• Profilga Kirish
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12692.42
    • RUB158.44
    • EUR14511.24
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +31°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Salomatlik

    Muddati o‘tgan dori vositalarini qabul qilish mumkinmi?

    Barchaning xayoliga, albatta, yo‘q, degan javob kelishi tabiiy. Lekin AQSH oziq-ovqat va farmatsevtika idorasi (FDA) yaroqlilik muddati o‘tgan dori vositalaridan foydalanishda xavotir olmaslikni tavsiya qiladi.

    Foto: Lifehacker

    Foto: Lifehacker

    Ba’zi preparatlarda bakteriyalar vaqt o‘tishi bilan ko‘paya boshlaydi. Boshqalari esa ichishda davom etiladi, davolanishga umid qilinadi va kasallik rivojlanadi. Yana ayrimlari kimyoviy tarkibini o‘zgartiradi va zaharga aylanadi.

    Nima uchun muddati o‘tgan dorilarni qabul qilish qo‘rqinchli emas?

    Birinchidan, amal qilish muddati nima ekanligini aniqlash kerak. Dori vositalarining yaroqlilik muddati davomida ma’lum bir dori ishlab chiqaruvchi farmatsevtika kompaniyasi uning xavfsizligi va samaradorligini kafolatlaydi. Ammo bu davrning davomiyligini aniqlash juda shubhali.

    Yaroqlilik muddati odatda quyidagicha belgilanadi. Dori-darmonlarni chiqargandan so‘ng ishlab chiqaruvchi uning xususiyatlarini, shu jumladan, kimyoviy tarkibi va faol moddalar konsentratsiyasini tuzatadi va keyin preparat saqlash uchun olib qo‘yiladi. Bir yil o‘tgach, preparatning tarkibi yana tahlil qilinadi va uning samaradorligi to‘g‘risida xulosa chiqariladi. Ikki yil o‘tgach, tahlil takrorlanadi.

    Muammo shundaki: dori uch yil davomida “javonda” bo‘lgan deylik. Belgilangan yaroqlilik muddatisiz uni sotuvga chiqarish mumkin emas. Farmatsevtika kompaniyasi uchun savdo boshlanishini kechiktirish shunchaki foydasiz. Shuning uchun ishlab chiqaruvchi allaqachon tasdiqlangan muddatni yaroqlilik muddati sifatida ko‘rsatadi. Balki preparat uch yildan ortiqroq samarali bo‘lishi mumkin. Ammo ishlab chiqaruvchilar buni tekshirmaydi.

    Farmatsevtika kompaniyalari dori samaradorligini uzoq muddatli o‘rganish uchun pulga ega bo‘lgan yagona kompaniyalardir. Biroq ular buni amalga oshirish uchun hech qanday moliyaviy rag‘batga ega emas.

    Li Kantrell, Kaliforniya zaharni nazorat qilish markazining San-Diego bo‘limi direktori

    Biroq dori vositalarining haqiqiy yaroqlilik muddatini o‘rganish uchun moddiy rag‘batlantiruvchi bo‘limlar mavjud. Masalan, AQSH Mudofaa vazirligi. 1986-yilda FDA bilan birgalikda shoshilinch tibbiy yordam dorixonalarida saqlanadigan dori-darmonlarni yangilash zarurati bilan bog‘liq xarajatlarni tejash dasturini boshladi.

    Dastur muntazam ravishda o‘z samarasini beradi. Misol uchun, 2006-yilda SLEP ideal sharoitlarda saqlanadigan 122 xil dori-darmonlarni sinovdan o‘tkazdi. Ularning ko‘pchiligining saqlash muddati uzaytirildi. Dori vositalarining barqarorligi belgilangan yaroqlilik muddatidan oshib ketgan, taxminan to‘rt yil davomida.

    Yana bir bor ta’kidlaymiz: yuqoridagi ma’lumotlarga qaramay, FDA tavsiyalarini tinglash va kerak bo‘lganda birinchi yordam to‘plamini astoydil yangilab turish kerak. Bu tejamkorlik emas, lekin, albatta, eng to‘g‘ri tanlov.

    Yaroqlilik muddati – bu preparatning samaradorligi va xavfsizligi uchun ishlab chiqaruvchidan iste’molchiga o‘tadigan sana.

    Qanday dorilar muddati o‘tgach xavfli hisoblanadi?

    Muddati o‘tgan dorilarning xavfliligini tasdiqlovchi klinik tadqiqotlar o‘tkazilmagan. Biroq quyidagi dorilarni yaroqlilik muddati o‘tgandan keyin qabul qilib bo‘lmaydi.

    Insulin. Qandli diabetda qonda shakar darajasini nazorat qilish uchun ishlatiladi. Preparat kimyoviy tarkibini o‘zgartirishi mumkin va hech bo‘lmaganda yordam bermaydi.

    Nitroglitserin. Ochilgach, nitroglitserin tezda samaradorligini yo‘qotadi.

    Biologik preparatlar. Bu toifaga, xususan, vaksinalar, immunoglobulinlar, toksoidlar kiradi. Ularning faol moddalari ham tezda yo‘q bo‘ladi.

    Tetratsiklin guruhidan antibiotiklar. Ba’zi ma’lumotlarga ko‘ra, yaroqlilik muddati tugagandan so‘ng ular zaharli metabolit ishlab chiqarishi mumkin.

    Suspenziya shaklidagi antibiotiklar. Yaroqlilik muddati tugagandan so‘ng ular yaroqsiz bo‘lib qolish ehtimoli yuqori.

    Ko‘z tomchilari, burun spreyi va boshqa preparatlar. Vaqt o‘tishi bilan konservantlar parchalanadi, ya’ni bakteriyalar eritmada ko‘paya boshlaydi.

    Inyeksiya shaklidagi dorilar. Shprisning tarkibi tashqi ko‘rinishini o‘zgartirmagan bo‘lsa ham, eritma xiralashgan, rangi o‘zgargan yoki unda cho‘kma paydo bo‘lgan bo‘lsa, inyeksiyadan bosh tortish kerak.

    Farmatsevt individual bemorning ehtiyojlariga moslashtirilgan mahsulotni yaratish uchun bir nechta ingrediyentlarni birlashtirishi mumkin. Hech qanday holatda davolovchi shifokor tomonidan e’lon qilingan yaroqlilik muddati tugagandan so‘ng individual kombinatsiyalangan dori-darmonlarni qabul qilish mumkin emas, chunki ularning ta’siri oldindan aytib bo‘lmaydi.

    Mavzuga doir:

    • Bahor mavsumida organizm uchun kerak bo‘lgan vitamin va minerallar
    • Parhez vaqtida organizmda tanqisligi kuzatiladigan vitamin va minerallar
    • Ortiqcha vazndan xalos bo‘lishga yordam beradigan 5 ta vitamin

    18.03.2022, 15:54   Izoh (0)   20209
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Tishlarga zarar bermaslik uchun shirinliklarni qanday iste’mol qilish kerak? Stomatologdan 4 ta muhim qoida

    18.03.2022, 13:53

    Vitaminlarni qachon qabul qilish kerak? Mutaxassis javob beradi

    18.03.2022, 09:24

    Kardiolog tekshiruvidan o‘tish kerakligidan darak beruvchi simptomlar

    17.03.2022, 19:57

    Ma’yuslik va xafsalasizlikka qarshi: D vitamini tanqisligini bartaraf etishga yordam beradigan ichimlik

    17.03.2022, 13:45

    Foydalimi yoki zararli: mayonez haqida ko‘pchilikka noma’lum bo‘lgan faktlar

    17.03.2022, 12:55

    Sport zaliga bormasdan sarviqomat bo‘lishning 7 ta oson usuli

    16.03.2022, 10:56
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Qo‘ng‘iroqlardan mobil internetga: Toshkent mobil aloqadan foydalanish modelini qanday o‘zgartirmoqda


    SonetUzStyle tanlovida ishtirok etish uchun arizalar qabuli 15-avgustgacha uzaytirildi


    “Biznesni rivojlantirish banki” BMT Taraqqiyot Dasturi bilan hamkorlik qiladi


    Aqlli diversifikatsiya: nima uchun kerak va kapitalni qanday taqsimlash lozim?


    Endi Ucell ilovasida Yandex Music’ni tinglash mumkin 


    STEM va biznes yo‘nalishidagi qizlar uchun TBC Bank’dan ta’lim grantlari — O‘zbekistonda gender tafovutini kamaytirish yo‘lida yangi qadam


    AVO bank aloqa markazi: innovatsiyalar va yangi xizmat darajasi 


    AKFA energiya tejovchi romlari: iqlimga moslashtirilgan, qulaylikni ko‘zlagan 


    Avvallari xufiyona iqtisodiyotda faoliyat yuritgan eshitish va gapirishda muammosi bor insonlar endi rasmiy sektorga qo’shilib, Poytaxt Parking jamoasining bir qismiga aylandi


    BYD SEALION 7: Flagman elektr SUV — shahar ko‘chalarida yangi yetakchi 


    Sug‘urta sohasidagi uzoq kutilgan islohotlar: manfaatlar qonun himoyasida 


    American University of Technologyʼda bakalavrlar uchun ochiq eshiklar kuni


    Toshkentda CRYPTO O₂ forumi bo‘lib o‘tdi: Texnologiya, fintech va tartib‑qoidalar muhokama qilindi 


    OKMKda mahalliy dumpkarlardan foydalaniladi 


    InfinBANK va Kwikpay: uyingizga komissiyasiz va mehr bilan xalqaro pul o‘tkazmalari

     

    Tavsiya etamiz

    Kamchatkadagi hodisa yagona emas: so‘nggi 120 yilda ro‘y bergan eng kuchli megazilzilalar

    1 avgust, 18:20

    Tramp uchun xavotirlar: AQSH prezidenti taniqli shaxslarga yosh qizlarni sotgan Jeffri Epshteynning mijozi bo‘lganmi?

    29 iyul, 17:19

    Bir kechada oddiy ofitsiantdan millionerga aylangan ayol: lotereyadan yutilgan 10 mln dollar mashmashasi

    27 iyul, 09:25
    Audio Icon

    Andijoncha hotamtoylik: “Dunyo sadolari”ga sarflanayotgan milliardlar va shubhali shartnomalar

    24 iyul, 21:25
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Jeyms Kemeron “Avatar” filmi asosida animatsion serial suratga oladi

    Kino | 2 avgust, 18:50

    Trampning Falastinga nasbatan noxolis siyosati: AQSH YUNESKO a’zoligidan nega chiqyapti?

    Dunyo | 2 avgust, 18:35

    O‘zbekiston fuqarolari qaysi davlatlarga vizasiz kira olishi maʼlum qilindi

    O‘zbekiston | 2 avgust, 18:02

    Indoneziyada Levotobi Laki Laki vulqoni otildi (video)

    Dunyo | 2 avgust, 17:55

    Saudiya klubi “Liverpul” hujumchisi uchun kurashda yetakchiga aylanib oldi

    Sport | 2 avgust, 17:50

    Titanlar, o‘lim ilohlari va alkimyo haqida: eng mashhur yapon animelari

    Kino | 2 avgust, 17:35

    “Odam IMEI qonuni”. Jamoatchilik faollari xorijdan qaytganlarni OIV testdan majburiy o‘tkazishga oid yangi qonunga qanday munosabatda?

    O‘zbekiston | 2 avgust, 17:20

    Parijdan Lissabongacha: hayot sifati bo‘yicha dunyodagi eng qulay shaharlar reytingi e’lon qilindi

    Sayohat | 2 avgust, 16:55

    Konor Makgregor Irlandiya prezidentligiga o‘z nomzodini qo‘yadi

    Dunyo | 2 avgust, 16:45
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.