O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan artist Rashid Xoliqov 28-aprel kuni 50 yoshni qarshiladi. Hozirgi kunda o‘zbek shou-biznesining yetakchi klassik xonandalaridan biri hisoblangan Rashid Xoliqov hayotda ko‘plab qiyin kunlarni boshidan o‘tkazgan. Uning mashaqqatlarga to‘la muvaffaqiyat yo‘li haqida quyida hikoya qilinadi.
“Onam tatar millatiga mansub edi”
Xonanda Toshkentning Chorsu dahasida dunyoga kelgan. Uning ota-onasi besh nafar farzand ko‘rgan. Biroq farzandlarining biri olamdan o‘tganidan so‘ng Rashid Xoliqov oilaning kenjasiga aylangan. Xonandaning onasi tatar millatiga mansub ayol bo‘lgan.
— Dadam rahmatli sof o‘zbekona xonadonda ulg‘aygan bo‘lsa-da, rus millatiga mansub insonlar bilan ishlagani uchun zamonaviy fikrlardi. Onam bilan qanday tanishganini bilmayman, ammo onam kelin bo‘lib tushganida hatto o‘zbek tilini ham yaxshi bilmagani haqida eshitgandim. U oilasi bilan Qozon shahrida yashagan va qandaydir sabablarga ko‘ra otam bilan tanishib qolgan. Shunday bo‘lsa-da, onam o‘zbek kelinlaridan kam emasdi. To‘rt farzandni oldiga olib ‘Senlar yaxshi bola bo‘lishing kerak, bo‘lmasa dadangning yuzi yerga qaraydi’, degan gapni ko‘p gapirardi, — deydi xonanda.
“Otam muhandis, onam esa oshpaz bo‘lgan”
Rashid Xoliqovni ko‘pchilik zodagon, boy insonning farzandi deb biladi. Aslida uning otasi oddiy muhandis, onasi esa bog‘chada oshpaz bo‘lib ishlagan. Xonanda bolaligida oilasi moddiy jihatdan ko‘p qiynalganini yaxshi eslaydi.
— Dadam rahmatli kanop ip ishlab chiqaradigan sexda oddiy muhandis bo‘lib ishlagan. U paytlari oylikka ishlaydigan odamlarning daromadi yaxshi bo‘lmagani aniq. Dadam ertalabdan kechgacha ishlasa-da, ro‘zg‘orimiz haminqadar bo‘lardi. Onamning esa bittagina jemferi bo‘lardi va uning ham yengiga katta-katta yamoq solingandi. Onam ham boshqa ayollar singari shuba palto kiyishni va tillo zanjir taqishni orzu qilardi. Afsuski, ro‘zg‘ordan ortirib o‘ziga birorta kiyim ham ololmasdi, — deydi xonanda.
“Onamga mendan voz kechishni maslahat berishgan”
Xonanda onasining to‘rtinchi farzandi bo‘lgan. Ammo shifokor homila onaning salomatligiga salbiy ta’sir etishi va undan vaqtida voz kechishni maslahat berishgan.
— Onamga homiladan voz kechishni maslahat berishgan. U poliklinikadan yig‘lab uyga qaytayotganida mahallamizdagi bir ayol “Hali ko‘rasiz mana shu qorningizdagi bola mashhur bo‘lib, ko‘p pul topadi va sizga rahmat olib keladi”, degan ekan. O‘shanda farishtalar omin degan ekan, tug‘ilishim onamning salomatligiga salbiy ta’sir etmadi, — deydi xonanda.
“Hali ko‘rasiz shunaqa tanilib ketaman…”
Rashid Xoliqovning oilasida san’atkorlar yo‘q, ammo otasi va ammalari bolalikdan dutor chalib qo‘shiq aytishga qiziqishgan ekan. Ammo oila a’zolari Rashid Xoliqovning san’atkor bo‘lishini unchalik istashmagan.
— San’atkor bo‘lishimga qarshiliklar bo‘lgan, ammo baribir qiziqishim ustunlik qilgan. 1987-yildan boshlab, ansambl tashkil etib, to‘y xizmatlariga chiqishni boshlaganmiz. Ammo eng qizig‘i mahallamizdagi odamlar bizga to‘ylarini ishonishmasdi. To‘y qiladigan bo‘lishsa boshqa mahalladagi bizdan rasvoroq san’atkorni aytishardi-yu, biz xizmat qilaylik desak ishonishmasdi. Ko‘z oldilarida o‘sgan bola to‘yni qanday o‘tkazadi, deb o‘ylashgan bo‘lsa kerak-da. Qo‘shiqlarimiz disko uslubida bo‘lgani uchun boshqa mahalladagi to‘ylarga taklif etishardi. Bir kuni qo‘shnilarimizdan biri o‘g‘lini uylantiradigan bo‘ldi. Meni xonanda sifatida to‘yga taklif qilmaganida xafa bo‘lib, “Hali ko‘rasiz shunaqa tanilib ketib, iltimos qilsangiz ham to‘yingizda qo‘shiq aytmayman”, degandim, — deydi xonanda.
Omad keltirgan “Shahlo ko‘zli malikam”
1990-yili Rashid Xoliqov akasi bilan birgalikda “Shahzod” ansamblini tashkil etadi. Ammo ancha vaqtgacha o‘z yo‘nalishini topisholmaydi. “Shahlo ko‘zli malikam” qo‘shig‘i esa unga oz bo‘lsada mashhurlik olib keladi.
— Ijodni juda erta boshlaganman, ammo 1995-yilga borib odamlar xonanda sifatida taniy boshlashgan. Chunki u paytlarda ijtimoiy tarmoqlar yo‘q, kliplar ham onda-sonda televideniyeda namoyish etilardi. Albom yaratib, uni “qaroqchilar” qo‘liga o‘zimiz olib borardik. Chunki ular kassetalarga yozib, bozorlarda baland qilib qo‘yishar edi, — deydi xonanda.
“Qaynonamning darvozasini tepib chiqib ketganman”
Xonandaning oila qurishi juda qiziq kechgan. U turmush o‘rtog‘i Saida Xoliqova bilan to‘yda tanishib qolgan va keyinchalik ularning tanishuvi “Yo‘q-yo‘q” klipining yaratilishiga sabab bo‘lgan.
— Ayolim bilan 1992-yili opasining to‘yida tanishib qolganmiz. Hamma yoshlar singari biz ham ko‘rishib, telefonda gaplashib bir-birimizga bog‘lanib qolganmiz. Bir kuni onasi men bilan uchrashmoqchi ekanligini aytib qoldi. Borsam “To‘ydan topgan pullaringiz bilan qizimni boqmoqchimisiz?” degan gap bilan kutib olishdi. Rosa jahlim chiqqan, g‘ururli yigit edim “Qizingiz ham, o‘zingiz ham bor bo‘ling”, deb darvozani tepib chiqib ketganman. Ertasi kuni Saidaning uy telefoniga qo‘ng‘iroq qilsam “Onam ancha jahldan tushdi, balki kelarsiz”, dedi. Bozordan katta guldasta olib yana qaynonam bilan uchrashgani kelganman. Haqiqatan ham ancha hovuri bosilgan, gulni qo‘limdan olgach, oq fotiha bergan, — deydi Rashid Xoliqov.
“O‘ynaysan” klipi yangilik bo‘lgan
Rashid Xoliqov eng qimmat klip oladigan o‘zbek xonandalari safiga kiradi. Ma’lumotlarga qaraganda, uning “O‘ynaysan” qo‘shig‘iga ishlangan klip o‘zbek san’atidagi grafikadan foydalanilgan birinchi klip sifatida e’tirof etiladi.
— Kam qo‘shiq yarataman, kliplarim ham u qadar ko‘p emas. Ammo sifatli mahsulot yaratishga va u odamlar xotirasida qolishini istayman. “O‘ynaysan” klipini koreys millatiga mansub rejissor olgan. Yashil fonda olinayotgan sahnalarni ko‘rib hech narsaga tushunmaganman. U paytlari men tugul boshqalar ham grafika nima ekanligini bilmasdi. Klip juda katta mablag‘ evaziga olingan, uning montaj ishlari ham uzoq davom etgan, — deydi xonanda.
“Oyog‘ingizni kesish kerak, deyishgan”
2013-yili xonandaning hayotida kutilmagan voqea sodir bo‘ldi. U do‘stlari va oila a’zolari bilan Bali oroliga dam olgani borganida hasharot chaqishi natijasida salomatligiga jiddiy shikast yetdi. Mish-mishlarga qaraganda, shifokorlar uning jarohatlangan oyog‘ini kesmoqchi ham bo‘lishgan.
— Hasharot chaqqanini ancha kech bilganman. Sayohatdan qaytgach, Toshkentdagi shifokorlarga ko‘rsatsam aniq tashxis qo‘yisholmagan. Bir professor hasharot chaqishidan tashqari oyog‘imda shamollash ham borligini aytgan. Issiq muolajalar qilgach, kasallik yanada zo‘rayib ketgan. Sakkiz oy mobaynida to‘shakka mixlanib qolganman. Oyoqni kesish kerak, yoki bukilmaydigan qilib operatsiya qilish kerak degan gaplar bo‘lganidan keyin germaniyalik shifokorlarga murojaat qilishga majbur bo‘lganman. Ular havotirga tushmasligimni va kasallikni davolash imkoni borligini aytishgan. Avvalambor, Yaratganning inoyati va xorijlik shifokorlar sabab bo‘lib hayotga qaytganman, — deydi xonanda.
Xonandaning to‘rt nafar farzandi bor. Sanjar va Islom ismli o‘g‘illari oila qurgan va farzandli bo‘lishgan. Sanjar bir paytlar otasining kasbini davom ettirmoqchi edi. Ammo uning faoliyati uzoqqa cho‘zilmadi va san’atni tark etib, o‘zini biznes sohasiga bag‘ishladi.
Xonanda kelinlarni ardoqlaydigan inson. U ilk marta bobo bo‘lganida rafiqasiga va kelini Fayruzaga qimmatbaho avtomobillar sovg‘a qilgan edi.
Izoh (0)