“Ayblanuvchini himoya qilish bu jinoyatni oqlash degani emas. Advokat hech qachon jinoyatni himoya qilmaydi, balki jinoyat sodir qilishda ayblanayotgan shaxsni asossiz yoki qilmishiga nomuvofiq bo‘lgan og‘ir jazoga tortilishdan himoya qiladi”.
Darhaqiqat, oqlov ishi — odil sudlov va adolat tantanasidir. Bugungi kunda O‘zbekistonda olib borilayotgan yuksak insoniylik tamoyillari va islohotlar samarasi o‘laroq tobora ortib borayotgan sudlardagi oqlov ishlari har birimizni quvontiradi.
Bugungi kunda sudlar tomonidan ko‘rilayotgan har bir jinoiy ish adolatli ko‘rilsa, tadbirkorlik qilib, el-yurtga foyda keltirmoqchi bo‘lgan 63 yoshli Fayzullo Majidov bugun panjara ortida o‘tirmasmidi? Samarqandda tadbirkorlik faoliyatini yo‘lga qo‘ymoqchi bo‘lgan surxondaryolik nafaqaxo‘r F. Majidov ham o‘z ishining yarmiga kelganda firibgarlar tuzog‘iga ilinib qoldi. Natijada voqealar rivojini anglamay qolgan tadbirkor sudning qora kursisiga o‘tirishga majbur bo‘ldi. Besh oy davomida cho‘zilgan sud jarayonida ayrim holatlarga ochiqdan-ochiq ko‘z yumilish, advokatlar tomonidan asosli tarzda talab etilgan holatlar e’tiborga olinmaganidan so‘ng F. Majidov va uning himoyachilari ushbu jinoyat ishini atroflicha o‘rganishini so‘rab “Daryo”ga murojaat qildi. “Daryo” muxbiri F. Majidov bilan bog‘liq sud jarayonini bevosita sud zalidan kuzatib bordi.
Surxondaryolik Fayzullo Majidov nafaqaga chiqqanidan so‘ng bekor o‘tirmasdan tadbirkorlik faoliyatini yo‘lga qo‘ymoqchi bo‘ldi. Ezgu niyatlar bilan boshlagan ishidagi sherigining firib berishi natijasida bugun “yemagan somsasiga pul” to‘lab o‘tiribdi.
Jinoyat ishlari bo‘yicha Samarqand shahar sudining 2018-yil 1-iyun kungi hukmiga ko‘ra Botir Azamatov, Faridun G‘aniyev, Rustam Narziqulov va Fayzullo Majidovlarga nisbatan 5 oy davomida ko‘rib chiqilgan jinoyat ishi yuzasidan hukm chiqarildi.
Sudlanuvchi Fayzullo Majidovni himoya qilib kelayotgan advokatlar bilan bo‘lib o‘tgan muloqotda birinchi instansiya sudi O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining sud-huquq sohasida olib borilayotgan islohotlar, ularning negizida qonunchilikka kiritilgan o‘zgarishlarga, inson huquq va manfaatlarini himoya qilishga qaratilgan qonun asoslariga zid ravishda F.Majidovning aybdorligiga oid talab etilgan holatlarni tekshirmasdan, mavjud dalillarga to‘g‘ri baho bermasdan, asossiz va adolatsiz hukm chiqarilganligini bildirdi.
Xususan, sud davomida sudlanuvchilar B. Azamatov va F. G‘aniyevlar tomonidan ATB “Turonbank” Samarqand shahar filialidan 2 milliard 200 million so‘m kredit olinib, ular tomonidan o‘zlashtirilib ketilganligi aniqlandi. Kreditni o‘zlashtirishda baholovchi tashkilotlar, pulni naqdlashtirib o‘zlashtirishda faol ishtiroq etgan soxta firmalarning rahbarlari “Samarqand Sement” MChJning asl ta’sischisi kredit mablag‘larini o‘zlashtirishda faol qatnashib kelgan bo‘lsa-da, dastlabki tergov organi bu holatni tekshirmasdan, ajratilgan kredit mablag‘lari qaysi korxonalarga qay tartibda yo‘naltirilib o‘zlashtirganlik holatlari aniqlanmagan.
Birinchi instansiya sudi ham besh oylik sud tergovidan so‘ng sud majlisida aniqlangan haqiqiy holatni sud majlisi bayonnomasi va sud hukmi asoslariga kiritmasdan, dastlabki tergovning ayblov xulosasini hukm asosiga to‘liq ko‘chirib o‘tkazib, adolat mezonini buzgan. Natijada o‘zlashtirib ketilgan kredit mablag‘lari bu jinoyatni bevosita sodir etgan shaxslardan undirilmasdan qolgan va bank muassasiga yetkazilgan zarar qoplanmagan.
Shu bilan birga, sud davomida aniqlangan holatga ko‘ra Fayzullo Majidovni Botir Azamatov tomonidan aldanganligi, B.Azamatov va uning jinoiy sherigi F.G‘aniyevlar o‘zlashtirilgan kreditga umuman aralashmagan F.Majidovni qo‘zg‘atilgan jinoyat ishi yuzasidan o‘zlarining sherigi tariqasida ayblash uchun unga nisbatan ko‘rsatmalar berib, bu bilan bankka yetkazilgan zararni F.Majidovning hisobidan qoplash maqsadida ularning ko‘rsatmasi ishning haqiqiy holatiga mos kelmasligi esa sudning e’tiboridan chetga qolib, boshqa dalil bilan tasdiqlanmagan ko‘rsatmalarni hukm chiqarishda asos qilib olgan.
Dastlabki sud davomida advokatlar tomonidan ishning haqiqiy holatini aniqlab beradigan asoslar va dalillarni ilova qilib kiritgan iltimosnomalari, shu jumladan sudga oid texnik ekspertizasi, xatshunoslik ekspertizasi tayinlanishi, ichki ishlar idoralaridan holat yuzasidan qabul qilingan va qonuniy kuchda bo‘lgan qarorlar talab qilib olinishi, ish materiallariga qo‘shilishi va Jinoyat-protsessual kodeks talablariga asosan huquqiy baho berilishi, ish holatiga oydinlik kiritish uchun guvohlar chaqirilib so‘roq qilinishi kabi talablar inobatga olinmay asossiz rad etilgan.
Sudning ushbu harakatlari O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining qonunchilik tashabbusi bilan “Sud-tergov faoliyatida fuqarolarning huquq va erkinliklari kafolatlarini kuchaytirish bo‘yicha qo‘shimcha chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi 2017-yil 30-noyabr kunidagi 5268-sonli Farmoni talablari ijro etilmagan.
Natijada sud hukmi bilan 63 yoshda bo‘lgan, Afg‘oniston Respublikasida baynalminal burchini bajargan, uzoq muddat davomida Termiz Davlat universitetida o‘qituvchi, kafedra mudiri, rektor o‘rinbosari lavozimlarida ishlab kelgan filologiya fanlari nomzodi, dotsent, uch nafar voyaga yetmagan farzandlarning otasi, muqaddam sudlanmagan Fayzullo Majidovga 8 yil 1 oy ozodlikdan mahrum qilish jazosi tayinlangan.
Hozirgi kunda mazkur jinoyat ishi Jinoyat ishlari bo‘yicha Samarqand viloyati sudida F.Majidovning himoyachilari tomonidan kiritilgan apellyatsiya shikoyati asosida qayta ko‘rib chiqilmoqda.
“Daryo” internet-nashri F. Majidov bilan bog‘liq sud ishi tafsilotlarini bevosita sud zalidan kuzatib bormoqda. Ushbu sud jarayoni bilan bog‘liq voqealar rivoji tafsiloti bilan sizlarni tanishtirib boramiz.
Farhod Norbo‘tayev, jurnalist.
Izoh (0)