Toshkent shahar IIBB ota-onalarni nikotinli snyus xavfidan ogoh bo‘lishga chaqirdi

Toshkent shahrida ichki ishlar organlarining “Davomat” tadbiri davomida ayrim maktab o‘quvchilarining yonidan nikotin qopchalari topilgan. Ma’lum bo‘lishicha, o‘smirlar bu qopchalar tarkibida tamaki yo‘qligi bois ularni bezarar deb o‘ylagan, biroq aslida bu qopchalar tarkibida juda ko‘p miqdorda nikotin borligidan bexabar bo‘lgan.

Maktab o‘quvchilari orasida nikotinli snyus ommalashib borayotganiga borasidagi xavotirlar qanchalik asosli? Bu haqda Toshkent shahar Ichki ishlar bosh boshqarmasi (IIBB) axborot xizmati boshlig‘i o‘rinbosari Nilufar Isaxonova so‘zlab berdi.

O‘zbekistonda o‘smirlar orasida snyusning ommalashuvi qachon dolzarb muammoga aylandi?

— 2019-yil oxirida Toshkent shahar IIBB xodimlari “snyus” atalmish muammoga duch kelishdi. Ichki ishlar organlari xodimlari “Davomat” tadbirlari davomida o‘quvchilarning yonidan ushbu mahsulotni topa boshlashi bilan bunga jiddiy e’tibor qaratgan. Suhbatlar vaqtida o‘smirlar buning hech qanday yomon joyi yo‘qligini ta’kidlashardi, chunki mahsulot tarkibida juda ko‘p miqdorda nikotin borligini bilishmagan. Boz ustiga, snyuslar savdosi ochiq, erkin, ularni sotib olish oson.

Snyusga nisbatan “moda”, ayniqsa maktab o‘quvchilari orasida vaqt o‘tishi bilan o‘tib ketadi deb ishoniladi.

— Ushbu “trend” (ba’zilar buni “moda” deb ham ataydi) bolaning sog‘lig‘i va ta’lim ko‘rsatkichlariga salbiy ta’sir ko‘rsatadi. Bola tarkibida nikotin bo‘lgan mahsulot ta’siri ostida o‘z ahvolini nazorat qilolmaydi va darslarni, o‘qituvchilarning dars bo‘yicha tushuntirishlari va topshiriqlarini idrok eta olmaydi. Bola horg‘in, passiv, javob bermaydigan va keyinchalik nikotinga qaram bo‘lib qoladi, shu sababli vaqt o‘tishi bilan sog‘lig‘ida muammolar paydo bo‘ladi. Nikotinning inson tanasiga, ayniqsa, bolaning mo‘rt tanasiga zarari haqida ko‘p narsa ma’lum.

Bu muammoga qarshi ichki ishlar idoralari tomonidan qanday choralar ko‘rilmoqda?

— 2020-yil boshida Toshkent shahar IIBB tomonidan snyuslarni sotish va reklama qilganlik uchun ma’muriy javobgarlikni belgilash to‘g‘risida taklif berildi. Bizni Sog‘liqni saqlash vazirligi qo‘llab-quvvatladi, birgalikda snyus sotilishini tartibga soluvchi ayrim qonun hujjatlariga o‘zgartish va qo‘shimchalar kiritish, shuningdek tarkibida nikotin bo‘lgan mahsulotlarni tamaki mahsulotlariga tenglashtirish to‘g‘risidagi qonun loyihasini ishlab chiqishni boshladik.

Farzandi snyusdan foydalanayotganini bilib qolgan ota-onalar nima qilishi kerak?

— Bola bilan profilaktik suhbat o‘tkazish, unga tarkibida tamaki bo‘lmagan, ammo nikotinli mahsulotlardan, aynan shu snyusdan qanday zarar ko‘rishi mumkinligini tushuntirish, bolani kuzatib borish, unga e’tibor berish, uni sportga, sog‘lom turmush tarziga jalb qilish kerak.