• Profilga Kirish
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12634.34
    • RUB162.37
    • EUR14821.34
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +38°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Salomatlik

    Koronavirusga chalingan insonning organizmida qanday o‘zgarishlar yuz beradi?

    Ilk bora COVID-19 haqidagi xabarlar 2019-yilning dekabr oyida tarqala boshladi. Afsuski, kasallikning qurboni millionlab insonlarni tashkil etsa-da, shifokorlar virusni yuqtirib olgan organizmda aniq sodir bo‘lishi mumkin bo‘gan holatlar haqida to‘liq ma’lumotga ega emas.

    Foto: “Domashniy ochag”

    Foto: “Domashniy ochag”

    Ma’lumotlarga ko‘ra, bemorlarning aksariyati, deyarli 90 foizdan ko‘prog‘ida kasallik alomatsiz yoki shamollash, grippga o‘xshash ko‘rinishga ega. Virus faqatgina keksa odamlar uchun emas, balki har qanday surunkali kasallikdan aziyat chekadiganlar uchun ham ancha xavfli hisoblanadi. Ehtimol, koronavirus bilan zararlanganlar unga osongina sabr qilishi mumkindir, ammo virus tanaga qanday ta’sir o‘tkazadi, infeksiya yuqtirib olgan paytda yoki undan og‘ir ahvolda nima bo‘lishini bilib qo‘yish juda muhim.

    To‘g‘ri, virusning asosiy alomatlari – isitma, yo‘tal, nafas qisilishi ma’lum, ammo ular ko‘plab boshqa virusli kasalliklar, shu jumladan, grippda ham kuzatiladi. Shu tufayli koronavirus bilan bog‘liq bo‘lgan boshqa faktlar haqida ham qo‘shimcha ma’lumotga ega bo‘lish zarar qilmaydi.

    Koronavirus qanday qilib infeksiya keltirib chiqaradi?

    Virus yo‘talish yoki aksa urganda havoga tushadigan namlik mikroqismlari orqali tarqaladi. Zarralar esa tanaga og‘iz, burun yoki ko‘zning shilliq pardasi orqali kiradi. Virusli zarralar bir zumda burun yo‘llari, tomoqning shilliq pardalari va hujayralardagi o‘ziga xos retseptorga yopishib oladi.

    Bundan tashqari, virus yuzasiga biriktirilgan oqsil parchalanadi va hujayra membranasida joylashadi, bu esa virusning genetik materialining inson hujayralariga kirib borishiga imkon beradi. Ushbu genetik material hujayrani o‘ziga moslashtirib oladi. Endi u avvalgi vazifasini virusni ko‘paytirishga va yaratishga yordam berishga almashadi.

    Qanday qilib bu jarayon nafas olishda muammolar paydo qiladi?

    Virus tanada ko‘paygani sari boshqa hujayralarga ham yuqadi. Tomoq og‘rig‘i va quruq yo‘tal paytida tomoq qismidagi hujayralar birinchi bo‘lib aziyat chekadi. Borgan sari bronx va boshqa a’zolarga ham joylashadi. Hujayralar o‘pkaga yetib borganda, shilliq pardalar yallig‘lanadi. Yallig‘lanish o‘pkaga zarar yetkazmasligi uchun qonni yetarli miqdorda kislorod bilan ta’minlash va karbonat angidridni olib tashlash uchun ko‘proq harakatda bo‘lish lozim. Shunday vaziyatda o‘pka asosiy vazifasiga e’tiborsiz bo‘lsa, uning o‘ziga juda qiyin bo‘ladi. Bunday hollarda o‘pkada shish paydo bo‘ladi, bu esa kislorodning qon oqimiga kirishini qiyinlashtiradi, o‘pka hududlarini suyuqlik, yiring va o‘lik hujayralar bilan to‘lishiga olib keladi.

    Pnevmoniya boshlanadi

    Ayrim bemorlarda nafas olish organlari shu qadar qattiq zararlanadiki, endilikda ular nafas yetkazib berishga dosh berolmaydi. Eng yomoni, o‘pkada ko‘p miqdorda suyuqlik yig‘ilib, nafas qisilishi sindromi rivojlanadi va bemorning nafas olishi uchun har qanday davolash usullari yordam bermasligi mumkin, bu esa o‘lim holati bilan yakunlanadi.

    Foto: “Domashniy ochag”

    Foto: “Domashniy ochag”

    Virus o‘pkaga tushganda qanday hodisa yuz beradi?

    Xitoyda koronavirus bilan kasallangan bemorlar haqidagi xabarlarni sinchkovlik bilan o‘rganib chiqqan Chikago universiteti tibbiyot fakulteti professori, doktor Shu-Yuan Syaoning so‘zlariga ko‘ra, virus o‘pkaning periferik hududlarini zararlaydi. Yuqori nafas yo‘llari, traxeya va boshqa markaziy havo yo‘llariga yetib borish uchun biroz vaqt kerak bo‘ladi, ehtimol shu sababdan koronavirus epidemiyasi boshlangan Uxanda dastlabki holatlar o‘z vaqtida aniqlanmagan.

    Aslini olib qaraganda, epidemiyaning boshida qo‘llangan sinov rejimi har doim ham o‘pkada infeksiya bor yoki yo‘qligini aniqlay olmas edi, shuning uchun ba’zi bemorlar davolanilmasdan uyiga qaytarib yuborilgan.

    Virus faqat o‘pkani zararlaydimi?

    Virus faqat o‘pkani zarralaydimi, degan savollarga shifokorlar yo‘q deb javob berdi. Virus asosan, o‘pkada to‘planishiga qaramay, u oshqozon-ichak yo‘li hujayralariga yuqib, shilliq pardalar orqali tarqalishi mumkin.

    Shuning uchun ayrim bemorlarda diareya yoki oshqozon buzilishi kabi alomatlar ham kuzatilishi mumkin. Bundan tashqari virus qon oqimiga ham kirishi mumkin. Shuningdek, shifokorlar virus yurak, buyrak, jigarga ham kirib, shu orqali organlarga zarar yetkashi mumkinligi ma’lum qildi. Immunitet tizimining faol ishlashi tufayli hosil bo‘lgan yallig‘lanish organlarni ham ishdan chiqarishi mumkin.

    Mavzuga doir:

    • Koronavirusda harorat ko‘tarilib, nafas qisishidan boshqa yana qanday simptomlar kuzatiladi?
    • Rossiyalik shifokor COVID-19 bemorlari ahvolini yomonlashtiradigan kasalliklarni ma’lum qildi
    • Kuzda shamollashni istamaganlar uchun shifokordan 8 ta maslahat

    27.09.2020, 12:45   Izoh (0)   59050
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Kalsiyga tvorogdan ham boyroq bo‘lgan 5 mahsulot

    27.09.2020, 09:42

    Koronavirusda harorat ko‘tarilib, nafas qisishidan boshqa yana qanday simptomlar kuzatiladi?

    26.09.2020, 20:41

    Pul tejash tavsiya qilinmaydigan mahsulotlar

    26.09.2020, 16:55

    Bosh og‘rig‘ini dorisiz ham qoldirish xususiyatiga ega bo‘lgan mahsulotlar

    25.09.2020, 18:46

    Oq dog‘lar, mo‘rtlik va ko‘karish. Tirnoqlardagi o‘zgarish qanday kasalliklardan darak beradi?

    25.09.2020, 11:28

    Oyoq tomirlari nega tortishadi? Ushbu kasallikni qanday bartaraf etish mumkin?

    25.09.2020, 09:26
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    InfinBANK’dan VISA kartasi endi Swoo Pay ilovasida


    Ipak Yo‘li Bankdan Tradeloan: xalqaro bitimlarni moliyalashtirish


    Turizmdagi trendlar 2025: Xitoyda Markaziy Osiyoga – Qozog‘iston, O‘zbekiston, Qirg‘izistonga qiziqish o‘smoqda


    Centrum Air 25-iyuldan Toshkent — Seul to‘g‘ridan-to‘g‘ri reyslarini boshlaydi 


    Ipotekaga xonadon, sovg‘a sifatida esa — omborxona!


    Central Asian University RUR va THE Impact Rankings 2025 xalqaro reytinglarida o‘z mavqeini mustahkamlamoqda


    Beeline Uzbekistan hududlarda raqamli rivojlanishni jadallashtirmoqda


    Chiqim va kirim: nazorat sari ilk qadam


    O‘zbekiston Milliy banki xalqaro kapital bozorida 400 mln AQSH dollarlik obligatsiyalarni muvaffaqiyatli joylashtirdi


    Neo Insurance — sug‘urta bozoridagi raqamli o‘zgarishlarning 2 yillik natijasi 


    BI Sad’O Business loyihasida ochiq eshiklar kuni bo‘lib o‘tdi va CHILLA aksiyasi boshlandi


    O‘zbekistonda yangilangan HAVAL H6 rasman ishga tushirildi


    Kia O‘zbekiston bozorini egallamoqda: 2025-yilning birinchi yarmida rekord darajadagi sotuvlar


    “KAFOLAT sug‘urta kompaniyasi” AJning moliyaviy barqarorlik reytingi “Fitch Ratings” tomonidan “Ijobiy” prognozi bilan “B+” darajasida tasdiqlandi


    Ichkaridan nazar: Imzo fabrikasi qanday ishlaydi?

     

    Tavsiya etamiz

    Kreml soyasidagi jumboqlar: sirli ravishda vafot etgan rossiyalik tadbirkor va amaldorlar

    10 iyul, 20:40

    Isroilning G‘azodagi qirg‘ini yagona emas: Insoniyat tarixidagi eng yirik genotsidlar qanday sodir bo‘lgandi?

    10 iyul, 19:12

    Patriot: Isroil voz kechgan, Ukraina esa ko‘prog‘iga ega chiqishni istayotgan yarim asrlik tizim haqida nimalar ma’lum?

    8 iyul, 20:45

    “O‘lim sharbati”: SSSRda Stalindan so‘ng ikkinchi qudratli shaxs nomi berilgan qurol qanday paydo bo‘lgandi?

    6 iyul, 15:23
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Shimoliy Koreya Rossiyaga 12 mln dan ortiq snaryad yetkazib bergan — OAV

    Dunyo | 13 iyul, 17:50

    Britaniyada 60 ga yaqin deputat Falastin davlatini darhol tan olishga chaqirdi

    Dunyo | 13 iyul, 17:30

    Marg‘ilonda 2,5 yashar bolani bosib ketgan Gentra haydovchisiga jinoyat ishi qo‘zg‘atildi

    O‘zbekiston | 13 iyul, 17:12

    Tramp joriy etishi kutilayotgan sanksiyalar Rossiya neftiga global embargo keltirib chiqarishi mumkin

    Dunyo | 13 iyul, 16:40

    Isroil zarbalaridan bir kechada kamida 29 nafar falastinlik, jumladan, 6 nafar bola halok bo‘ldi

    Dunyo | 13 iyul, 16:15

    O‘zbekistonda sun’iy intellekt yordamida dori vositalariga bozor ehtiyojlari o‘rganilishi kutilmoqda

    O‘zbekiston | 13 iyul, 15:55

    Germaniya Ukrainaga yordam berish uchun Patriot raketalari ishlab chiqarishni yo‘lga qo‘ydi

    Dunyo | 13 iyul, 15:20

    AQSH Yaponiya va Avstraliyadan Xitoy—Tayvan o‘rtasidagi ehtimoliy urushda tutadigan pozitsiyasini ochiqlashni talab qilmoqda — FT

    Dunyo | 13 iyul, 14:50

    Toshkentda muddatli to‘lov asosida avtomashina sotuvchi MCHJ qasddan bankrot qilindi

    O‘zbekiston | 13 iyul, 14:25
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.