Қўқон мусиқали драма театри актёрлари Президент топшириғи билан шаҳарда театр, санъат ва маданият ходимлари учун қурилган уйларни банк томонидан белгиланган нарх, бошланғич бадал ва ойлик тўловлар қимматлиги сабаб сотиб ололмаётганларидан нолиб, «Дарё»га мурожаат қилди. Мухбиримиз Азизбек Эрматов мазкур муаммони ўрганиш ва вазиятга ойдинлик киритиш мақсадида театр ходимлари билан учрашди.
Шавкат Мирзиёев ўтган йилнинг 22–23 июнь кунлари Фарғона вилоятига ташрифи чоғида Қўқон шаҳар театрини ҳам бориб кўрди. Ижодкорлар билан мулоқотда театрнинг халқ орасидаги обрўйи ва нуфузини ошириш бўйича ўз фикрларини билдирди. Ижодкорларни қўллаб-қувватлаш, улар учун алоҳида кўп қаватли уй қуриш ва уни узоқ муддатли имтиёзли ипотека кредити асосида, биринчи навбатда, театр ходимларига ажратиш бўйича кўрсатма берди.
Шундан сўнг вилоят ҳокимлиги ижодкорларга қулайлик яратиш мақсадида театрга яқин ҳудуддан ер ажратди. Фарғона вилояти ҳокимининг 2017 йил 14 августдаги 413-сонли қарорига асосан Қўқон шаҳар, Янги Чорсу кўчасида «Фарз» фирмаси томонидан янги беш қаватли уй қуриб битказилди. 36 хонадондан иборат уй Қўқон шаҳар ҳокимининг 2018 йил 3 февралдаги 66-сонли қарори билан фойдаланишга топширилди.
Театр актрисаси Мавлуда Деҳқонованинг айтишича, шаҳар ҳокимининг уй фойдаланишга топширилиши ҳақидаги қарори чиқишидан анча олдин — ўтган йил декабрь ойининг охирларида уларга зудлик билан банкка омонат маблағи қўйиб, уйга кўчиб кириш бўйича кўрсатма берилди. Ҳали уй нархи, бошланғич бадал миқдори расман аниқ бўлмагани учун у банкка 21 декабрь куни 12 миллион сўм, 22 декабрь куни эса яна 10 миллион сўм тўлов қилди ва ўзи танлаган 2 хонали хонадонни жиҳозлаб, шу куннинг ўзида кўчиб кирди. Шу тариқа битта қаватдаги 3 хонадон театр ходимлари билан «тўлдирилди» ва уй фойдаланишга топширилгани ҳақидаги лавҳа телевидение орқали намойиш этилди.
Уй қурилишини молиялаштирган «Ўзсаноатқурилишбанк»нинг Қўқон филиали бошқарувчиси театр раҳбарига 2018 йил 29 январь куни 192/16-сонли алоқа хати орқали мазкур уйдаги хонадонларни сотиб олиш учун ипотека кредити уй-жой қийматининг 25 фоиз миқдорида бошланғич бадал шакллантирилган тақдирда йиллик 18 фоиз, 6 ойлик имтиёзли давр билан 10 йил муддатга ажратилишини маълум қилди.
Ҳамма муаммо мана шундан кейин бошланди. Ипотека кредити муддати ҳамда фоиз ставкалари театр ходимларига маъқул келмади ва улар хонадонларни олишдан бош тортди. Банкда омонат ҳисоб-варағи очиб, маълум миқдорда пул қўйганлари эса бошланғич бадалнинг қолган қисмини тўлаб, шартнома тузишни истамади.
«Президент ташаббуси билан қурилган уй 17 йилдан 20 йилгача энг арзон кредит билан берилсин, дейилган. Лекин ундай бўлмади. Масалан, менинг ойлигим 700 минг сўм. Икки хонали уйнинг бошланғич бадали 33 миллион бўляпти, буни ҳам тўлиқ тўлай олганим йўқ. Ойлик тўлови 6 ойга 1 миллион 400 мингдан, кейин 2 миллион 400 мингдан тушяпти. Буни уддалай олмайман», — дейди Мавлуда Деҳқонова.
Театр ходимларининг аксарияти Бешариқ, Боғдод, Ўзбекистон каби туманлардан Қўқон шаҳрига қатнаб ишлайди. Бунга қанча ортиқча вақт, қанча ортиқча маблағ сарфлайди. Кунлик йўл ҳақи ва тушликка кетадиган пул ҳам 700 — 800 минг сўм атрофидаги ойлик маошга кун кўрадиган ишчи, айниқса, ижодкор учун ҳисоб-китобли. Театр ёнида қад ростлаган замонавий уй эса уларнинг бу муаммоларига энг яхши ечим эди.
«Қўқон театрида актриса бўлиб ишлайман, беш йилдан бери. Боғдод туманидан қатнаб ишлайман. Бу уйдан 2 хоналисини олмоқчиман. Лекин шу кунгача тўлов қилолганим йўқ. Сабаби, жуда қиммат. Илтимосим, 17 йилдан 20 йилгача қилиб беришса, шунда ҳамма ёшларимиз оларди бу уйни», — дейди Гулмира Холдорова.
Ушбу вазиятга муносабатини билиш мақсадида Қўқон шаҳар ҳокимининг қурилиш ишлари бўйича ўринбосари Бекзод Каримов билан учрашдик. Ҳоким ўринбосари муаммодан хабардор экани, бу масалани ҳал этиш шаҳар ҳокимлигининг ваколатига кирмаслиги, кредит шартлари республикадан тасдиқланиб келганини таъкидлади. Янада тўлиқ маълумот олиш учун театр раҳбари билан боғланишимизни маслаҳат берди.
Театр раҳбари Ҳусан Эшматов берган маълумотга кўра, театрда ишлаётган 89 нафар ишчи-ходимдан 30 нафари мазкур уйдан узоқ муддатли имтиёзли ипотека кредити асосида хонадон сотиб олиш истагини билдирган. Бироқ ҳозирча уларнинг ҳеч бири олди-сотди ҳужжатларини расмийлаштирмади. Ҳатто бошланғич тўловни тўлиқ тўлаган айрим ходимларга ҳам ҳанузгача ҳеч қандай ҳужжат берилмаган.
«Биринчи бу уйга тўловни ўзим бошлаб берганман. Қурилган уйдан хурсанд бўлиб, эски уйимизни сотиб, шунга тўлов қилдик. Бир ҳафтадан кейин банкдан телефон қилиб, пулингизни қурувчига ўтказиб берамиз, дейишди. Қўл қўйиб бердим. Сизга ҳужжат қилиб берамиз, дейишди. Лекин ҳозир қўлимда ҳеч қандай ҳужжат йўқ шу пулни топширганим ҳақида. Бўлди, шу билан яшаб келяпман», — дейди олий тоифали вокал артисти Зокир Мамажонов.
Бу муаммодан жабр кўраётган битта театр ходимлари эмас экан. Уйни қурган «Файз» фирмаси вакилининг сўзларига кўра, хонадонлар ўз вақтида сотилмаётгани учун «Ўзсаноатқурилишбанк»дан олинган 4 миллиард сўм кредит учун ортиқча фоиз тўлаб, моддий зарар кўрилмоқда.
«Масалани ҳал қилишда ёрдам сўраб шаҳар ҳокимига, театрга хат чиқардик. Фойдаси бўлмади. Театрдагилар уйни олишни истамаяпти, бошқа одамларга сотишга бизда рухсат йўқ. Телеканалга ҳам фақат маданият ходимлари учун, деб эълон берганмиз. Уйларнинг нархи бозор баҳосидан анча арзон-ку? Ҳар бир хонадон алоҳида иситиш тизими билан жиҳозланган. Замонавий газ плиталари ўрнатилган. Пулини 10 йил бўлиб тўлашади. Шаҳар ҳокими, банк раҳбари билан бирга ҳаракат қилиб, йиллик фоиз ставкасини 18 дан 14 фоизга туширдик. Буям ходимлар учун катта ёрдам. Бундан ортиқ яна қандай имтиёз бўлиши мумкин?», — дейди қурилиш фирмаси вакили.
Бу уй давлат раҳбарининг маънавият-маърифат, ижодкорларни қўллаб-қувватлашга бўлган алоҳида эътибори натижасида қад ростлади. Наҳотки бошлаб берилган хайрли ишни кўнгилдагидек якунлашнинг имкони бўлмаса? Ижодкорларнинг дардига қулоқ солиш, белгиланган 10 йиллик муддатни 15 ёки 20 йилга узайтириш, шу орқали ойлик тўлов миқдорини камайтириш шунчалик қийин ишми? Энг ачинарлиси, бундай муаммолар театр ходимларининг ижодий фаолиятига салбий таъсир кўрсатмайдими?
Умид қиламизки, вилоят раҳбарлари бу масалага эътибор қаратиб, театр ижодкорлари ва қурилиш фирмасини қийнаб келаётган муаммога тез орада ижобий ечим топади.
Изоҳ (0)