Oliy Majlis deputatlari “Favqulodda holat to‘g‘risida”gi qonun loyihasini birinchi o‘qishda qabul qildi

Oliy Majlis Qonunchilik palatasi deputatlari 25-mart kuni o‘tkazilgan navbatdagi majlisda “Favqulodda holat to‘g‘risida”gi qonun loyihasini birinchi o‘qishda qabul qildi.

Qayd etilishicha, bugungi kunda dunyo mamlakatlari bilan bir qatorda O‘zbekistonda ham koronavirus pandemiyasi keng tarqalib, ushbu infeksiya bilan kasallanganlar soni kun sayin ortib borayotgani favqulodda chora-tadbirlar ko‘rishni taqozo etadi. Bu esa o‘z navbatida milliy qonunchilik bazasini takomillashtirish zaruratini yuzaga keltirmoqda.

“Gazeta.uz”ning yozishicha, shu munosabat bilan qonun doirasidagi huquqiy asosini yaratish maqsadida Adliya vazirligi, Ichki ishlar vazirligi, Favqulodda vaziyatlar vazirligi, Milliy gvardiya va Davlat xavfsizlik xizmati mas’ul xodimlaridan iborat ishchi guruh tomonidan konstitutsiya talablari va xalqaro tajribani hisobga olgan holda ushbu loyiha tayyorlandi.

Deputat, O‘zLiDeP fraksiyasi a’zosi Rasul Kusherbayev koronavirus pandemiyasining dastlabki kunlarida jamoatchilik O‘zbekistonda favqulodda holat e’lon qilinishi mumkinligini keng muhokama qilganini, ammo bu haqda alohida qonun bo‘lmaganini ta’kidlab o‘tgan.

Yangi qonun loyihasida favqulodda holatni joriy qilish tartibi, ushbu jarayonda qo‘llaniladigan choralar va cheklashlar, favqulodda holat amal qiladigan davr uchun joriy etiladigan maxsus davlat boshqaruvi organlari, favqulodda vaziyat sharoitida jismoniy va yuridik, shuningdek, mansabdor shaxslarning huquqlari kafolatlari boshqa normalar bayon etilgan.

Rasul Kusherbayevning aytishicha, siyosiy fraksiyalardan “Adolat” SDP fraksiyasi ushbu qonun loyihasini ma’qullamagan va yalpi majlisda ham ushbu pozitsiyada qoldi.

“Gazeta.uz” 2020-yilning oktabr oyidayoq O‘zbekiston siyosiy partiyalari fraksiyalari “Favqulodda holat to‘g‘risida”gi qonun loyihasini ko‘rib chiqayotganini ma’lum qilgan. Shunday qonun loyihasi 2016-yilda ishlab chiqilib, muhokamaga qo‘yilgan, ammo qabul qilinmagan edi.

Qonun loyihasining amaldagi variantiga ko‘ra (yakuniy versiyasida o‘zgarishlar bo‘lishi mumkin), hujjatda favqulodda holat joriy etishning maqsadlari sifatida uni joriy etish uchun asos bo‘lgan holatlarni bartaraf etish, jamoat xavfsizligini, fuqarolarning huquqlari, erkinliklari, qonuniy manfaatlari va xavfsizligini himoya qilish, konstitutsiyaviy tuzum va mamlakat hududiy yaxlitligini ta’minlash ko‘rsatilgan.

Hujjatda komendantlik soati, o‘ta muhim va toifalangan obyektlar, favqulodda holat, Favqulodda holat rejimini ta’minlash bo‘yicha davlat komissiyasi va boshqa tushunchalarga ta’rif berilgan.

Favqulodda holat quyidagi holatlar yuzaga kelganda joriy qilinadi:

• real tashqi xavf, O‘zbekistonning konstitutsiyaviy tuzumi va hududiy yaxlitligiga tajovuz qilish, qurolli qo‘zg‘alon, ommaviy tartibsizliklar, terrorchilik harakatlari, shuningdek, fuqarolar hayoti va xavfsizligiga, davlat organlari, boshqa tashkilotlarning kundalik faoliyatiga bevosita tahdid soladigan zo‘ravonlik harakatlarini o‘zida ifoda etish bilan bog‘liq bo‘lgan o‘ta muhim va toifalangan obyektlar yoki alohida joylarni to‘sish yoki qo‘lga olish harakatlari, noqonuniy qurolli tuzilmalarni tayyorlash va ularning faoliyat ko‘rsatishi holatlari hamda millatlararo, konfessiyalararo va chegaraviy nizolar;
• yirik halokat, tabiiy ofat, epidemiyalar hamda keng qamrovli avariya-qutqaruv va boshqa kechiktirib bo‘lmaydigan ishlarni amalga oshirishni talab qiluvchi boshqa tabiiy va texnogen tusdagi favqulodda vaziyatlar, favqulodda ekologik vaziyatlarda.