Samarqand shahridagi viloyat Perinatal markazida 2019-yilning 28-fevral kunidan 1-mart kuniga qadar bo‘lgan vaqt oralig‘ida 5 nafar chaqaloq o‘lganligi to‘g‘risida xabarlar tarqaldi. Xabarda shuningdek, 28-fevral kuni mazkur markazda ko‘zi yorigan 21 yashar G.K.ning qiz deb aytilgan farzandi o‘lganidan so‘ng o‘g‘il bolaga almashib qolganligi ham bayon qilingan.
Mazkur holat bo‘yicha “Daryo” muxbiri jurnalistik surishtiruv olib bordi.
Samarqand viloyat perinatal markazi viloyat bo‘yicha asoratli tug‘ruq jarayonlarini amalga oshiradigan markaz hisoblanadi. 190 o‘ringa mo‘ljallangan markazning boshqa shahar va tuman tug‘ruqxonalaridan farqi shundaki, viloyatning barcha tuman va shaharlaridan eng og‘ir ahvolda bo‘lgan homilador ayollar keladi.
– Voqea yuz bergan kunlari men Germaniyada o‘qishda edim, — deydi markaz direktori Lola Hamroyeva. – 2007-yilda tashkil etilgan perinatal markaz 190 ta koykaga mo‘ljallangan bo‘lib, 2018-yil davomida davolangan bemorlar soni 16388 tani tashkil qilgan bo‘lib, ularning qariyb 80 foizi qishloq tumanlaridan kelgan ayollarni tashkil etgan. Hozirda perinatal markazda koykalarning to‘lishi 133 foizga yetgan.
Markazda joriy yilning 5 oyi davomida 3109 tug‘ruq sodir bo‘lib, 155 nafar chaqaloq o‘limi kuzatilgan. O‘lim holatlari 2018-yilning shu davriga nisbatan 80 taga kamaygan (2018-yil 235 nafar, 2019-yil 155 nafar).
2019-yilning 28-fevral kuni soat 11:30 atrofida fuqaro G.K.ning tug‘ilgan chaqalog‘i oradan 6 soat o‘tgach, aniqrog‘i 17:40 atrofida vafot etgan. Chaqaloqning o‘limiga uni muddatidan avval (27 haftalik) tug‘ilgani va o‘pkasi yaxshi rivojlanmaganligi sabab qilib ko‘rsatilgan. Chaqaloqlarning qayd etish jurnalida ham, reanimatsiya jurnalida ham tug‘ilgan chaqaloqning jinsi o‘g‘il, vazni 1330 gram, bo‘yi esa 34 sm ekanligi qayd etilgan.
Aynan ushbu voqelar sodir bo‘lgan kunlari direktor vazifasini bajargan perinatal markaz direktori o‘rinbosari Sanjar Suyarovning ta’kidlashicha, G.K. markazga 25-fevral kuni qabul qilingan. Bungacha u 19-fevral kuni Respublika shoshilinch tez tibbiy yordam ilmiy markazining Samarqand filiali shoshilinch xirurgiya bo‘limida o‘tkir ko‘richak xuruji bilan narkoz ostida operatsiya qilingan.
O‘rganish jarayonida hujjatlar tergovchida bo‘lganligi sababli kasallik tarixi bilan tanishishning imkoni bo‘lmadi.
Aslida 28-fevral kuni perinatal markazda yana 4 ta chaqaloq olamdan o‘tgan. Lekin ularning uch nafari 25-fevralda dunyoga kelgan. Faqat bittasi 26-fevralda tug‘ilgan. Shu kuni o‘lgan chaqaloqlarning barchasi turli patologik kasallik bilan muddatidan avval tug‘ilgan.
Xususan, 1988-yilda tug‘ilgan Sh.E. 25-fevralda muddatidan avval 35 haftalik o‘g‘il jinsli chaqaloq tuqqan. Sh.E.ning ikkinchi tug‘rug‘i bo‘lgan chaqaloqning vazni 1900 gram, bo‘yi 42 sm bo‘lib, chaqaloq nafas buzilishi sindromi, nafas yetishmovchiligi og‘ir darajasi, tug‘ma yurak nuqsoni bilan tug‘ilgan.
25-fevral kuni 1994-yilda tug‘ilgan M.M. muddatidan avval 38 haftalik qiz jinsli chaqaloqni dunyoga keltirgan. Chaqaloq 3160 gramm vazn va 50 sm bo‘yga ega bo‘lgan. M.M.ning uchinchi tug‘ruq farzandi bo‘lgan chaqaloq homila ichi pnevmoniyasi, markaziy nerv sistemasining perinatal zararlanishi, bosh miyaga qon quyilishi, DVS sindromi kasalligi bilan tug‘ilgan.
Shuningdek, 1990-yilda tug‘ilgan N.E. ham 25-fevralda muddatidan avval 34 haftalik o‘g‘il jinsli chaqaloq tug‘gan. N.E.ning to‘rtinchi tug‘ruqdagi chaqalog‘i 2000 gm, bo‘yi 43 sm bo‘lgan. Chaqaloq nafas buzilish sindromi, nafas yetishmovchiligi og‘ir darajasi bilan og‘rigan. 26-fevral kuni 2000-yilda tug‘ilgan S.H. muddatidan avval 30 haftalik o‘g‘il jinsli chaqaloq tuqqan. 1900 gramm vazn va 39 sm bo‘yga ega bo‘lgan chaqaloq ko‘plab tug‘ma nuqson (tug‘ma ixtioz, tug‘ma yurak nuqsoni) bilan tug‘ilgan. Shu kuni vafot etgan chaqaloqlarning 4 nafari o‘g‘il jinsli, biri qiz bo‘lgan.
Markaz xodimlarining ta’kidlashicha, perinatal markazda nobud bo‘lgan chaqaloqlarning o‘lim sababini aniqlash maqsadida sud-tibbiyot ekspertizasidan o‘tkazilishi lozim bo‘lgan. Lekin G.K.ning yaqinlari chaqaloqning yorib ko‘rilishiga qarshilik qilib, rozilik bermagan. Aniqrog‘i nobud bo‘lgan chaqaloqni yorib ko‘rish o‘tkazilayotganida markazda janjal ko‘tarishgan. Natijada markaz xodimlari dalolatnoma tuzib, chaqaloq murdasi egalariga berib yuborilgan.
Samarqand viloyat IIB matbuot xizmati rahbari Shirin Normatovaning ma’lum qilishicha, O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi huzuridagi X.Sulaymonova nomidagi Respublika sud ekspertiza markazi tomonidan o‘tkazilgan odam DNKsi ekspertizasining 2019-yil 31-maydagi 4250/12D-sonli xulosasiga ko‘ra, vafot etgan chaqaloq murdasidan olingan biologik namunalar ariza mualliflari G.K. va F.M.ning vafot etgan chaqaloqqa nisbatan biologik ota-onaligi tasdiqlanmaganligi aniqlangan.
Kimlarningdir e’tiborsizligi tufayli chaqaloqning jinsi ota-onasiga noto‘g‘ri yetkazilgan Samarqanddagi perinatal markazda yana tushunarsiz holat yuz bermoqda. Shu kuni o‘lgan chaqaloqlarning to‘rt nafari o‘g‘il jinsli bo‘lgan, balki chaqaloqlar rostdan ham almashib qolgandir? Mazkur ishga huquqni muhofaza qiluvchi organlar o‘z so‘zini aytadi.
Ayni paytda mazkur holat yuzasidan 2019-yil 4-iyun kuni Samarqand shahar IIO FMB huzuridagi Tergov bo‘limi tomonidan O‘zbekiston Respublikasi Jinoyat kodeksining 124-moddasi (Bolani almashtirib qo‘yish) bilan jinoyat ishi qo‘zg‘atilib, dastlabki tergov harakatlari olib borilmoqda.
Izoh (0)