Amerikaning Disney kompaniyasi ajoyib multfilmlari bilan butun dunyoda mashhur bo‘lib, tomoshabinlarning bir necha avlodi ular bilan ulg‘aygan. Bu AQSHda birinchi bo‘lib to‘liq metrajli animatsion film suratga olgan va ishlab chiqarishga rotoskopiya texnikasini joriy etgan dastlabki kompaniyalardan biri. Tasvir yaratishning bu usulida jonli aktyorlar ishtirokidagi sahna suratga olinadi, so‘ngra u kadrma-kadr qayta chiziladi. Aktyorlarning harakatlari va yuz ifodalarini aniqroq tasvirlash imkonini beruvchi bu yondashuv kompaniyada 80-yillarning oxirigacha qo‘llanilgan.
Multfilmlarni bu usulda yaratish juda katta mehnat talab qilar va qimmat jarayon edi. Salbiy qahramonlar obrazi esa ko‘pincha umumlashtirilgan ko‘rinishda bo‘lgan. Bunda mashhur san’atkorlar yoki ular yaratgan kinofilm qahramonlari multiplikatsion personajlarga asos bo‘lgan.
Qirolicha Grimxilda
1937-yilda ekranlarga chiqqan “Oppog‘oy va yetti gnom” multfilmi haqiqiy sensatsiyaga aylandi. U g‘oyat katta tijorat muvaffaqiyatiga erishdi va animatsiya rivojlanishiga ulkan ta’sir ko‘rsatdi. Ushbu film Uolt Disneyga sakkizta “Oskar” mukofotini keltirdi.
Filmning asosiy salbiy qahramoni Oppog‘oyning o‘gay onasi, yovuz malika Grimxilddir. U eng go‘zal bo‘lib qolishni istaydi, shu maqsadda o‘gay qizini yo‘q qilishga tayyor. Dastlab u semiz va aqldan ozganroq bo‘lishi kerak edi, ammo keyinchalik animatorlar uni salobatli va hukmron, ayni paytda go‘zallikdan bebahra bo‘lmagan ayolga aylantirishadi.
Oppog‘oy va shahzoda rotoskopiya texnologiyasi yordamida yaratilgan bo‘lsa-da, malika obrazini muayyan aktrisa asosida chizishning iloji bo‘lmagan. Animator Artur Bebbit 1935-yildagi “U” melodramasidagi Helen Gahagandan ilhom olgan. Malikaning nafrat bilan qimtilgan lablari va katta ko‘zlari Joan Krouforddan olingan. Bundan tashqari, qahramonda Marlen Ditrix, Greta Garbo va qisman malikaga ovoz bergan Lyusil La Vernning xususiyatlari ham aks etgan.
Kapitan Huk
Jeyms Barrining mashhur pyesasi asosida yaratilgan “Piter Pen” multfilmida bolalarga kapitan Huk rahbarligidagi qaroqchilar qarshi turadi. Bashang kiyingan, ammo qonxo‘r kapitan Piter Pendan ilgari kesilgan qo‘li uchun o‘ch olishni istaydi.
Kapitan Hukning animatori Frenk Tomas bo‘lib, u “To‘qqiz qariya” deb atalgan tor doiradagi animator-rassomlar guruhiga kirardi. Ular XX asrning katta qismini Disney studiyasida o‘tkazishgan. Qahramonga ovoz bergan Gans Konrid kinoda ko‘p suratga tushmagan bo‘lsa-da, 1940-yillarning oxirida ko‘plab radiospektakllari orqali Amerika tinglovchilariga yaxshi tanish edi.
Konrid ikki yildan ortiq vaqt davomida rotoskopiya usuli bilan uning qahramonini chizish uchun model vazifasini bajargan. Bundan tashqari, Jon, Maykl va Vendi Darlinglarning otasiga ham ovoz bergan.
Kruella de Vil
Mo‘ynali buyumlarga o‘ch Kruella de Vil 1961-yilda yaratilgan “101 dalmatin” to‘liq metrajli animatsion filmining yovuz qahramoni hisoblanadi. U eski tanishi Anitada ko‘rgan kichkina dalmatinlar terisidan po‘stin tikishni orzu qiladi. Bu maqsadda u ikkita firibgarni yollaydi, ular esa kuchukchalarni o‘g‘irlashadi.
Kruellaga ovoz bergan amerikalik aktrisa Betti Lu Jerson radiospektakllar orqali mashhur bo‘lib, shuningdek, 1950-yildagi Disneyning “Zolushkal multfilmida hikoya matnini o‘qigan. Jerson nafaqat Kruellaga ovoz bergan, balki bu personajni yaratishga mas’ul bo‘lgan studiyaning yetakchi animatori Mark Devis uchun ilhom manbalaridan biri bo‘lib xizmat qilgan.
Mark Devisga ilhom bergan yana bir aktrisa uning familiyadoshi Bett Devis edi. Gollivudning oltin davri eng buyuk aktrisalaridan biri sifatida u ko‘plab yoqimsiz qahramonlarni gavdalantirishi bilan shuhrat qozongan. Bundan tashqari, Kruella obraziga, aniqrog‘i, uning mushtuk bilan o‘ynash uslubiga mashhur aktrisa va ashaddiy chekuvchi Tallula Benxed o‘z hissasini qo‘shgan.
Skar
Disneyning eng jirkanch yovuz qahramonlaridan biri “Qirol sher” multfilmidagi Skar bo‘ladi. Mufasaning makkor, hasadgo‘y va hokimiyatparast ukasi shohning o‘limini uyushtiradi va jiyani Simbani podsholikdan quvib, o‘zi qirol bo‘lib oladi.
Skar rolini ijro etish uchun ko‘plab aktyorlar sinovdan o‘tkazilgan. Ular orasida “U” dahshatli filmidagi masxaraboz rolini ijro etgan Tim Karri, “Garri Potter” orqali tanish bo‘lgan Alan Rikman, Ien MakKellen va boshqalar bor edi. Natijada g‘alaba Jeremi Ayronsga nasib etdi.
Animator Andreas Deja Jeremi Ayronsning mimikasini sinchkovlik bilan kuzatib, uni ekranga mohirona ko‘chirgan. Biroq aktyor o‘z qahramonidan qoniqmagan, ammo buning o‘ziga xos sababi bor edi. Uning fikricha, Skar qandaydir ozg‘in va bechorahol qilib tasvirlangan, vaholanki, sochini oldirib yuruvchi Jeyms Erl Jonsning Mufasa qahramoni hashamatli yoli bilan maqtana olardi.
Izoh (0)