• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12768.26
    • RUB162.63
    • EUR14400.04
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +22°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Salomatlik

    Muddati o‘tgan dori vositalarini qabul qilish mumkinmi?

    Barchaning xayoliga, albatta, yo‘q, degan javob kelishi tabiiy. Lekin AQSH oziq-ovqat va farmatsevtika idorasi (FDA) yaroqlilik muddati o‘tgan dori vositalaridan foydalanishda xavotir olmaslikni tavsiya qiladi.

    Foto: Lifehacker

    Foto: Lifehacker

    Ba’zi preparatlarda bakteriyalar vaqt o‘tishi bilan ko‘paya boshlaydi. Boshqalari esa ichishda davom etiladi, davolanishga umid qilinadi va kasallik rivojlanadi. Yana ayrimlari kimyoviy tarkibini o‘zgartiradi va zaharga aylanadi.

    Nima uchun muddati o‘tgan dorilarni qabul qilish qo‘rqinchli emas?

    Birinchidan, amal qilish muddati nima ekanligini aniqlash kerak. Dori vositalarining yaroqlilik muddati davomida ma’lum bir dori ishlab chiqaruvchi farmatsevtika kompaniyasi uning xavfsizligi va samaradorligini kafolatlaydi. Ammo bu davrning davomiyligini aniqlash juda shubhali.

    Yaroqlilik muddati odatda quyidagicha belgilanadi. Dori-darmonlarni chiqargandan so‘ng ishlab chiqaruvchi uning xususiyatlarini, shu jumladan, kimyoviy tarkibi va faol moddalar konsentratsiyasini tuzatadi va keyin preparat saqlash uchun olib qo‘yiladi. Bir yil o‘tgach, preparatning tarkibi yana tahlil qilinadi va uning samaradorligi to‘g‘risida xulosa chiqariladi. Ikki yil o‘tgach, tahlil takrorlanadi.

    Muammo shundaki: dori uch yil davomida “javonda” bo‘lgan deylik. Belgilangan yaroqlilik muddatisiz uni sotuvga chiqarish mumkin emas. Farmatsevtika kompaniyasi uchun savdo boshlanishini kechiktirish shunchaki foydasiz. Shuning uchun ishlab chiqaruvchi allaqachon tasdiqlangan muddatni yaroqlilik muddati sifatida ko‘rsatadi. Balki preparat uch yildan ortiqroq samarali bo‘lishi mumkin. Ammo ishlab chiqaruvchilar buni tekshirmaydi.

    Farmatsevtika kompaniyalari dori samaradorligini uzoq muddatli o‘rganish uchun pulga ega bo‘lgan yagona kompaniyalardir. Biroq ular buni amalga oshirish uchun hech qanday moliyaviy rag‘batga ega emas.

    Li Kantrell, Kaliforniya zaharni nazorat qilish markazining San-Diego bo‘limi direktori

    Biroq dori vositalarining haqiqiy yaroqlilik muddatini o‘rganish uchun moddiy rag‘batlantiruvchi bo‘limlar mavjud. Masalan, AQSH Mudofaa vazirligi. 1986-yilda FDA bilan birgalikda shoshilinch tibbiy yordam dorixonalarida saqlanadigan dori-darmonlarni yangilash zarurati bilan bog‘liq xarajatlarni tejash dasturini boshladi.

    Dastur muntazam ravishda o‘z samarasini beradi. Misol uchun, 2006-yilda SLEP ideal sharoitlarda saqlanadigan 122 xil dori-darmonlarni sinovdan o‘tkazdi. Ularning ko‘pchiligining saqlash muddati uzaytirildi. Dori vositalarining barqarorligi belgilangan yaroqlilik muddatidan oshib ketgan, taxminan to‘rt yil davomida.

    Yana bir bor ta’kidlaymiz: yuqoridagi ma’lumotlarga qaramay, FDA tavsiyalarini tinglash va kerak bo‘lganda birinchi yordam to‘plamini astoydil yangilab turish kerak. Bu tejamkorlik emas, lekin, albatta, eng to‘g‘ri tanlov.

    Yaroqlilik muddati – bu preparatning samaradorligi va xavfsizligi uchun ishlab chiqaruvchidan iste’molchiga o‘tadigan sana.

    Qanday dorilar muddati o‘tgach xavfli hisoblanadi?

    Muddati o‘tgan dorilarning xavfliligini tasdiqlovchi klinik tadqiqotlar o‘tkazilmagan. Biroq quyidagi dorilarni yaroqlilik muddati o‘tgandan keyin qabul qilib bo‘lmaydi.

    Insulin. Qandli diabetda qonda shakar darajasini nazorat qilish uchun ishlatiladi. Preparat kimyoviy tarkibini o‘zgartirishi mumkin va hech bo‘lmaganda yordam bermaydi.

    Nitroglitserin. Ochilgach, nitroglitserin tezda samaradorligini yo‘qotadi.

    Biologik preparatlar. Bu toifaga, xususan, vaksinalar, immunoglobulinlar, toksoidlar kiradi. Ularning faol moddalari ham tezda yo‘q bo‘ladi.

    Tetratsiklin guruhidan antibiotiklar. Ba’zi ma’lumotlarga ko‘ra, yaroqlilik muddati tugagandan so‘ng ular zaharli metabolit ishlab chiqarishi mumkin.

    Suspenziya shaklidagi antibiotiklar. Yaroqlilik muddati tugagandan so‘ng ular yaroqsiz bo‘lib qolish ehtimoli yuqori.

    Ko‘z tomchilari, burun spreyi va boshqa preparatlar. Vaqt o‘tishi bilan konservantlar parchalanadi, ya’ni bakteriyalar eritmada ko‘paya boshlaydi.

    Inyeksiya shaklidagi dorilar. Shprisning tarkibi tashqi ko‘rinishini o‘zgartirmagan bo‘lsa ham, eritma xiralashgan, rangi o‘zgargan yoki unda cho‘kma paydo bo‘lgan bo‘lsa, inyeksiyadan bosh tortish kerak.

    Farmatsevt individual bemorning ehtiyojlariga moslashtirilgan mahsulotni yaratish uchun bir nechta ingrediyentlarni birlashtirishi mumkin. Hech qanday holatda davolovchi shifokor tomonidan e’lon qilingan yaroqlilik muddati tugagandan so‘ng individual kombinatsiyalangan dori-darmonlarni qabul qilish mumkin emas, chunki ularning ta’siri oldindan aytib bo‘lmaydi.

    Mavzuga doir:

    • Bahor mavsumida organizm uchun kerak bo‘lgan vitamin va minerallar
    • Parhez vaqtida organizmda tanqisligi kuzatiladigan vitamin va minerallar
    • Ortiqcha vazndan xalos bo‘lishga yordam beradigan 5 ta vitamin

    18.03.2022, 15:54   Izoh (0)   19478
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Tishlarga zarar bermaslik uchun shirinliklarni qanday iste’mol qilish kerak? Stomatologdan 4 ta muhim qoida

    18.03.2022, 13:53

    Vitaminlarni qachon qabul qilish kerak? Mutaxassis javob beradi

    18.03.2022, 09:24

    Kardiolog tekshiruvidan o‘tish kerakligidan darak beruvchi simptomlar

    17.03.2022, 19:57

    Ma’yuslik va xafsalasizlikka qarshi: D vitamini tanqisligini bartaraf etishga yordam beradigan ichimlik

    17.03.2022, 13:45

    Foydalimi yoki zararli: mayonez haqida ko‘pchilikka noma’lum bo‘lgan faktlar

    17.03.2022, 12:55

    Sport zaliga bormasdan sarviqomat bo‘lishning 7 ta oson usuli

    16.03.2022, 10:56
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Sistit — bu uyat emas!


    “Biznesni rivojlantirish banki” biznes uchun qulay innovatsion bank bo‘lishga intilmoqda


    Octobank bankomatlarni BS/2 bilan birga “aqlliroq” qiladi


    So‘zlar ahamiyatga ega: TBC Bank 8-mart tabriklarini pullarga aylantirib, ayollar tadbirkorligini qo‘llab-quvvatladi


    Chery gazga o‘tmoqda: kafolat to'liq saqlanib qolinadi, o‘rnatish esa 31 maygacha bepul! 


    ANORBANK va BS/2 O‘zbekistonda banklarda o‘z-o‘ziga xizmat ko‘rsatish tarmog‘ini kengaytirmoqda


    Centrum Air yangi Airbus A320neo — aviaparkidagi to‘qqizinchi samolyotni qabul qilib oldi 


    “O‘zbekinvest” IUA aʼzosiga aylandi va Londonning global sug‘urta bozorida o‘z mavqeini mustahkamladi


    Ipoteka Bank OTP Group o‘zini o‘zi band qilganlarga yangi ipoteka dasturini ishga tushirdi: hujjatlarsiz, asabbuzarliksiz, samarali natijalar bilan


    2025-yilning 5 oyi davomida Mobiuz minglab tayanch stansiyalarini ishga tushirdi va texnik infratuzilmani zamonaviylashtirdi


    Abadiy ishonchlilik va xavfsizlik: GWM sohaning yangi standartlarini joriy etmoqda


    InfinBANK Visa Direct orqali xalqaro pul o‘tkazmalariga qo‘yilgan limitlarni oshirdi 


    “Akkermann sement” xalqaro forumi: qurilish materiallari sohasidagi muammolar keng tahlil qilindi


    MKBANK xalqaro moliya bozorida: Qozog‘iston banklaridan 15 million dollar jalb qilindi


    UZTELECOM 10 Gbit/s tezlikdagi uy internetini foydalanuvchilarga taqdim etdi

     

    Tavsiya etamiz

    “Ikki xonali uy uchun 715 mln so‘mdan”. “Daryo”dagi maqoladan so‘ng poytaxt hokimligi uysiz qolgan aholiga xonadon sotib olish uchun mablag‘ ajratdi

    28 may, 21:15

    Budapesht fasadlari: sanʼat ko‘chada yashaydi (foto)

    27 may, 10:00

    Gestapo va KGB xizmatida bo‘lgan buxorolik “Shtirlits”

    26 may, 19:00

    Ayol ovchilardan ilg‘or samolyotlarga qadar — Ukraina rus Shahed’larini qanday ovlaydi?

    19 may, 20:10
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Erdo‘g‘on islom davlatlarini iqtisodiy hamkorlikni rivojlantirishga chaqirdi

    Dunyo | 30 may, 21:30

    Qirg‘izistonda erkak “So‘nggi qo‘ng‘iroq” tadbiri sabab xotinini otib o‘ldirdi

    O‘zbekiston | 30 may, 21:20

    Mask Tramp saylov kampaniyasi davomida giyohvand moddalar iste’mol qilgan - NYT

    Dunyo | 30 may, 21:10

    O‘zbekistonda Qurbon hayiti 6-iyunda nishonlanadi

    O‘zbekiston | 30 may, 21:06

    ​Sariosiyo aeroporti 30 yildan so‘ng faoliyatini tikladi

    O‘zbekiston | 30 may, 21:05

    ANORBANK va BS/2 O‘zbekistonda banklarda o‘z-o‘ziga xizmat ko‘rsatish tarmog‘ini kengaytirmoqda

    Reklama | 30 may, 20:00

    Toshkent viloyatida fuqaro jinsiy a’zolari ichida 1 mlrd so‘mlik taqinchoqni yashirincha olib o‘tmoqchi bo‘ldi

    O‘zbekiston | 30 may, 20:55

    Nigeriyada suv toshqini oqibatida kamida 88 kishi halok bo‘ldi

    Dunyo | 30 may, 20:45

    Dam olish kunlari bir o‘tirishda ko‘rib tugatsa bo‘ladigan miniseriallar

    Madaniyat | 30 may, 20:30
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.