Тошкент давлат иқтисодиёт университети ректори, иқтисод фанлари доктори, профессор Баҳодир Ходиев ЎзА мухбирига берган интервьюсида олий таълим тизимида амалга оширилаётган ислоҳотлар, унинг аҳамияти, халқаро ҳамкорлик, педагогларга кўрсатилаётган эъзоз ва эҳтиром ҳақида сўзлаб берди.
Бугунги кунда Ўзбекистон Республикаси олий таълим тизимида халқаро ҳамкорликни кучайтириш бўйича кўплаб чора-тадбирлар амалга оширилмоқда.Президент Шавкат Мирзиёев томонидан қабул қилинган ‘Олий таълим тизимини янада ривожлантириш чора-тадбирлари тўғрисида’ги ҳамда ‘Олий таълим муассасаларида таълим сифатини ошириш ва уларнинг мамлакатда амалга оширилаётган кенг қамровли ислоҳотларда фаол иштирокини таъминлаш бўйича қўшимча чора-тадбирлар’ тўғрисидаги қарорлари бугунги кунда Ўзбекистон олий таълим тизимида кенг қамровли халқаро алоқалар ривожланишида ижобий самараларини бермоқда.
Мазкур қарорлар ижросини таъминлаш мақсадида Тошкент давлат иқтисодиёт университетида туб ўзгаришлар бўлди. Ҳозирги кунда юздан ортиқ халқаро университетлар билан ўзаро ҳамкорлик шартномалари имзоланган, буларга дунёнинг ҳар бир бурчагидан: АҚШ, Ғарбий ва Шарқий Европа, Россия Федерацияси, Ўрта ва Марказий Осиё, Австралия мамлакатлари университетлари киради.
Бундан ташқари, халқаро университетлар билан қўшма дипломларни жорий этиш бўйича шу йилдан Россия Федерациясининг Урал давлат иқтисодиёт университети билан ҳамкорликка эришилди. Бунга қўшимча қилиб, таълим муассасамизда 2018—2019-ўқув йилидан бошлаб бакалавр даражасининг қўшма дипломини бериш учун ‘Экспортга йўналтирилган менежмент’, ‘Туризм ва дам олиш менежменти’ йўналишлари фаолияти йўлга қўйилади.
Ҳар йили юзга яқин университет талабалари ўзаро ҳамкорлик ва талабалар алмашинуви дастури бўйича: Жанубий Корея, Япония, Хитой Халқ Республикаси, Германия, Польша ва Болгария олий таълим муассасаларига бир семестр ўқиш учун юборилмоқда. Бу талабаларимизга мутахассислиги бўйича тил кўникмаларини эгаллаши учун кенг имконият яратади. Шунингдек, уларнинг дунёқараши кенгайишига, келажакда тўғри йўлни танлаб, билимини ошириб, олган кўникмаларини амалиётга татбиқ этишида муҳим аҳамият касб этади.
Университет ‘Erasmus plus’ дастури асосида Европа Иттифоқидаги университетлар билан ҳамкорликда фаолият олиб бормоқда. Бунда дастурнинг кредит алмашинуви, ‘Капасити билдин’ ва ‘Жан Монне’ лойиҳаларида иштирок этиб университет ғолибликни қўлга киритган. Ҳозирда университет Британия Кенгаши билан ҳамкорликда бир қатор лойиҳалар устида ҳамкорлик олиб боряпти. Ушбу ҳамкорликлар, албатта, университет ва Ўзбекистон келажаги учун ўз ижобий самарасини беришига ишонамиз.
Халқаро университет профессор-ўқитувчилари билан ҳамкорликда семинар-тренинглар, ҳамкорлик лойиҳалари, танловлар ўтказиш яхши анъанага айланган. Моддий-техник жиҳатдан тўла таъминланган, энг сўнгги замонавий технологиялар асосида жиҳозланган аудитория ва конференция заллари талабаларнинг билим олишига қулайлик, педагоглар иш фаолиятида эса енгиллик яратади.
Кадрлар масаласи давлат сиёсатининг устувор вазифаларидан бири сифатида белгиланган. Шу боис етук мутахассисларни тайёрлаш, соҳага малакали мутахассисларни етказиб беришда университетда 397 нафар профессор-ўқитувчи фидойилик билан фаолият олиб бормоқда. Уларнинг 40 нафари фан доктори, 113 нафари фан номзоди ва 14 нафари иқтисодиёт фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD)дир. Илмий салоҳият мазкур ўқув йилида 42 фоизни ташкил этмоқда.
Ҳозирда университетда Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2017 йил 22 майдаги ‘Олий ўқув юртидан кейинги таълим тизимини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида’ги қарори бўйича таянч докторантлар, докторантлар ва мустақил изланувчилар ҳамда профессор-ўқитувчиларнинг диссертацияларни тайёрлаш механизми тубдан қайта кўриб чиқилди. Улар учун мунтазам равишда илмий-услубий семинарлар ташкил этилмоқда. Хорижий журналларда илмий мақолаларни чоп этишнинг усул ва воситаларини ўрганишга қаратилган тренинглар, шунингдек, жаҳон илмий журналларидаги мақолаларни ўқиш, уларни юклаб олиш, таҳлил қилиш билан боғлиқ тадбирлар режали тарзда амалга оширилмоқда. Буларнинг натижасида жорий йилнинг шу давригача жами 3 та докторлик диссертация иши (DSs) ва 17 та иқтисодиёт фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD) диссертация иши ҳимояси ташкил этилди. Бу эса университет илмий салоҳиятининг янада кўтарилишида аҳамиятлидир.
Эндиликда Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ҳамда Давлат тест марказининг қўшма қарори билан ҳар йили халқаро ташкилотларнинг олий таълим муассасалари рейтингида 500 талик рўйхатга киритилган, рўйхати тасдиқланадиган таълим муассасалари битирувчиларининг таълим тўғрисидаги ҳужжатлари тўғридан-тўғри (махсус синовларсиз) нострификация қилинади. Вазирлар Маҳкамасининг 2017 йил 3 апрелдаги қарори билан ‘Хорижий давлатларда таълим олганлик тўғрисидаги ҳужжатларни тан олиш ва нострификациялаш (эквивалентлигини қайд этиш) тартиби тўғрисида’ги Низомга ўзгартиш киритилиб, шундай тартиб жорий этилди. Бу эса ўз навбатида олий таълим муассасалари ўртасида рақобатни янада кучайтириб, кадрлар тайёрлаш тизимида қатор ўзгаришларга олиб келади.
Давлат таълим стандарти, малака талаблари, ўқув режа ва ўқув фан дастурларга мувофиқ ўқитиш сифатини таъминлаш, ўқув жараёнини кадрлар истеъмолчиларининг таклифларини инобатга олган ҳолда ташкил этиш муҳим масалалардан биридир. Айни жараён ҳамиша диққат марказимизда.
Президентимизнинг 2016 йил 30 декабрь куни мамлакатимизнинг етакчи илм-фан намояндалари билан учрашувида фан, таълим ва ишлаб чиқариш интеграциясини янада такомиллаштириш борасида белгилаб берган устувор йўналишлари ижросини таъминлаш мақсадида университетда 43 та – вазирлик, қўмита, ташкилот ва корхоналар билан ҳамкорлик шартномалари имзоланган ва инновацион-корпоратив ҳамкорлик самарали йўлга қўйилган.
Ушбу ҳамкорлик соҳани ривожлантиришга хизмат қилувчи таклиф ва тавсияларни ишлаб чиқиш мақсадида университет профессор-ўқитувчилари стажировкаларга юборилмоқда. Шу жараёнда вазирлик, қўмита, ташкилот ва корхоналар билан хўжалик шартномалари имзоланиб, шу орқали университет ҳисоб-рақамига келиб тушган пулнинг 75 фоизи ўша жараёнда фаол иштирок этган педагогларга ойлик тариқасида берилмоқда.
Бундан ташқари, профессор-ўқитувчилар стажировка жараёнида назарий билим ва кўникмаларга ҳам эга бўлмоқда.
Университетимизда ўқув жараёни 5 факультет ва магистратура бўлимида ташкил этилган. Ўқув машғулотларини олиб боришда 24 кафедра фаолият юритади. 22 таълим йўналиши ва 25 магистратура мутахассислигида 5 минг 422 йигит-қиз илм олмоқда. Уларнинг 4 минг 837 нафари бакалавриат, 585 нафари магистратура босқичида таҳсил олаётир. Иқтисодиёт, Менежмент, Маркетинг, Банк иши, Бухгалтерия ҳисоби ва аудит каби йўналишлар бўйича кадрлар тайёрланмоқда. 2018—2019- ўқув йилида Суғурта иши, Минтақавий иқтисодиёт, Иқтисодий хавфсизлик, Бизнес информатика янги йўналишлари бўйича кадрлар тайёрлаш йўлга қўйилди.
Ўқув машғулотларини юқори савияда ўтказиш учун барча моддий-техника базаси мавжуд. Жами мавжуд 212 аудитория 95 фоизга ахборот технологиялари воситалари билан жиҳозланган, шу жумладан, 27 компьютер синфи, 4 лингофон хонасида хорижий тилларни ўрганиш учун имкониятлар яратилган. Илм-фаннинг сўнгги ютуқлари асосида ‘Ақлли аудитория’, ‘Инновацион банк ўқув хонаси’, ‘Халқ банки ўқув хонаси’, ‘ПКФ МАК АЛЬЯНС’ халқаро аудиторлик ташкилоти ўқув хонаси, Туризм ва сервис кафедрасининг ўқув амалий маркази меҳмонхона ва ресторан сервиси бўйича махсус жиҳозланган аудиториялари, ‘Очиқ осмон остидаги музей’ мажмуасида машғулотлар ўтказилади. Бепул интернет, мингдан зиёд компьютерлар талабалар ихтиёрида.
2019 йилдан бошлаб Вебстер университети билан янги мутахассисликлар бўйича магистрларни тайёрлаш ишлари бошланади. Ўқув сифатини ошириш мақсадида 25 хорижий мамлакатдан қирқдан зиёд олимлар жалб этилди. Улар ҳам йигит-қизларимиз учун устоз ҳисобланади. Талабаларимиз уларни ҳурмат қилади.
Устоз, мураббий, ўқитувчи, муаллим... Таълим-тарбия берган инсонни шу каби сўзлар билан улуғлаймиз. У хоҳ мактаб, хоҳ ўрта махсус таълим муассасаси, хоҳ олий таълим бўлсин биз уларни ҳурматлаймиз, қадрлаймиз.
Шундай экан, юртимиз учун қилаётган меҳнатимиз қадрланаётгани, шарт-шароит ва имкониятлар яратилиб, эътироф этилаётганимизнинг ўзи катта гап. Бу иш фаолиятимиз, йигит-қизларга таълим бериш давомида янада кўпроқ куч ва жасорат билан меҳнат қилишимизга олиб келади.
Баҳодир Ходиев, Иқтисодиёт универистети ректори
Изоҳ (0)