O‘zbekistonda voyaga yetmaganlar jinsiy erkinligiga qarshi jinoyatlar noqonuniy tugatilishi, tergov qilinmasligi yoki sudda ko‘rilmasligi oldi olinadi

Bolalar ombudsmaniga mansabdor shaxslarga ogohlantirish va taqdimnomalar kiritish huquqi berilmoqda, deb xabar berdi Oliy Majlis Qonunchilik palatasi matbuot xizmati.

Ma’lum qilinishicha, “O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Bola huquqlari bo‘yicha vakili (Bolalar ombudsmani) to‘g‘risida”gi qonun loyihasi ikkinchi o‘qishga tayyorlanmoqda. Mazkur qonun loyihasida Bolalar ombudsmani faoliyati samarali tashkil etilishiga xizmat qiladigan qoidalar o‘z aksini topgan.

Xususan, Bolalar ombudsmaniga mansabdor shaxslarga qonunchilik buzilishiga yo‘l qo‘ymaslik to‘g‘risida ogohlantirish va taqdimnomalar kiritish huquqi berilmoqda. Qayd etilishicha, bunday huquq Bolalar ombudsmani faoliyati ta’sirchanligini oshiradi. Xususan, bu bola manfaatlarini buzilishiga yo‘l qo‘ygan har qanday mansabdorga tegishli chora ko‘rilishiga erishish imkonini yaratadi.

Loyihaga ko‘ra surishtiruv, tergov organlari va sud voyaga yetmaganlarning hayoti, sog‘lig‘i yoki jinsiy erkinligiga qarshi jinoyatlarga oid qabul qilgan qaror, hukm (ajrim)lari to‘g‘risida Bolalar ombudsmanini yozma ravishda xabardor qilishi shart. Bunday xabardorlik natijasida bolalarga qarshi jinoyat faktlari yashirilishi, bu kabi ishlarning qonunga zid ravishda tugatilishi, tergov qilinmasligi yoki sudda ko‘rilmasligi oldi olinadi.

Shu bilan birga, qonun bilan Bolalar ombudsmaniga:

• voyaga yetmagan shaxs ishtirok etgan jinoyat ishi hujjatlari bilan tanishish va ulardan ko‘chirma nusxalar olish;
• bolaning buzilgan huquqlari, erkinliklari va manfaatlarini himoya qilish hamda tiklash maqsadida sud jarayonlarida ishtirok etish;
• hukm bilan tanishib, bola manfaatidan kelib chiqib, prokuraturaga hukm ustidan protest bildirish haqida murojaat qilish kabi huquqlar berilmoqda.

Shuningdek, parlament majlislarida Bolalar ombudsmani ma’ruzasi har yili eshitilishi ko‘zda tutilmoqda. Bu vakolat orqali Bolalar ombudsmani bola huquqlarini himoya qilish sohasida e’tibor qaratilishi zarur bo‘lgan dolzarb muammolarni parlament maydoniga olib chiqadi va ularning yechimi bo‘yicha takliflar beradi.

Bolalar ombudsmanining Oliy Majlis, Konstitusiyaviy sud, Oliy sud, Vazirlar Mahkamasi majlislarida ishtirok etish va masalalar kiritish huquqi mustahkamlanmoqda. Mazkur huquq orqali Bolalar ombudsmani parlament, ijro organlari va sudlarda bola huquqlarini maxsus himoya qiladi, mazkur organlar e’tiborini aynan bola manfaati ustunligiga qaratadi.