Amerikalik olimlar tunda osmonni ifloslantiruvchi sun’iy yorug‘lik manbalarini aniqladi, deb yozmoqda BBC News. Tadqiqot soat 01:30 da 10 kun davomida o‘tkazilgan bo‘lib, tungi osmonni zaharlovchi asosiy yorug‘ik manbalari aniqlangan.
“Umumiy yorug‘lik nurlanishining qancha qismiga ko‘cha chiroqlari sabab bo‘lishini aniqlash maqsadida sun’iy yo‘ldoshdan foydalandik”, — deydi fizika fanlari doktori Kristofer Kiba.Virjiniya universiteti astronomi, professor Kelsi Jonsonning ta’kidlashicha, hech kimga foyda keltirmaydigan yorug‘likka ulkan resurslar sarflanmoqda.
Sun’iy yorug‘likning inson uyqusi va sog‘lig‘iga salbiy ta’sir qilishi isbotlangan.
“Kech oqshom, hamma uxlagan vaqt — ancha energiya tejash mumkin bo‘lgan vaqtdir”, — degan Germaniyadagi geologiya ilmiy markazi doktori Kristofer Kiba.
Uning Lighting Research & Technology jurnalida chop etilgan tadqiqot natijalaridan ko‘rinishicha, sun’iy yorug‘likning asosiy qismi tungi ko‘cha chiroqlaridan emas, balki reklama, svetofor, binolar, avtoturargoh va sport maydonlarini yoritishdan chiqadi.
Xalqaro Dark Sky assotsiatsiyasi taxminiga ko‘ra, sun’iy yorug‘likni noto‘g‘ri yo‘naltirish sabab uning 35 foizi isrof bo‘ladi. Ma’lumot uchun, AQShda har yil tunda ko‘cha va binolarni yoritish uchun 3 milliard dollar sarflanadi.
Shahar chiroqlari aksariyat odamlarning hech qachon tabiiy qorong‘u tungi osmonni ko‘rmasligiga sabab bo‘ladi. 2016-yilgi tadqiqotga ko‘ra, dunyo aholisining 80 foizi tungi osmonning tabiiy holatini ko‘rolmaydi.
Izoh (0)