Эҳтимол, сайёрага маълум бўлган энг айёр йиртқич қуш Африкада яшовчи қора қўтондир. Қўтон принципиал жиҳатдан жуда ақлли жонзотдир, масалан, баъзилари дельфинлардан балиқ ўғирлаши мумкин, аммо қора қўтон ов қилиш услуби бўйича ҳаммасидан устун ҳисобланади. Гап шундаки, у қандай қилиб соябонга айланишни билади.
Қора қўтонлар майда балиқлар билан озиқланади ва уларни саёз сувда ушлайди. Маълумки, кичик балиқлар гала бўлиб сузади ва қоронғи жойда ўзларини хавфсизроқ ҳис қилади. Шунингдек, балиқ галалари доимо сояда, масалан, тошлар ортида ёки дарахт илдизига яқин жойда кўпроқ учрайди. Айнан шу нарса қора қўтонлар учун фойда келтиради.
Қуш саёз сувда қанотларини кўтариб, боши атрофида соябон ҳосил қилади ва энг қулай фурсатни кутади. Шундай қилиб, қанотлари атрофида соя пайдо бўлади: ёруғлик етишмаслигидан жалб қилинган балиқлар, албатта, тузоққа қараб сузади. Қурбонларни жалб қиладиган иккинчи нарса – қора қўтонларнинг ёрқин оёқларидир. Улар одатда ёрқин сариқ рангга эга ва наслчилик даврида қизил рангга айланади. Шундай қилиб, сохта хавфсизлик ҳисси билан алданган балиқлар, шубҳасиз, айёр қушнинг тузоғига тушади.
Кўпинча ушбу қушлар ёлғиз ов қилади, лекин баъзида улар балиқ овлаш учун гуруҳ бўлиб боради. Масалан, Мадагаскарда икки юздан ортиқ қушлар галаси бир неча бор кузатилган. Бундай манзарани тасаввур қилиш мумкин: кўк-қора соябон билан қопланган сув ҳавзаси.
Афтидан, овчилар бу ов усулига эволюция жараёни туфайли келган. Балиқ сояда сузиб юришидан ташқари, бу усулнинг яна бир афзаллиги бор: қанотларнинг соябони қуёшнинг барча нурларини яширади, бу одатда сув юзасидан акс этади. Бу шуни англатадики, бу қора қушлар соябони остидаги сув ости мукаммал кўринади.
Изоҳ (0)