O‘zA O‘zbekistondagi kinoteatrlar faoliyatidagi oqsashlar, xususan, bu borada Samarqand viloyati va shahrida kuzatilayotgan holat haqida tanqidiy maqola chop etdi. Uni to‘lig‘icha keltirib o‘tamiz.
Katta yoshli kishilar bilan kino mavzusida suhbatlashib qolsangiz, aksariyati “yoshligimizda mahallamizda klub bo‘lardi, katta-yu kichik borib kino ko‘rardik”, deydi. Yoki yurtimizning taniqli teatr aktyorlari kelib, spektakl namoyish etgani, ijodiy uchrashuv o‘tkazganini zavq bilan gapiradi.
Hozir ham o‘sha klub, kinoteatr bormi, deb so‘rasangiz, javoblar deyarli bir xil: “Kinoteatr to‘yxona bo‘lib ketdi”, “Klub o‘rnida savdo do‘koni, oshxona qurildi”, “Xususiylashtirib olganidan keyin o‘z bilganicha foydalanyapti” va hokazo.
Bu fikrlarning barchasida jon bor. Haqiqatan ham, jamoa xo‘jaliklari balansida bo‘lgan klublar xo‘jaliklar tugatilayotganda xususiylashtirilib, ularning deyarli barchasi buzilib ketdi. Tuman, shaharlardagi kinoteatrlarning taqdiri ham shunday bo‘ldi. Faoliyat yo‘nalishini o‘zgartirmaslik sharti bilan sotib olgan tadbirkorlar ham keyinchalik bu talabni unutib qo‘ydi. Aniqrog‘i, hech kim so‘ramay qo‘ygach, endi kinoteatrga ehtiyoj qolmadi, degan vaj bilan ular ham o‘z bilganicha ish tuta boshladi.
Ana shunday munosabat tufayli bugun Samarqandda faoliyati saqlangan atigi 13 kinoteatr ro‘yxatda turadi. Ha, faqat ro‘yxatda turadi, aslida aksariyati faoliyat ko‘rsatmaydi. Viloyatda 16 shahar va tuman borligini hisobga olsak, demak, ayrim tumanlarda kinoteatrning o‘zi yo‘q.
Birgina Samarqand shahrida “Sharq yulduzi” kinoteatrini hisobga olmaganda, boshqa muassasalarda qachon kino namoyish etilgani odamlarning esidan ham chiqib ketgan. Shaharda vaziyat shunday bo‘lgach, tumanlardagi ahvolni tasavvur qilavering. Hammamiz biladigan o‘sha holat – yuqoridan topshiriq bo‘lgach, maktab yoki kollej zalida o‘quvchilar uchun film namoyish etiladi. Yilda bir-ikki bor joylarda tashkil etiladigan kino festivallari doirasidagi filmlar namoyishining tomoshabinlari ham yana o‘sha o‘quvchilar, talabalar.
Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev o‘tgan yili 3-avgustda ijodkor ziyolilar bilan o‘tkazgan uchrashuvida milliy kino san’atimiz, xususan, shunday og‘riqli masalalar haqida ham fikr yuritilgan edi. Oradan uch kun o‘tib, 7-avgustda davlatimiz rahbarining “Milliy kinematografiyani yanada rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi qarori e’lon qilindi. Yil yakunida, ya’ni 29-dekabr kuni Prezidentimiz yana ushbu masalaga e’tibor qaratdi – milliy kino san’ati va kinoindustriyamizni rivojlantirish bo‘yicha amalga oshirilayotgan ishlar tahlili va bu borada mavjud muammolarni hal etish masalalariga bag‘ishlangan yig‘ilish o‘tkazildi. Ushbu yig‘ilishda davlatimiz rahbari dunyo miqyosida turli g‘oya va mafkuralar kurashi, odamlar, ayniqsa, yoshlarning qalbi va ongini egallash uchun turli kuchlar o‘rtasida raqobat keskin tus olgan bugungi kunda eng ommaviy san’at bo‘lgan kinoning beqiyos imkoniyatlaridan samarali foydalanishimiz kerak, deb alohida ta’kidladi.
Xo‘sh, davlat rahbari tomonidan kino san’ati va sanoatini rivojlantirishga qaratilayotgan bunday e’tibor, belgilab berilgan vazifalar ijrosi joylarda qanday kechmoqda? Kinoteatrlar faoliyatida jonlanish kuzatildimi?
–Albatta, Prezidentimizning qarori va bildirgan fikrlaridan so‘ng, avvalo, tizimga bo‘lgan munosabat o‘zgardi, – deydi “O‘zbekkino” milliy agentligi Samarqand hududiy bo‘limi boshlig‘i F.Roziqov. – Samarqand viloyati hokimining 2017-yil 12-avgustdagi qarori bilan “O‘zbekkino” milliy agentligi viloyat bo‘limining moddiy-texnik bazasini rivojlantirish dasturi tasdiqlandi. Dasturga asosan, bo‘limga 30 million so‘m mablag‘ ajratildi. 2018-yilda bo‘lim binosini va Samarqand shahridagi “Sharq yulduzi” kinoteatri, “Jomboy kino” va “Qo‘shrabot kino” davlat unitar korxonalarini zamonaviy uskunalar bilan ta’minlash hamda kinozallarni ta’mirlash belgilandi.
Joylarda keng xalq ommasi uchun kino namoyishlarini muntazam yo‘lga qo‘yish maqsadida shahar, tumanlardagi 29 kasb-hunar kollejining faollar zali kinozalga moslashtirilmoqda. Tuman markazlari va qishloqlardagi madaniyat va aholi dam olish markazlarida ham kino namoyish etish uchun imkoniyat yaratilmoqda.
Bundan tashqari, joriy yilda Milliy bank krediti asosida viloyatimiz shahar va tumanlarida 1 ta ikki qavatli, 3 ta bir qavatli, 2 ta yozgi kinoteatr qurilishi hamda 3 ta kinoteatrni rekonstruksiya qilish rejalashtirilgan.
Hududiy bo‘limning kino targ‘iboti borasidagi imkoniyatlarini kengaytirish maqsadida agentlik tomonidan Damas avtomashinasi berildi. Shuningdek, 50 million so‘mlikdan ortiq jihozlar ajratildi.
Umuman, oldimizga qo‘yilgan vazifalarni to‘laqonli bajarishimiz uchun zarur sharoit ham, imkoniyat ham yaratilmoqda. Gap ana shu imkoniyatlardan foydalanib, ishni to‘g‘ri tashkil qilishimizda, odamlarni kinoteatrlarga qaytara olishimizda. Bu boradagi amaliy ishlarga kirishib, Samarqand shahridagi “Sharq yulduzi” kinoteatrida retro filmlari namoyishini yo‘lga qo‘ydik. Shuningdek, shahrimizga kelayotgan chet ellik sayyohlar uchun rus, ingliz tillarida filmlar namoyishi ham tashkil etildi. Lekin bu oldimizda turgan ulkan vazifalarni bajarish yo‘lidagi dastlabki harakatlardir.
Ha, shahardagi kinoteatrlarda namoyish etilayotgan yangi filmlar, premyeralar, aktyorlar bilan uchrashuvlar orqali milliy kino san’atimizdagi yangilik va o‘zgarishlarni xalqimizga yetkazish, ularning bu boradagi tushunchalarini kengaytirish mushkul. Qachonki, nafaqat shahardagi, balki olis qishloqlardagi davralarda, xotin-qizlar, yoshlarning o‘zaro suhbatlarida ham o‘zligimizga xos bo‘lmagan xorijiy seriallar haqidagi suhbatlar o‘rnini o‘zimizning milliy kino va spektakllar haqidagi bahs-munozaralar egallasa, milliy kino san’atimizning ta’siri va tarbiyaviy ahamiyati sezilayotgani to‘g‘risida gapirsak, yarashadi. Aks holda, hamma gaplarimiz rahbarlar uchun yozilgan va faqat qog‘ozda qolib ketadigan shunchaki hisobot bo‘lib qolaveradi.
Izoh (0)