Sekin yuradigan odamlarda COVID-19’ning og‘ir shakli bilan kasallanish xavfi tez yuradiganlarga qaraganda ikki baravar, kasallikdan o‘lish xavfi esa to‘rt baravar yuqori bo‘ladi. Bu haqda Buyuk Britaniyaning Lester universiteti olimlari o‘tkazgan tadqiqotga tayanib Daily Mail xabar berdi.
Tadqiqot mualliflari Buyuk Britaniyaning Biobank (qirollikning 40 dan 69 yoshgacha bo‘lgan yarim million fuqarosining tibbiy-genetik ma’lumotlari bazasi)dagi 412 mingdan ortiq odamlarning ko‘rsatkichlarini tahlil qilib, COVID-19 bilan kasallanish, vazn va yurish tezligi o‘rtasidagi bog‘liqlikni o‘rgandi.
Lester universiteti yetakchi tadqiqotchisi va professori Tom Yeytsning ta’kidlashicha, odamning yurish tezligi kasallik oqibatlariga ta’sir qiladi.
“Bu vaznidan qat’i nazar sekin yuradigan odamlarning COVID-19 bilan kasallanishi og‘ir oqibatlarga olib kelish xavfi ancha yuqori ekanini ko‘rsatadigan birinchi tadqiqot. Ya’ni ortiqcha vaznga ega tez yuradigan odamga qaraganda normal og‘irlikdagi sekin yuradigan odamning jiddiy xastalikka chalinish xavfi yuqori”, — dedi Tom Yeyts.
Professor Yeyts tez yuradigan odamlarda yurak-qon tomir tizimlari kuchli bo‘lishini ta’kidladi. Bu ularni tashqi stresslarga, viruslarga chidamli qiladi va kasallikning natijalariga ta’sir qiladi. Biroq natijalarning aniq sababi hali ma’lum emas, deb tan oldi tadqiqotchilar.
Shu bilan birga, RUDN (Rossiya Xalqlar do‘stligi universiteti) yuqumli kasalliklar kafedrasi dotsenti Sergey Voznesenskiyning fikriga ko‘ra, sekin yuradigan odamlarda tez yuradiganlarga qaraganda COVID-19’dan o‘lish xavfi katta deb taxmin qilish uchun qo‘shimcha tadqiqotlar o‘tkazish kerak. Shu tariqa u Lester universiteti olimlari tomonidan o‘tkazilgan tadqiqotga izoh berdi.
Voznesenskiy sekinroq yuradigan va “tarkibida SARS-CoV-2 mavjud aerozol qurshovida” bo‘lgan odamda bu aerozolni ichga yutish xavfi ko‘proq, natijada virus tanaga kirib boradi, deb taxmin qildi.
“Ikkinchidan, sekin yuradigan odamlarda bir qator kasalliklarga yo‘liqish ehtimoli bo‘ladi, deylik, ortiqcha vazn, ehtimol biron-bir venoz yetishmovchiligi singari, natijada ularda tromboz va kasallikning og‘ir kechish xavfi yuqori bo‘ladi”, — dedi mutaxassis.
Moskva davlat universiteti professori, biologiya fanlari doktori, virusolog Aleksey Agranovskiyning so‘zlariga ko‘ra, yurish tezligi va COVID-19’dan o‘lim o‘rtasida bog‘liqlik bo‘lishi mumkin, ammo bu jamiyat uchun u qadar muhim emas.
“Chunki odamlar COVID-19’dan qat’i nazar, baribir tez yoki sekin yurishda davom etadi. Bu ularning odatlari, bu ularning konstitutsiyasi, har kim omadiga qarab, semiz yoki ozg‘in bo‘lishi mumkin, buning koronavirusga bog‘liqligi yo‘q”, — dedi u.
Avvalroq olimlar COVID-19 tufayli insoniyatning 20,5 million yillik umri bevaqt tugaganini aniqlagan edi. Umrning bevaqt tugashi — bu odamning vafot etgan paytidagi yoshi va mamlakatda taxmin qilingan umr ko‘rish davomiyligi o‘rtasidagi farqqa nisbatan olinadi. Erkaklarda ayollarga qaraganda yo‘qotilgan umr yillari 44 foizga yuqoriroq.
Shuningdek, olimlar koronavirus sakkiz baravar xavfliroq bo‘lganini ma’lum qilgan.
Izoh (0)