Tojikistonning taklifi bilan 2025-yil Xalqaro muzliklarni saqlash yili deb e’lon qilinadi
Tojikistonning taklifi bilan 2025-yil Xalqaro muzliklarni saqlash yili deb e’lon qilinadi. Bu haqdagi rezolyutsiya Birlashgan Millatlar Tashkiloti (BMT) Bosh assambleyasining 77-sessiyasida qabul qilindi, deya xabar bermoqda Tojikiston Tashqi ishlar vazirligi matbuot xizmati.
“Tinchlik va milliy birlik asoschisi – millat yetakchisi, Tojikiston Respublikasi prezidenti Imomali Rahmonning navbatdagi tashabbusi BMTga a’zo 153 ta davlat ko‘magida qabul qilindi”, — deyiladi TIV xabarida.
Tojikiston tomonidan berilgan quyidagi takliflar ham qo‘llab-quvvatlandi:
- 21-martni Butunjahon muzliklar kuni deb e’lon qilish;
- muzliklarni saqlashga ko‘maklashish uchun BMTning Trast fondini yaratish;
- 2025-yilda Dushanbeda shu mavzuda xalqaro konferensiya o‘tkazish.
Imomali Rahmon 2021-yil sentabr oyida BMT Bosh assambleyasining 76-sessiyasi ishtirokchilariga yo‘llagan videomurojaatida muzliklarning erishi muammosiga to‘xtalgandi. U Tojikiston tog‘larida iqlim o‘zgarishi va global isish tufayli 13 ming muzlikning mingdan ortig‘i butunlay erib ketganini aytgan. Birgina Fedchenko muzligi so‘nggi o‘n yilliklarda 11 kvadrat kilometrga qisqargan.
“Ayni paytda Markaziy Osiyodagi suv resurslarining 60 foizga yaqini Tojikiston muzliklaridan olinadi”, — degan edi Rahmon.
YUNESKOning yangi hisobotida aytilishicha, G‘arbiy Tyan-Shan – Qozog‘iston, Qirg‘iziston va O‘zbekistondagi muzliklar so‘nggi 20 yil ichida 27 foizga qisqargan. 2050-yilga kelib, 50 ta Jahon merosi obyektlarining uchdan birida muzliklar yo‘q bo‘lib ketishi prognoz qilinmoqda. Ayni paytda ular har yili 58 milliard tonna muzni yo‘qotmoqda, bu Fransiya va Ispaniyaning umumiy yillik suv iste’moliga teng. Ularning erishi global dengiz sathining deyarli 5 foiz ko‘tarilishiga sabab bo‘ladi.
YUNESKO ro‘yxatiga kiritilgan eng tez eriyotgan muzlik Xitoyning Yunnan provinsiyasidagi “Uch parallel daryo” milliy bog‘ida joylashgan. XXI asr o‘rtalariga kelib u yo‘q bo‘lib ketadi.
