“Ijtimoiy fikr”: O‘zbekistonliklarning 65 foizi an’analar va urf-odatlarga to‘la amal qiladi

“Ijtimoiy fikr” jamoatchilik fikrini o‘rganish markazi tomonidan o‘tkazilgan navbatdagi sotsiologik tadqiqot ishtirokchilari uchun O‘zbekistonning dunyodagi nufuzi va o‘rni, milliy mustaqillik muhim jihat hisoblanadi. Bu haqda “Xalq so‘zi” xabar bermoqda.

Respondentlarning 72,4 foizi fikriga ko‘ra, mustaqillik ularga ertangi kunga ishonch, 52 foiziga esa o‘z kelajagini erkin belgilash, barpo etish imkoniyatini berdi. Tadqiqot ishtirokchilarining mutlaq ko‘pchiligi O‘zbekistonning bayrog‘ini ko‘rib, davlat madhiyasini eshitganda g‘urur tuyg‘usini his qilishlarini ifodalagan (joriy yilda 92,4 foiz, 2015-yilda 89,2 foiz edi).

Respondentlarning 88 foizi O‘zbekistonda barcha fuqarolar uchun milliy mansubligi va diniy e’tiqodidan qat’i nazar, teng huquq va imkoniyatlar Konstitutsiya bilan kafolatlanganligini qayd etgan. Ularning ko‘pchiligi (98,4 foiz) o‘zlarini to‘laqonli O‘zbekiston fuqarolari sifatida his qiladi.

So‘rov natijalarida fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organlarining mamlakat aholisi fuqarolik pozitsiyasini mustahkamlashdagi o‘rni ortib borayotgani o‘z ifodasini topgan (70 foiz). Ayni paytda, 66 foiz respondentlar fikricha, ta’lim muassasalari milliy o‘zlikni anglashga ta’sir qiluvchi muhim omil sanaladi. O‘tgan yillardagi tadqiqotlar bilan qiyoslaganda, milliy-fuqarolik pozitsiyasini shakllantirishda oilaning roli birmuncha pasaygan, ya’ni 55,1 foizni tashkil qildi (2015-yilda bu 89,7 foiz edi).

Tadqiqotda ayon bo‘lishicha, oilalarda, asosan, o‘zbek tilida gaplashiladi (88 foiz). Ayni paytda ko‘pchilik O‘zbekistonda yashovchi millat va elatlarning tili hamda madaniyatini rivojlantirish, xorijiy tillarni, ayniqsa, rus tilini o‘rganish uchun zarur shart-sharoitlarni yaratish maqsadga muvofiqligi haqida fikr bildirdi (53 foiz). Bunday fikrlar Samarqand, Navoiy, Farg‘ona hamda Qashqadaryo viloyatlarida ko‘proq ekanligi kuzatildi.

O‘zbekistonliklarning ko‘pchiligi, ya’ni 73,8 foizi o‘z xalqining urf-odatlari va an’analarini yaxshi biladi. Bu ko‘rsatkich 16 — 29 yoshli respondentlarda qariyb ikki martaga ortgan (62,8 foiz). An’analar va urf-odatlarga to‘la darajada amal qiladigan o‘zbekistonliklar soni ancha o‘sdi (65,2 foiz, 2015-yilda 49,5 foiz). Respondentlarning 31,5 foizi o‘z ma’naviy ehtiyojlariga muvofiq keladigan an’analar va urf-odatlarga rioya etishini ma’lum qilgan.