Shamol energiyasidan xavfsizroq: atom elektr energiya stansiyalari qanchalik foydali?

Rossiyaning Ukrainadagi urushi natijasida yuzaga kelgan zarba global energetika sanoatini o‘zgartiradi. The Economist shu mavzuda ma'lumot berdi.

G‘arb hukumatlari Rossiya neft va gaziga bo‘lgan qaramligini to‘xtatishga intilmoqda, bu esa iqlimga mos alternativalarni qo‘llab-quvvatlamoqda. Ularga atom elektr stansiyalari kiradi.

Ba’zi davlatlar, xususan Germaniya, Chernobil yoki Fukusima falokatidan qo‘rqadi. Biroq hatto jiddiy ofatlarni hisobga olgan holda ham, yadroviy energiya juda xavfsizdir.

Yadro energiyasidan bir teravatt-soat (TVt) elektr energiyasi 0,03 o‘lim bilan bog‘liq. Shu tufayli u shamol energiyasidan ham xavfsizroq, bu esa TVt/soat uchun 0,04 o‘lim bilan bog‘liq.

Faqat quyosh energiyasi yadrodan kamroq halokatli. Ko‘mir havoning ifloslanishi tufayli eng halokatli hisoblanadi: bir TVt/soat 24,6 o‘lim bilan bog‘liq.

Yadro energetikasi har bir gigavatt-soat elektr energiyasi (GVt) uchun atigi to‘rt tonna issiqxona gazlarini ishlab chiqaradi, bu shamol energiyasi bilan bir xil.

Shunga qaramay, 2001-yildan beri elektr energiyasi ishlab chiqarish uchun foydalaniladigan atom energiyasi hajmi pasayib bormoqda. U hozirda global jami energiyaning o‘ndan bir qismini tashkil etadi.

Fotoalbom yoqilg‘ilar hali ham dunyodagi elektr energiyasining katta qismini ishlab chiqaradi: ko‘mir, gaz va neft o‘tgan yili taxminan 62 foizni tashkil etdi.

So‘nggi o‘n yil ichida qayta tiklanadigan manbalar ulushi o‘sib bormoqda, ammo shamol energiyasi jami energiyaning atigi 7 foiz va quyosh energiyasi 4 foizni tashkil qiladi.

Avvalroq butun dunyo iqtisodiyoti energiya inqiroziga qarshi qanday kurashayotgani haqida xabar berilgandi.