Joriy yilning 6-noyabrda tasdiqlangan “O‘zbekiston Respublikasi Markaziy saylov komissiyasi faoliyatini takomillashtirish bo‘yicha tashkiliy chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi qarordan ko‘zlangan maqsad va vazifalar nimalardan iborat ekani xususida Markaziy saylov komissiya raisi Mirzo Ulug‘bek Abdusalomov fikr bildirdi. Bu haqda O‘zA xabar berdi.
– Saylov tizimi – nafaqat davlat hokimiyati organlarini demokratik shakllantirish asoslari, balki fuqarolarning davlat boshqaruvida ishtirok etish darajasining muhim ko‘rsatkichidir. Shu bilan birga, bugungi kun zamonaviy xalqaro saylov standartlarini joriy etishni, tizimda axborot-kommunikatsiya texnologiyalaridan keng foydalanishni taqozo etmoqda.
Markaziy saylov komissiyasining axborot-tahliliy, uslubiy va maslahat ishlarini yanada takomillashtirish, saylov komissiyalari a’zolarining professional darajasini yanada oshirish zarur. Shu maqsadda mavjud saylov tizimini takomillashtirish, uni yanada demokratlashtirish, shuningdek, saylov komissiyalari va referendumni o‘tkazish bo‘yicha komissiyalar faoliyatining samaradorligini oshirish 2017—2021-yillarda O‘zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yo‘nalishi bo‘yicha harakatlar strategiyasida ham belgilangan.
Shundan kelib chiqib yangi qarorda milliy saylov tizimini yanada takomillashtirishning eng muhim yo‘nalishlari belgilandi. Ushbu qaror mamlakatimizda so‘nggi yillarda olib borilayotgan ijtimoiy-iqtisodiy islohotlarga hamohang ravishda siyosiy sohada amalga oshirilayotgan ulkan o‘zgarish va yangilanishlarning mantiqiy davomidir. Qarorga asosan, umume’tirof etilgan xalqaro prinsiplar va standartlar hamda xorijiy mamlakatlarning ilg‘or tajribasini hisobga olgan holda saylov va referendumlarga tayyorgarlik ko‘rish va uni o‘tkazish, shuningdek, fuqarolarning konstitutsiyaviy saylov huquqlari ta’minlanishi yanada demokratlashtiriladi va liberallashtiriladi.
Saylov komissiyalarining faoliyati samaradorligi oshiriladi. Markaziy saylov komissiyasining saylovlarga tayyorgarlik ko‘rish va uni o‘tkazish jarayonida tashkiliy-axborot, tahliliy, uslubiy, maslahat funksiyalari kuchaytiriladi.
Sohaga zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalari keng joriy etiladi. Saylovlarni boshqarish tizimi modernizatsiya qilinadi. Saylov jarayonida axborot xavfsizligi ta’minlanadi. Saylov komissiyalari a’zolarining malakasini oshirish va o‘qitish tizimi joriy etilmoqda. Saylovchilar hamda saylov jarayoni boshqa subyektlarining huquqiy madaniyatini yuksaltirishga e’tibor kuchaytiriladi.
Endilikda Markaziy saylov komissiyasi tarkibida saylov qonunchiligi va zamonaviy texnologiyalar bo‘yicha O‘quv markazi tuziladi. Markaz saylov komissiyasi a’zolarini tizimli o‘qitadi va malakasini oshiradi. Ularning saylov jarayonida axborot-kommunikatsiya texnologiyalaridan foydalanish bo‘yicha professional ko‘nikmalari oshiriladi.
Markaz saylovlarga tayyorgarlik ko‘rish va uni o‘tkazish amaliyoti, shuningdek, saylov qonunchiligiga umume’tirof etilgan xalqaro prinsiplar va standartlarga asosan milliy saylov qonunchiligiga muvofiqligini muntazam monitoring qilib boradi.
Shuningdek, saylov tizimining muammolari chuqur o‘rganiladi. Markaz ushbu sohadagi dolzarb muammolar bo‘yicha tadqiqotlar o‘tkazadi va ularni bartaraf etish bo‘yicha takliflar ishlab chiqadi. Saylov jarayonini tashkil etish bo‘yicha ilmiy-amaliy qo‘llanmalar tayyorlab, chop etadi. Saylovchilarning saylovda ovoz berish tartibi, saylov kampaniyasi jarayonlari bilan tanishtirish bo‘yicha zamonaviy texnologiyalardan foydalangan holda o‘quv-uslubiy materiallar tayyorlaydi.
Saylovlarga tayyorgarlik ko‘rish va uni o‘tkazishda jamoatchilik nazoratini kuchaytirish, saylov komissiyalari va refendumni o‘tkazish bo‘yicha komissiyalar faoliyatida jamoatchilik ishtiroki keng ta’minlanadi.
Saylov komissiyalari faoliyatining moddiy-texnik ta’minotini yanada yaxshilash, saylov komissiyalari a’zolari va xodimlarining samarali faoliyat yuritishlari uchun ijtimoiy va moddiy rag‘batlantirishning yangi mexanizmlari joriy etiladi. Saylov qonunchiligining me’yorlari unifikatsiyalanadi va takomillashtiriladi.
Aytib o‘tish kerakki, Markaziy saylov komissiyasi tomonidan Oliy Majlis va boshqa jamoat tashkilotlari bilan birgalikda demokratik tamoyillarga hamda xalqaro standartlarga javob beradigan O‘zbekiston Respublikasi Saylov kodeksi loyihasi ishlab chiqildi. Kodeks loyihasi umumxalq muhokamasiga qo‘yildi va xalqaro ekspertlar e’tiboriga havola etildi.
Axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarni rivojlantirish vazirligi bilan birgalikda saylov jarayoniga “bitta saylovchi - bitta ovoz” tamoyilini amalga oshirishni ta’minlaydigan saylovchilarning Yagona elektron ro‘yxatini joriy etish bo‘yicha ishlar olib borilmoqda.
Qaror bilan Markaziy saylov komissiyasining saylov qonunchiligi va huquqni qo‘llash amaliyotini takomillashtirish bo‘yicha chora-tadbirlar dasturi qabul qilindi.
Saylov komissiyasining doimiy asosda ishlovchi 7 nafar a’zosi, shu jumladan, rais, rais o‘rinbosari va kotibi ishini tashkil etish, shuningdek, 26 nafar mas’ul xodimdan iborat bo‘lgan Markaziy saylov komissiyasi kotibiyati shtat birligi belgilandi.
Qarorda Markaziy saylov komissiyasi a’zolari va kotibiyat xodimlarining moddiy ta’minotini yaxshilash, ularga unvon-martaba darajasi berish kabi imtiyozlar ham nazarda tutilgan. Markaziy saylov komissiyasi a’zolari daxlsizlik maqomi O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi deputatlari va Senati a’zolarining maqomiga tenglashtirildi.
Qarorga asosan Markaziy saylov komissiyasiga majlislar o‘tkazish, xorijiy mamlakatlar va xalqaro tashkilotlardan tashrif buyuruvchi kuzatuvchi va rasmiy delegatsiyalarni qabul qilish, shuningdek seminar-treninglar o‘tkazish uchun yetarli xonalaridan iborat alohida bino ajratiladi.
Bunday yangi imkoniyatlar saylov tizimining tubdan takomillashib, samarali ishlashiga, eng muhimi, zamon talabiga mos, demokratik tamoyillarga muvofiq ish olib borishiga zamin yaratadi.
Izoh (0)