Bitiruvchilar madhiyasi — “Xayr maktabim” 22 yoshda: Qo‘shiq qanday yaratilgani hamda unga nima sababdan kamxarj klip olingani haqida (video)

“Setora” guruhi va Ravshan Sobirov tomonidan ijro etilgan “Xayr maktabim” qo‘shig‘i o‘zbek maktab bitiruvchilarining madhiyasiga aylangan, desak mubolag‘a bo‘lmaydi. Bu yil mazkur qo‘shiqning ijro etilganiga 22 yil bo‘ladi. O‘tgan vaqt mobaynida bu qo‘shiqni tinglab, ijro etib qanchadan-qancha o‘quvchilar maktabni tamomladi. “Daryo” muxbiri Nargizaxon Murodova qo‘shiq bilan bog‘liq qiziqarli ma’lumotlarni olish maqsadida uning ijodkorlari bilan suhbatlashdi.

Qo‘shiq g‘oyasi kimga tegishli?

2000-yili “Tarona Records” studiyasining asoschisi Ravshan Yo‘ldoshev bastakor Husan Sodiqovga maktab bitiruvchilariga bag‘ishlab qo‘shiq yaratish taklifini beradi. Xonanda Ravshan Sobirovning amakisi Husan Sodiqov o‘sha paytda jiyani bilan birga respublika bo‘ylab o‘tkazilayotgan gastrol safarlari bilan band edi. U ijodiy safar chog‘ida qo‘shiqning ilk variantini yaratadi. Uni yaratishda Ravshan Sobirovning safardagi sozandasi Odiljon Mahmudov sintezatorda dastlabki musiqiy bezakni chalib bergan. Husan Sodiqov musiqa professional bo‘lishi uchun uni “Bolalar” guruhi musiqiy bezakchisi Vagif Zokirovga yuborgan. U qisqa vaqtda gitara solasini qo‘shib, Husan Sodiqovga tayyor musiqani ko‘rsatgan.

Klipni Bahodir Yo‘ldoshev suratga olgan

Hozirda Rossiyada yashaydigan hamda rus estradasida yaxshi klipmeyker sifatida tanilgan Bahodir Yo‘ldoshev ilgari “Tarona Records”ning doimiy hamkorlaridan biri bo‘lgan. Ravshan Yo‘ldoshev “Xayr maktabim” klipini suratga olishni unga topshiradi. Klip poytaxtdagi 145-maktabda ikki kun davomida suratga olingan. Qo‘shiq ijrochilarining ta’kidlashicha, ular klip ssenariysini yozishga ham ulgurishmagan. “Setora” guruhi qizlarining maktab liboslarini Ravshan Yo‘ldoshevning ayoli (xonanda Lolaning onasi) Gulnora Yo‘ldosheva topishga ko‘maklashgan. Qo‘shiq va klip ilk marta 2000-yilning 25-may kuni omma e’tiboriga havola etilgan.

“Setora” guruhining vakili Kamila Xo‘jayeva “Xayr, maktabim” qo‘shig‘ining yaratilishini quyidagicha eslaydi.

—Biz “Tarona Records”ning topshirig‘iga ko‘ra “Xayr, maktabim” qo‘shig‘ini ijro etganmiz. Rosti, u paytda qo‘shiq bu qadar ommalashib ketishini kutmagandik. Chunki klip uchun deyarli mablag‘ sarflanmagan, qo‘shiq ham shoshilinchda yozilgan. Klip olinadigan kuni sujet qanday bo‘lishini ham bilmasdik. Faqat bizda “Hammasi tabiiy bo‘lsin, uni ko‘rganlar maktab xotiralarini eslashsin”, degan niyat bo‘lgan xolos, — deydi Kamila Xo‘jayeva.

— 2000-yili Ravshan Sobirov ketma-ket xit qo‘shiqlarni ijro etib, xalq og‘ziga tushayotgan ijodkor edi. Uning qo‘shiqlarini men yozib berardim. “Tarona Records” asoschisi Ravshan Yo‘ldoshev hamkorlikda ishlashni taklif etdi. “Setora” guruhi uning ilk prodyuserlik loyihasi edi. Bir kuni Ravshan aka bitiruvchilarga bag‘ishlab qo‘shiq yozishimni so‘radi. Musiqasini yozgach, shoir Bobur Bobomurod bilan bog‘landim. Ko‘p o‘tmay u she’r yozib jo‘natdi. She’r yaxshi edi, ammo to‘liq adabiy qoidalar asosida yozilgani uchun so‘zlar musiqa bilan uyg‘unlashmadi. Musiqa bor she’r yo‘q, deb o‘tirganimda xayolimga “25-may bahorning so‘nggi kuni bo‘ladi va shu kun bolalik ham tugaydi”, degan fikr keldi.Bahorning so‘nggi kunlari Tugar bolalik chog‘lari Jaranglaydi so‘nggi qo‘ng‘iroq Xayr maktabim, xayr do‘stlarim, sho‘xligim.Mana shu misralarni yozgach, qolganini ham musiqaga moslab o‘zim yozishim kerak, degan qarorga keldim.

Ravshan Sobirov va “Setora” guruhining duet kuylashi shunchaki tasodif bo‘lmagan. Bunga guruh prodyuseri Ravshan Yo‘ldoshev bilan kelishuvimiz sabab bo‘lgan. U paytlarda radiolar uncha ko‘p bo‘lmasdi. Klip ham birgina “30 kanal”da premyera qilingan. Ammo tezda odamlarning og‘ziga tushib, bitiruvchilar madhiyasiga aylangan, — deydi Husan Sodiqov.

Xonanda Ravshan Sobirov “Xayr, maktabim” qo‘shig‘i bitiruvchilar uchun o‘tkaziladigan konsert oldidan shoshilinchda yozilganini quyidagicha eslaydi.

— Ravshan Yo‘ldoshev “Turkiston” san’at saroyida “Setora” guruhi bilan konsert berishimizni so‘ragandi. Faqat konsert oldi shu mavzuda biror qo‘shiq yaratishni taklif qildi. “Qo‘shiq sizlardan, klip xarajati esa mendan”, dedi. 24—25-may kunlari konsert, ammo gastrol konsertlaridan bo‘shamay yurgan kezlarimiz edi. Samarqanddagi konsertdan charchab qaytgach Odil akaning uyida qo‘shiq g‘oyasi paydo bo‘lgan. Ba’zilar qo‘shiq sho‘x, yoshlarbop bo‘lishi kerakligini aytganida Husan Sodiqov “Bitiruvchilar bu quvonchli kunda yig‘lashadi, demak musiqa ham shunga hamohang bo‘lishi kerak”, degandi.  “Turkiston”dagi konsert kutilganidan ham a’lo o‘tdi, qo‘l telefonlar yo‘q bo‘lsa-da, tinglovchilar radiolarga qo‘ng‘iroq qilib qayta-qayta shu qo‘shiqni so‘rashardi, — deydi xonanda Ravshan Sobirov.

2015-yili guruh vakili Leyla Ravshan Sobirov bilan “Xayr, maktabim” qo‘shig‘ini qaytadan ijro etdi. Yangi ijroni guruhning boshqa vakillari qanday qabul qilishdi? Bu savolga xonanda Kamila Xo‘jayeva quyidagicha javob berdi.

— 2015-yili Shveysariyada edim, guruhdan faqat Leyla Toshkentda edi. Shu bois u Ravshan Sobirovning taklifini rad etmadi. Feruza ham qo‘shiq qaytadan kuylanishiga qarshi bo‘lmadi. Qo‘shiq bitiruvchilar madhiyasi u qayta va qayta yangi versiyada ijro etilaveradi. Bundan faqat xursand bo‘lamiz, — deydi xonanda Kamila Xo‘jayeva.

Maktab va so‘nggi qo‘ng‘iroq mavzusidagi boshqa qo‘shiqlar

“Xayr, maktabim” qo‘shig‘ini bitiruvchilar madhiyasi deb hisoblasak ham undan avval ijro etilgan “Ey sinfdosh” taronasi ham mashhurlikda undan qolishmaydi. Mazkur taronani 31 yil avval andijonlik bitiruvchi yigit ustozlari va sinfdosh do‘stlariga bag‘ishlab ijro etgan. Qo‘shiqning so‘zi va musiqasi ham ijrochining o‘ziga tegishli. Keyinchalik u Janob Mirzo taxallusi bilan ijod qilgan. Ammo “Ey sinfdosh” qo‘shig‘ini Janob Mirzodan so‘ng ko‘plab ijodkorlar ham qayta kuylagan.

Janob Mirzo “Ey sinfdosh” 

Sirdaryolik xonanda Asatillo Xoliqov 1998-yili “So‘nggi qo‘ng‘iroq” nomli qo‘shiqni ijro etgan. U paytlarda ijtimoiy tarmoqlar rivojlanmagan bo‘lsa-da, qo‘shiq qisqa vaqtda omma e’tiboriga tushgan. Xonanda mazkur qo‘shiqning she’rini navoiylik shoir Murod Mengliboyevning kitobidan olgan. So‘ng bastakor Alisher Ikromovga musiqa bastalatgan. Qo‘shiq o‘sha yili o‘tkazilgan “O‘zbekiston — vatanim mani”  qo‘shiqlar tanlovida g‘olib bo‘lgan.

Asatillo Xoliqov — “So‘nggi qo‘ng‘iroq” 

Quyida san’at ixlosmandlari tomonidan yaxshi qarshi olingan maktab va sinfdoshlar mavzusidagi boshqa qo‘shiqlar ham keltiriladi.

Xurshid Rasulov “Sinfdosh” 

Lola — “Maktab” 

Shuhrat Daryo — “Sinfdosh qiz” 

Jahongir Otajonov — “Sinfdosh qiz” 

Hamdam Sobirov —  “Maktabimda”

Otabek Mutalxo‘jayev — “Xayr, maktabim”

Nilufar Usmonova —  “Maktab”

Sharof Muqimov — “Xayr, maktabim”