Rossiya prezidenti Vladimir Putin urushni tugatish uchun Ukrainadan Donbassning hali ham nazorat ostida bo‘lgan qismini tark etishni, NATOga a’zolikdan voz kechishni, neytrallikni saqlash va o‘z hududida G‘arb qo‘shinlarini joylashtirmaslikni talab qilmoqda. Bu haqda Kremldagi yuqori darajadagi muhokamalardan xabardor uch manbaga tayanib, Reuters xabar berdi.
Manbalarga ko‘ra, Putin va Tramp 16-avgust kuni Alyaskada uch soat davomida Ukraina bo‘yicha murosani muhokama qilgan. Sammitdan so‘ng Rossiya prezidenti kelishuvlar Ukrainada tinchlik o‘rnatilishiga yo‘l ochishiga umid bildirdi. Biroq ikkala davlat rahbari ham muzokaralar tafsilotlarini ochiqlamadi.
Aslida Putin 2024-yil iyun oyida bildirgan va Ukrainaning Donetsk, Lugansk, Xerson hamda Zaporojye viloyatlaridan to‘liq voz kechishini nazarda tutgan hududiy da’volarida murosaga kelgan. Bu ma’lumotni masalaning nozikligi tufayli ismini oshkor qilmagan manbalar tasdiqlagan.
Rossiya Ukrainaning beshta viloyati masalasida murosaga keldi, degan edi AQSH prezidenti maxsus vakili Stiv Uitkoff.
Ukraina esa bu shartlarni rad etib, hududiy yon bosishni taslim bo‘lish bilan tenglashtirgan. Uch manbaga ko‘ra, yangi takliflar doirasida Rossiya prezidenti hali ham Ukrainaning Donbassdan butunlay chiqib ketishini talab qilmoqda. O‘z navbatida, Rossiya Zaporojye va Xerson viloyatlaridagi hozirgi tutashuv chizig‘i bo‘ylab jangovar harakatlarni to‘xtatishga tayyor.
AQSH va ochiq manbalar esa Rossiya Donbass hududlarining 88 foizini, Zaporojye va Xerson viloyatlarining 73 foizini nazorat qilishini bildirgan.
Yana bir ehtimoliy kelishuv doirasida Rossiya Xarkov, Sumi va Dnepropetrovsk viloyatlaridagi o‘z nazorati ostidagi hududlarni Ukrainaga qaytarishga tayyor, dedi manbalar.
Putin hamon Ukrainadan NATOga qo‘shilmaslikni, neytral maqomda qolishni, armiya sonini cheklashni va G‘arb qo‘shinlari Ukraina hududida tinchlikparvar sifatida joylashtirilmaslikni talab qilmoqda.
Ukraina qanday pozitsiyada?
Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy xalqaro miqyosda tan olingan hududlardan qo‘shinlarni olib chiqish g‘oyasini bir necha bor rad etgan. Unga ko‘ra, Donbass Rossiyaning Ukraina ichkarisiga kirib borishiga to‘sqinlik qiluvchi qal’a vazifasini o‘tamoqda.
Agar biz sharqdan qo‘shinlarni shunchaki olib chiqish haqida gapiradigan bo‘lsak, biz bunday qila olmaymiz. Bu eng kuchli mudofaa chiziqlarini o‘z ichiga olgan mamlakatimizning omon qolish masalasidir, degan Zelenskiy.
NATOga qo‘shilish esa Ukraina konstitutsiyasida mustahkamlangan strategik maqsad bo‘lib, Kiyev tomonidan xavfsizlikning eng ishonchli kafolati sifatida ko‘riladi. Zelenskiy alyansga a’zo bo‘lish qarori Rossiyaga bog‘liq emasligini aytgan.
Izoh (0)