Prezident Shavkat Mirziyoyev Qo‘shilmaslik harakatining Muloqot guruhi sammitidagi nutqida respublikada pandemiya sababli yoshlarning sifatli taʼlim olishida muammolar yuzaga kelganini, ular professional bilim olishda qiynalganini, oqibatda yoshlarning kelajakka bo‘lgan ishonchi susayganini maʼlum qildi.
“Pandemiyaning salbiy taʼsirini, birinchi galda, o‘sib kelayotgan yoshlarimiz his qilmoqda, desak, ayni haqiqat bo‘ladi. Ularning sifatli taʼlim va professional bilim olish, tibbiy xizmatlardan foydalanish va sport bilan shug‘ullanish imkoniyatlari keskin kamaymoqda. Eng yomoni, yosh avlodning kelgusida hayotda o‘z munosib o‘rnini topishiga bo‘lgan ishonchi va qatʼiyati susaymoqda. Shuningdek, minglab yoshlarning ongu tafakkuriga buzg‘unchi va radikal mafkuralar taʼsiri ham tobora kuchaymoqda”, — dedi prezident yoshlar taqdiridan tashvishlanayotganini aytar ekan.
“Daryo” davlat rahbarini tashvishlantirgan masala yuzasidan Maktabgacha va maktab taʼlimi vaziri Hilola Umarova bilan subatlashishga urindi. Ammo vazirning vaqti bo‘lmagach, taʼlim fidoyilaridan birini suhbatga chorlab, prezidentni tashvishlantirayotgan muammoning yechimi haqida qiziqdi.
“Yurtboshimizning mazkur nutqini katta qiziqish bilan o‘qib chiqdim, albatta. Dunyoda yuzaga kelgan pandemiya muammosi, mazkur qish mavsumidagi anomal sovuq sabab o‘quvchilarimiz onlayn taʼlim olishga majbur bo‘ldi. Yuzaga kelgan vaziyatlar aynan onlayn taʼlim bilan yuzma-yuz kelishimizga sabab bo‘ldi. Bu boradagi kamchiliklarimiz esa o‘quvchilarning taʼlimdan ko‘ngli sovib yetarli darajada bilim ololmasligiga olib keldi”, — deydi suhbatdosh Qashqadaryo viloyatining Mirishkor tumanidagi 22-maktab direktori Abdunabi Abdiyev.
Taʼlim fidoyisining aytishicha, bugungi kun o‘quvchilari axborot texnologiyalarini yaxshi bilgani uchun o‘qituvchilar ham ularning talabiga javob bera oladigan, zamon bilan hamnafas o‘qituvchi bo‘lishi kerak.
“Bugungi kun o‘quvchilari anoyi emas, ular axborot texnologiyalarini juda yaxshi biladi. Shu sabab bugungi kun o‘qituvchilari ham o‘quvchilarning talabidan kelib chiqqan holda zamon bilan hamnafas, taʼbir joiz bo‘lsa oyog‘ini qo‘liga olib yuguradigan xodimlar bo‘lishi kerak”, — deydi maktab direktori.
45 yillik ish tajribaga ega Abdunabi Abdiyevning aytishicha, ayni kunda maktablarda faoliyat yurituvchi aksariyat o‘qituvchilar yangi, zamonaviy axborot texnologiyalarini yetarli darajada bilmaydi.
“Bugun maktablarimizdagi yoshi katta, ancha vaqtdan beri ishlab kelayotgan o‘qituvchilarning aksariyati zamonaviy texnologiyalarni bilmaydi, internetdan unumli foydalana olmaydi. O‘zini sinfxonadagi yakka hokim deb biladi. Aslida o‘quvchi o‘zi bajarib ko‘rsa ko‘proq bilim olishini anglab yetmaydi”, — deydi suhbatdosh muallim.
Abdunabi Abdiyevning taʼkidlashicha, prezident tashvishiga sabab bo‘lgan omillardan yana biri bu — umumtaʼlim maktablaridagi sinfxonalarda o‘quvchilar sonining ko‘pligi.
“Bugun yoshlarning yetarli darajada bilim ololmayotganining yana bir sababi sinfxonada o‘quvchilar sonining 35-40 nafarga yetib qolgani hisoblanadi. O‘qituvchi 45 daqiqalik darsi davomida 40 nafar o‘quvchiga mavzu o‘tadimi, uyga vazifani so‘raydimi, qay biriga ulguradi? Shuning uchun sinfxonalarda o‘quvchilar soni 20-25 nafarga kamaysa, o‘qituvchining o‘quvchilar bilan ishlashi uchun yetarli vaqti bo‘ladi. Bu masala bo‘yicha nafaqat men, barcha taʼlim fidoyilari vazirlikka taklif berib keladi”, — deydi 22-maktab direktori.
Suhbatdosh direktorning aytishicha, maktabning yuqori sinf o‘quvchilariga yo‘naltirilgan taʼlim bo‘yicha tahsil berish kerak.
“Prezidentimiz bundan avvalroq nega maktab bitiruvchilarining OTMga kirishiga qaraganda repititorlar tayyorlagan o‘quvchilarning oliygohlarga kirishi yaxshi, maktablarda nega yetarlicha bilim berilmayapti degan fikrni ham aytgandi. Davlatimiz rahbarining bu tashvishida ham jon bor. Boisi, biz maktabda bitiruvchi sinflarni ham 14 ta fan bilan chalg‘ityapmiz. Aslida boshlang‘ich va o‘rta taʼlimda umumtaʼlim fanlari haqida tushuncha berib, bitiruvchi sinflar uchun yo‘naltirilgan taʼlim tizimiga o‘tishimiz kerak. Yo‘naltirilgan taʼlim deganda to‘rtta yo‘nalishni — aniq, tabiiy, ijtimoiy gumanitar va xorijiy fanlarga yo‘naltirib, bitiruvchiga kerakli fanni o‘qitishimiz kerak. Repititor shu tartibda yaʼni o‘quvchiga eng kerakli fanni o‘qitib, o‘quvchini shunga tayyorlaydi”, — deydi Abdunabi Abdiyev.
Direktorning qo‘shimcha qilishicha, maktablarda o‘qituvchilarga 1000 dollar maosh berish boshlangach, endilikda o‘qituvchilarning salohiyati, shu maoshga qay darajada javob bera olishi haqida bosh qotirish kerak.
“Bugun maktablardagi o‘qituvchilar ikki toifaga ajralib qoldi. O‘quvchiga oddiy bilimni ham berolmaydigan bunga salohiyati yetmayotgan o‘qituvchilar va o‘z ustida ishlaydigan, bugun prezident aytayotgan 1000 dollarlik maoshga yuz foiz haqli bo‘lgan o‘qituvchilar. Biz ikkinchi toifadagi o‘qituvchilar sonini ko‘paytirishimiz va maktabga kelib-ketib, o‘quvchiga bilim berolmaydigan, shunchaki testda tavakkal belgilab qanaqadir daraja va sertifikatlarni olib, o‘zini va o‘quvchilarni aldab yurgan o‘qituvchilardan kechishimiz kerak. Shundagina prezidentni tashvishlantirayotgan muammolarga yechim topamiz”, — deydi suhbatdosh.
Izoh (0)