Xorazmda “snos”ga tushgan uy egasi: Bir ilojini qilib bosh vazirni ko‘chamizga olib keldik

Urganchdagi Istiqlol ko‘chasida “snos”ga tushgan uyda yashovchi fuqarolar mutasaddilarning noqonuniy harakatidan shikoyat qilib bosh vazirni o‘z mahallasigacha olib kelgan. Lekin bu ish ham ularga foyda bermasligidan xavotirda.

Uy egasini rozi qilish

Xorazm viloyati Urganch shahar hokimining 2016-yil 10-avgustda Istiqlol ko‘chasida joylashgan eski, yakka tartibda qurilgan turar joylarni buzib olish hududi, deb e’lon qilish to‘g‘risida qarori qabul qilingan. Istiqlol ko‘chasining “snos”ga tushgan hududida joylashgan uylarning o‘rnida turar joy binolari qurish uchun “Adamboy-Shukurjon” korxonasiga Urganch shahar hokimining 2018-yil 24-noyabrdagi qaroriga asosan yer maydoni ajratib berilgan. Quruvchi korxona hokimlik bilan 2018-yil 17-noyabr kuni tuzilgan kelishuv shartnomasiga ko‘ra, buzilishga tushgan joy mulkdorlariga avvalgisidan kam bo‘lmagan sahndagi bitta kvartira bilan ta’minlash majburiyatini olgan.

Lekin...

“Istiqlol” ko‘chasining buzilish hududida joylashgan 9-uy 2-xonadonda yashovchi Diana Matmuratovaning aytishicha, quruvchi “Adamboy-Shukurjon” jamiyati rahbari ishni do‘q-po‘pisa bilan boshlagan.

— 2018-yilning sentabr oyida quruvchi korxona rahbari Ruhiya Rahimova va Urganch shahar hokimining qurilish ishlari bo‘yicha o‘rinbosari Narimon Kenjayev birga kelishdi. Bizga ijara uyiga chiqib turishimizni aytishdi. Rozi bo‘lmadik. Oktabrda qo‘rqitishlar boshlandi. Qo‘shnilarimizni chiqarib yuborib, ularning uylarini buzib, uyimiz atrofini avariya holatiga keltirib qo‘ydi. “Chiqmasanglar umumiy yotoqxonaga majburiy ko‘chiramiz”, deb do‘q qilishdi, — deydi Diana Matmuratova.

Uy egalarining “Nega fuqarolar haq-huquqlarini poymol qilyapsizlar, biz 10 ta odam qayerga boramiz?”, degan savoliga hokimlik vakili “Men senga tug‘ dedimmi”, deya javob qaytargan.

10 nafar odamga bir xonali ijara uyi

Fuqarolik ishlari bo‘yicha Bog‘ot tumanlararo sudining 2019-yil 22-apreldagi hal qiluv qaroriga ko‘ra, Diana Matmuratova va uning oila a’zolari uydan majburiy tartibda chiqarilishi va ularning uyi o‘rnida qurilishi belgilangan ko‘p qavatli turar joy qurib bitkazilguniga qadar Gurlan ko‘chasi 53-uy, 4-xonadonga ko‘chirilishi belgilangan. Ularning vaqtinchalik ijarasi uchun oyiga 600 ming so‘mdan, oldindan 12 oy uchun jami 7 million 200 ming so‘m to‘lab berish majburiyati yuklatilgan.

Fuqarolik ishlari bo‘yicha Xorazm viloyati sudining sudyasi J.Matniyazov tomonidan chiqarilgan 2019-yil 20-iyun kungi apellyatsiya instansiyasining ajrimiga ko‘ra esa Bog‘ot tumanlararo sudi tomonidan chiqarilgan oila a’zolarini uydan majburiy tartibda chiqarilishi va ularning uyi o‘rnida qurilishi belgilangan ko‘p qavatli turar joy qurib bitkazilguniga qadar Gurlan ko‘chasi 53-uy, 4-xonadonga ko‘chirilishi bekor qiligan.

— Sudda aytilgan, Gurlan ko‘chasidagi 53-uy, 4-xonadonga borganimizda u yerda boshqa oila yashayotganiga guvoh bo‘ldik. Oilamizning 10 nafar a’zosi 85 kvadrat metr joyda yashaymiz. Urganch shahrida 600 ming so‘mga 1 xonali uyni ijaraga olish mumkin. Shuncha odam bir xonali uyda qanday qilib yashaymiz, axir?! — deya ta’kidladi xonadon sohibi.

Uy kimniki o‘zi?

Urganch shahar hokimligi tomonidan 2019-yil 18-aprel kuni taqdim etilgan ma’lumotnomada Istiqlol ko‘chasidagi 9 va 10-uylar davlat uy-joy fondiga qarashli munitsipial xonadon ekanligi hamda ushbu turar joylar fuqarolarga xususiylashtirib berilmaganligi ko‘rsatilgan.

Lekin quruvchi 9 va 10-uylarda yashab kelgan ko‘plab xonadon egalariga uy-joy yoki moddiy mablag‘ bilan ta’minlab, “snos”ga tushgan uylardan chiqarib yuborgan.

“Snos”ga tushgan uyda haligacha yashab kelayotgan bir xonadon sohibining aytishicha, ular ilojsizlikdan quruvchi bilan shartnoma tuzishga majbur bo‘lgan.

— Chunki uylarning hujjati yo‘q, majburiy ijro chiqishimizni talab qilib turib oldi. Na iloj, shahar chetidan 200 kvadrat metr yer maydoni va 125 million so‘m oldik,— dedi xonadon sohibi.

Diana Matmuratovaning ma’lum qilishicha, uy uning bobosiga paxta zavodida ishlagani uchun berilgan.

— Ushbu xonadonda 64 yildan buyon yashab kelmoqdamiz. Mustaqillik yillaridan buyon uyni xususiylashtirib olish uchun rosa urindik, natija chiqmadi. Uy hujjatlarini 1995-yilda hokimiyatdan kelib olib ketishgan, shu bo‘yicha yo‘q. Hozirgacha kommunal to‘lovlarni to‘lab kelmoqdamiz, — dedi Diana.

Shu o‘rinda bir savol tug‘iladi — o‘tgan yillar davomida biror mutasaddi nahot uy kimniki, qani hujjating, deb so‘rab kelmagan bo‘lsa?

Undan ham qizig‘i...

Fuqarolik ishlari bo‘yicha Xorazm viloyati sudining sudyasi J.Matniyazov tomonidan chiqarilgan 2019-yil 20-iyun kungi apellyatsiya instansiyasining ajrimida keltirilgan ma’lumotga ko‘ra Istiqlol ko‘chasida joylashgan 9 va 10-uylar “Yashash uchun xavfli” deb topilgani qayd etilgan. Ya’ni 2018-yil 3-noyabrdagi Urganch shahar Istiqlol ko‘chasida joylashgan yiqilish zonasiga tushgan uylarning texnik xavfsizlik holatini o‘rganish bo‘yicha tuzilgan dalolatnomada ushbu manzilda joylashgan uy-joylar 1938-yilda qurib bitkazilgani, muhandislik yoritish tizimlari ahvoli talab darajasida belgilangan me’yor darajasida ishlamayotganligi, uylarning tashqi ko‘rinishi shahar ko‘rkini buzib turganligi, fundamental qismi yo‘q bo‘lganligi sababli buzilish darajasiga kelganligi, uylarning atrofi sanitariya-gigiyena qoidalariga javob bermasligi, uylarning kanalizatsiya quvurlari nosoz holatdaligi, isitish tizimidagi, uylarda gaz va ichimlik suvi quvurlari olib tashlanganligi, uylar hududida erkin harakatlanish uchun qutqaruv yo‘llari va boshqa o‘tish joylari mavjud emasligi bayon qilinib, ushbu uylarda aholi yashashlari uchun ko‘rsatilgan kamchiliklar inobatga olinib, “Yashash uchun xavfli” degan xulosaga kelingan.

Xonadon egalarining ma’lum qilishicha, mutasaddilar uyni ko‘rmasdan dalolatnoma tuzgan. Chunki ayni vaqtgacha gaz ta’minoti, elektr, suv tizimi hech qanday uzilishlarsiz ishlab kelmoqda.

 

O‘liklarga kelgan ogohlantirish

Urganch shahar hokimi o‘rinbosari (O‘.Ro‘zmetov)dan Abdulla Matmuratov nomiga 2019-yilning 11-mart kuni turar joy buzilishi bo‘yicha Istiqlol ko‘chasi, 9-uy 2-xonadon manziliga takroran ogohlantirish xati kelgan. Qarangki, Abdulla Matmuratov bundan 19 yil avval hayotdan ko‘z yumgan. Abdulla Matmuratovning o‘g‘li Davlet Matmuratovning aytishicha, u xat olib kelgan pochta xodimiga “Siz adashib qoldingiz shekilli, xatni boshqa joyga olib borishingiz kerak”, deb kinoya qilgan.

2019-yilning 14-iyun kuni shahar rekonstruksiya qilinishi munosabati bilan buzilayotgan ko‘p qavatli va yakka tartibda qurilgan uylar va noturar joylar mulkdorlarining yer uchastkalarini davlat va jamoat ehtiyojlari uchun olib qo‘yilishi munosabati bilan buziladigan uylar (kvartiralar), imoratlar, inshootlar, ko‘chiriladigan daraxtlar uchun fuqarolar va yuridik shaxslar to‘lov miqdorini hamda kompensatsiya turini belgilash bo‘yicha maxsus komissiya yig‘ilishining bayoni tasdiqlangan.

Ushbu bayonnomaga ko‘ra, Istiqlol ko‘chasi 9-uyda yashovchi fuqaro Petr Kalyagin komissiyada qatnashib, yer uchastkasi ajratib berishni so‘rab murojaat qilgani qayd etilgan. Aslida Petr Kalyagin bundan 3 yil avval olamdan o‘tgan.

Shuningdek, ushbu kommissiya yig‘ilishida Ayimgul To‘rayeva qatnashib, 3 xonali uy va 200 million so‘m pul ajratib berishni so‘ragani qayd etilgan. Ayimgul To‘rayeva bundan 20 yil avval Qozog‘istonga ko‘chib ketgan va boshqa mamlakat fuqaroligini olgan.

Istiqlol ko‘chasiga Bosh vazir tashrifi

Bosh vazir Abdulla Aripov iyul oyida Urganch shahri Ashxobod ko‘chasida istiqomat qilgan aholi va shahar hokimligi o‘rtasida kelib chiqqan tushunmovchilikni o‘rganish uchun borgan edi. Diana Matmuratova va uning oila a’zolari ham bosh vazir kelgan hududga borib, o‘z arzlarini aytadi.

— Bosh vazir kelganini eshitib bordik. Avval ichki ishlar xodimlari bizni boshqa tomonga ketkazib yubormoqchi bo‘lishdi. Bir ilojini qilib bosh vazirni ko‘chamizga olib keldik. U kishi bilan birga viloyat hokimi ham keldi. Holatni tushuntirganimizdan keyin bosh vazir biz hozir yashab turgan 85 metr kvadrat uyga yana 10 kvadrat metr qo‘shib, shunga teng xonadon ajratilishini aytdilar, — dedi Matmuratova.

Xonadon egalari bu ishdan ham foyda chiqmasligi mumkinligidan xavotirda, ular hech kimga ishonmay qo‘yganliklarini bildirmoqda.

Urganch shahar hokimi Shuhrat Abdullayevning “Daryo”ga ma’lum qilishicha, Diana Matmuratovaning murojaati bo‘yicha viloyat prokurori ish olib bormoqda.

“Daryo” voqealar rivojini kuzatib boradi...