Qirg‘iziston prezidenti Sadir Japarov 26-aprel kuni “AKIpress” agentligiga bergan intervyusida Kampirobod suv omborining O‘zbekistonga berilishiga qarshi namoyishlar bo‘yicha izoh berdi. Bu haqda “Gazeta.uz” xabar bermoqda.
Masala tarixi
Ikki davlat o‘rtasida mart oyida erishilgan kelishuvlarga muvofiq, bir qator chegaraoldi uchastkalari, xususan, Ungar-Too tog‘i Qirg‘izistonga o‘tadi. Ushbu hududlar evaziga O‘zbekiston Kampirobod suv omboridan foydalanish huquqini qo‘lga kiritgan. Shahrixonsoy kanali joylashgan 50 gektarlik maydon ham O‘zbekistonga o‘tgan. Qirg‘iziston buning evaziga O‘zgan tumanining chegaraoldi qismidan 50 gektar yer olgan.O‘zbekiston nashrlari bu haqda Qirg‘iziston ommaviy axborot vositalari va qo‘shni mamlakatning Milliy xavfsizlik davlat qo‘mitasi raisi Qamchibek Tashiyevga tayanib xabar bergan. O‘zbekiston tomoni Qirg‘iziston bilan erishilgan kelishuvlar haqida batafsil ma’lumot bermagan.
Qirg‘izistonning Qorasuv tumani Savay qishlog‘i aholisi 14-aprel kuni Kampirobod suv omborining 50 gektari O‘zbekistonga berilishiga qarshi muddatsiz norozilik aksiyasini boshladi. Oqsoqollar hukumatning xatti-harakatlaridan, yer almashish bo‘yicha batafsil axborot yo‘qligidan va bunda mahalliy aholi fikri inobatga olinmaganidan noroziligini bildirgan. Aholining fikricha, bu almashinuv Qirg‘iziston manfaatlariga zarar keltiradigan ko‘rinishda amalga oshirilgan.
Xuddi shunday namoyishlar 17-apreldan 19-aprelgacha Qorasuv tumanining Intimoq qishlog‘i aholisi tomonidan, 21-aprel kuni esa Qizil Oktabr qishlog‘i fuqarolari tomonidan ham o‘tkazilgan.
Namoyishchilar bilan chegaralarni delimitatsiya va demarkatsiya qilish bo‘yicha hukumat komissiyasi rahbari Qamchibek Tashiyev uchrashgan. U yana muzokara o‘tkazish uchun Toshkentga borib, 50 gektar o‘rniga 20 gektar yer ajratilishiga O‘zbekistonni ko‘ndirishga harakat qilishga va’da bergan.
Sadir Japarovning munosabati
Qirg‘iziston prezidenti Sadir Japarovning ma’lum qilishicha, “chegara masalasida ikki mamlakat o‘rtasida, albatta, bahslar bo‘ladi”.“Bu narsa oson hal qilinmaydi. Masalan, O‘zbekistonda ham munozaralar bo‘lyapti — u yerda ham odamlar ularning yerlari berib yuborilgani haqida gapiryapti, u yerda ham norozilik bor. Shu bois, chegara masalasini hal qilarkansan, bir joydan 5 gektar yer berayapsanmi, boshqa joydan, boshqa qishloq yo tumandan 5 gektar olishing kerak”, — dedi u.
“O‘tgan 30 yilda, o‘zingiz ham bilasiz, hammasini yashirincha, maxfiy hal qilishgan, imzolab, ratifikatsiya qilib, tasdiqlab, so‘ng tikanli simlar tortilayotganida xalq ularning yeri berib yuborilganidan noroziligini bildirgan. Yerlarimiz shunaqa berilgan. Hozir biz o‘sha yerlarni qandaydir qaytarib olish uchun muzokara olib boryapmiz. Shunday muzokaralarda bir tomondan berayotgan bo‘lsa, boshqa tomondan olyapmiz”, — dedi u.
Qirg‘iziston prezidentining ma’lum qilishicha, endi masala aholi bilan, muzokaralar yo‘li bilan hal qilinadi.
“Hozir faqat muzokaralarning boshida turibmiz. Hech qanday hujjat imzolanmagan. To‘rt bosqichdan o‘tilganidan keyingina imzolanadi. Avval komissiya protokolni ko‘rib chiqadi, keyin uni prezidentlarga olib kiradi, ular ko‘rib chiqib, parlamentlarga yuboradi, parlament ratifikatsiya qilib, yana prezidentga qaytaradi va prezident imzolaganidan keyingina kuchga kiradi. Biz muzokaralar olib boryapmiz va buni davom ettiramiz”, — dedi u.
“Biz avvalgilar yo‘l qo‘ygan xatolarni takrorlamaslikka harakat qilyapmiz. Avvallari nafaqat mahalliy aholi, balki qirg‘izistonliklar ham bilmasdi. Faqat tikanli simlar tortilayotganidagina xabar topilardi... Ammo biz davlatimiz va xalqimiz zarariga qaror qabul qilmaymiz. Biz hammasi davlat va xalq foydasiga hal bo‘lishi uchun barcha imkoniyatlarni ishga solamiz”, — deydi prezident.
Sadir Japarov yaqin oylarda Qirg‘izistonning janubiy hududlari bo‘ylab aylanib, xalq bilan uchrashmoqchiligini ham bildirgan.
“Taxminan may oxiri, iyun—iyul oylarida bo‘sh vaqtim bo‘ladi, o‘shanda janubni aylanib kelaman, xalq bilan uchrashaman. Biz mahalliy aholi bilan maslahatlashib, so‘ng qaror qabul qilamiz”, — dedi u.
Izoh (0)