Ehtimol, sayyoraga ma’lum bo‘lgan eng ayyor yirtqich qush Afrikada yashovchi qora qo‘tondir. Qo‘ton prinsipial jihatdan juda aqlli jonzotdir, masalan, ba’zilari delfinlardan baliq o‘g‘irlashi mumkin, ammo qora qo‘ton ov qilish uslubi bo‘yicha hammasidan ustun hisoblanadi. Gap shundaki, u qanday qilib soyabonga aylanishni biladi.
Qora qo‘tonlar mayda baliqlar bilan oziqlanadi va ularni sayoz suvda ushlaydi. Ma’lumki, kichik baliqlar gala bo‘lib suzadi va qorong‘i joyda o‘zlarini xavfsizroq his qiladi. Shuningdek, baliq galalari doimo soyada, masalan, toshlar ortida yoki daraxt ildiziga yaqin joyda ko‘proq uchraydi. Aynan shu narsa qora qo‘tonlar uchun foyda keltiradi.
Qush sayoz suvda qanotlarini ko‘tarib, boshi atrofida soyabon hosil qiladi va eng qulay fursatni kutadi. Shunday qilib, qanotlari atrofida soya paydo bo‘ladi: yorug‘lik yetishmasligidan jalb qilingan baliqlar, albatta, tuzoqqa qarab suzadi. Qurbonlarni jalb qiladigan ikkinchi narsa – qora qo‘tonlarning yorqin oyoqlaridir. Ular odatda yorqin sariq rangga ega va naslchilik davrida qizil rangga aylanadi. Shunday qilib, soxta xavfsizlik hissi bilan aldangan baliqlar, shubhasiz, ayyor qushning tuzog‘iga tushadi.
Ko‘pincha ushbu qushlar yolg‘iz ov qiladi, lekin ba’zida ular baliq ovlash uchun guruh bo‘lib boradi. Masalan, Madagaskarda ikki yuzdan ortiq qushlar galasi bir necha bor kuzatilgan. Bunday manzarani tasavvur qilish mumkin: ko‘k-qora soyabon bilan qoplangan suv havzasi.
Aftidan, ovchilar bu ov usuliga evolyutsiya jarayoni tufayli kelgan. Baliq soyada suzib yurishidan tashqari, bu usulning yana bir afzalligi bor: qanotlarning soyaboni quyoshning barcha nurlarini yashiradi, bu odatda suv yuzasidan aks etadi. Bu shuni anglatadiki, bu qora qushlar soyaboni ostidagi suv osti mukammal ko‘rinadi.
Mavzuga doir:
Izoh (0)