ЎзА Миллий ахборот агентлиги 1941 йил урушга чақиртирилиб, 1948 йил ватанига қайтган бўлса-да, уруш қатнашчилари рўйхатидан туширилиб қолдирилган қибрайлик Қаҳҳор ота ҳақида мақола эълон қилди. Уни тўлиғича келтириб ўтамиз.
Қибрай туманининг Янгиобод қишлоғида яшовчи уруш қатнашчиси Қаҳҳор ота Сатторовнинг хонадонида 9 май арафасида қўшалоқ байрам бўлди. Биринчидан, жанггоҳларда жон бериб, жон олишган бир жангчининг пок номи тикланиши учун қарийб қирқ йил вақт зарур бўлди. Қаҳҳор ота шунча йил давомида бу ёруғ куннинг келишини орзу қилиб яшади. Фақатгина Ўзбекистон Республикаси Президентининг Виртуал қабулхонасига хат ёзганидан сўнггина адолат қарор топди.
Воқеа тафсилотига ўтишдан бурун отанинг умр дафтарига бир кўз югуртирсак.
Қ.Сатторров юртга фашист газандалари бостириб келганида эндигина 21 ёшда эди. 1941 йилда Тошкент шаҳар Октябр тумани ҳарбий комиссириати томонидан у ҳарбий хизматга чақирилди. Ўзбек йигити тўрт йил мобайнида 89,467,1107-ўқчи полкларнинг таркибида жанг-у жадал кечди, бир неча бор ўлим билан юзма-юз келди.
Инсоният тарихидаги энг катта талафот келтирган ва қурбонлар бўлган, 1418 кун давом этган қонли уруш ҳам тугади. Қ.Сатторов бу муҳорабадан соғ-омон чиқди. Қирқ йил қирғин-барот бўлса ҳам ажали етмаган ўлмайди, деганлари шу бўлса керак-да. Бироқ, унга ҳали-вери юрт дийдорини кўриш насиб этмади. Қаҳҳор Озарбайжон пойтахти Боку шаҳридаги халқ хўжалиги иншоотларини тиклаш ишига сафарбар қилинди. У уйидан чиқиб кетганига етти йил ўтгачгина ота-онаси, укалари бағрига қайтди.
Қаҳҳор ота тинчлик даврида ҳам фидокорлик намунасини кўрсатиб меҳнат қилди. Узоқ йиллар Тошкент паррандачилик фабрикасида самарали тер тўкди ва шу ердан нафақага чиқди. 1979 йилда Қ.Сатторовга А №380666 рақамли уруш қатнашчиси деган вақтинчалик гувоҳнома берилади. Сўнг нимагадир уруш фахрийлари рўйхатидан тушиб қолади. Албатта, бу шўролар даврида авж олган қоғозбозлик, сансоларлик, лоқайдлик каби иллатларнинг касри эди. Қирқ йил бадалида ҳеч ким урушнинг бошидан охиригача қон кечган жангчига у нега рўйхатдан тушиб қолганини тушунтириб беролмади. Президентнинг Виртуал қабулхонасига қилинган мурожаатдан кейингина аҳвол ўзгарди. Ушбу мурожаат асосида Россия федерацияси мудофаа вазирлигининг Подолск шаҳрида жойлашган марказий архивига сўровнома юборилди. Бу йилги Хотира ва Қадрлаш куни бўсағасида архивдан келган жавоб хати барча масалага ойдинлик киритди. Хатга илова қилинган архив маълумотномасида, жумладан, шундай дейилади:
«1922 йилда туғилган сержант Саттаров Қаҳҳор 1941 йилда ҳарбий хизматга чақирилган. 328-ўқчи дивизиясининг 1107-ўқчи полки бўйича 1943 йил 23 июнда чиқарилган буйруғида қуйидаги ёзув бор:
«2 та дзот ва 4 та блиндажни яксон қилганлиги учун 120-миллиметрли миномёт тўпчиси ефрейтор Сатторов Қаҳҳор Олий Президиум номидан «Жанговар хизматлари учун» медали билан тақдирлансин».
328-ўқчи дивизиянинг 1107-ўқчи полки 1942 йилнинг 30 августидан 1945 йилнинг 9 майига қадар ҳаракатдаги армия таркибида бўлган.
Архив ҳужжатларини сақлаш бўлими мудири Н.Москач».
Бугун Қаҳҳор ота барча уруш қатнашчилари сингари 9 майни алоҳида ғурур, зўр ҳис-ҳаяжон билан кутиб олмоқда.
Иккинчи қувончли воқеа эса кекса жангчига Президентимизнинг кўрсатмасига асосан, электр энергияси, табиий газ ва ичимлик суви истеъмоли учун 300 минг сўмлик тўловларни амалга ошириш имконини берувчи гувоҳноманинг топширилиши бўлди.
– Президентимизнинг Виртуал қабулхонаси ёрдами билан жангчи номим қайта тикланганлигидан ўзимни иккинчи бор туғилгандек ҳис қиляпман, – дейди Қаҳҳор ота Сатторов. – Бу ҳал бўлса ҳеч ким, ҳеч нарса ва ҳеч қачон унутилмаслигининг бир исботидир. Президентимизнинг «Иккинчи жаҳон уруши қатнашчиларини рағбатлантириш тўғрисида»ги Фармонига биноан пул мукофоти ҳамда олтин соат совға қилиниши, МИБ томонидан коммунал тўловларни тўлаш учун гувоҳнома берилиши эса кучимга куч, руҳимга руҳ қўшди. Шу дориломон кунларга эсон-омон етиб келганимизга шукроналар бўлсин!
Биргина Қибрай тумани бўйича бундай имкониятдан 13 киши фойдаланиш имкониятига эга бўлди.
Изоҳ (0)