Xitoy Tayvanni kuch bilan bosib olish variantini istisno qilmadi

Orolning mustaqilligi bo‘yicha “ayirmachilik faoliyati”ning turli shakllari to‘liq istisno qilinsa, Xitoy Tayvan bilan “tinch yo‘l bilan qayta birlashish”ga tayyor, uning ustidan nazorat o‘rnatishning kuch ishlatish yo‘li bilan amalga oshirilishi esa istisno qilinmaydi. Bu haqda Xitoy xalq respublikasi Davlat kengashining Tayvan masalasi bo‘yicha boshqarmasi hamda axborot boshqarmasi tomonidan e’lon qilinagn hujjatda aytiladi, deb yozadi “RBK”.

“Biz kuch ishlatishdan voz kechishga va’da bermaymiz hamda tashqi kuchlar aralashuviga va ‘Tayvan mustaqilligi’ tarafdori bo‘lgan ayirmachilarga qarshi qaratilgan barcha zarur choralarni qabul qilish imkoniyatini o‘zimizda qoldiramiz”, — deyiladi XXR Davlat kengashi hujjatida.

Xitoy tomoni “eng oxirgi chora” sifatida “tinch bo‘lmagan vositalar”dan foydalanadi, deya ogohlantirdi Davlat kengashi. Hujjatda ta’kidlanishicha, Tayvan mustaqilligi tarafdorlari va tashqi kuchlar  tomonidan provokatsiyalar va qonun buzilishlari bo‘lgan taqdirda, Pekin o‘zini qat’iy harakatlarni boshlashga haqli deb hisoblaydi. XXR shu bilan birga nihoyatda katta “samimiyat va sa’y-harakatlar” bilan “qayta birlashish”ga intilmoqchi, deyiladi hujjatda.

“‘Mustaqil Tayvan’ni deb qayta birlashishga qarshi chiqish hech qachon Xitoy xalqi tarixi va madaniyati sinovlariga, va xuddi shunday, 1,4 milliarddan ortiq xitoylikning qat’iyati va irodasi sinovlariga ham dosh bera olmaydi. Bu borada muvaffaqiyatga erishish mutlaqo imkonsiz”, — deya da’vo qildi Xitoy Davlat kengashi.

Xitoy va Tayvan aloqalari orolga 2-avgust kuni AQSH Vakillar palatasi spikeri Nensi Pelosining tashrifidan keyin keskinlashdi. XXR Tayvanni o‘z hududi deb hisoblaydi va uning Xitoy diplomatik munosabatlar o‘rnatgan mamlakatlar vakillari bilan aloqalariga qarshi chiqadi, bunday muloqotlar uning suverenitetini buzadi, deb hisoblaydi. AQSH, o‘z navbatida, Pelosining safari ularning Tayvanga nisbatan siyosatiga muvofiq kelishini va “ziddiyat uchun hech qanday sabablar yo‘q”ligini qayd etdi.

Nensi Pelosining Tayvanga tashrifiga javoban Xitoy harbiylari o‘q otish mashqlari bilan dengiz va havo mashg‘ulotlarini boshladi. Xitoy dastlab mashg‘ulotlar 7-avgust kuni yakunlanishini ma’lum qilgandi. 6-avgustda esa Pekin yana bir manyovrlar haqidagi e’lon qildi, ular Sariq dengizning janubiy qismida 15-avgustga qadar davom etadi.

AQSH, Yaponiya va Avstraliya tashqi siyosiy idoralari rahbarlari Xitoyni zudlik bilan Tayvan yaqinidagi harbiy mashg‘ulotlarni to‘xtatishga chaqirib, bu xatti-harakatlar “xalqaro tinchlik va barqarorlikka jiddiy ta’sir o‘tkazayotgani”ni ta’kidladi.

Pentagon qo‘mondonligi keskinlik fonida bir necha marta Xitoy armiyasi qo‘mondonligi bilan bog‘lanishga urindi, biroq ular qo‘ng‘iroqlarga javob bermadi.

Tayvan bosh vaziri Xitoyni “mushaklarini ko‘z-ko‘z qilishni” to‘xtatishga chaqirdi.