O‘zbekiston Respublikasi Markaziy saylov komissiyasi a’zosi Feruzaxon Ahmedova “Daryo”ga fuqarolik jamiyati institutlari, shuningdek, xotin-qizlarning O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti sayloviga tayyorgarlik jarayonidagi ishtiroki yuzasidan quyidagilarni so‘zlab berdi.
— Okrug saylov komissiyalarining hozirgi tarkibi avvalgilardan sifat jihatidan birmuncha farq qiladi. Ro‘yxatga nazar tashlaganimizda, eng avvalo, ayollar, nodavlat notijorat tashkilotlari yetakchi va faollari, OAV vakillari ko‘pchilikni tashkil etayotganiga ko‘zimiz tushadi.
Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahar davlat hokimiyati vakillik organlarining shu yil 20—21-sentabr kunlari bo‘lib o‘tgan sessiyalari yig‘ilishlari yakuniga muvofiq, aynan mazkur qatlam vakillari jamoatchilik o‘rtasida katta hurmatga ega bo‘lgan odamlar sifatida ko‘rilib, O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti saylovi bo‘yicha okrug saylov komissiyalari a’zoligiga nomzodlar sifatida tavsiya etildi.
Chunonchi, okrug saylov komissiyalari a’zolarining 23,4 foizi NNT yetakchi va faollaridan iborat. Har ikkinchi okrug saylov komissiyasining raisi, to‘rttasida rais o‘rinbosari, oltitasida kotib lavozimlariga NNT vakillari tayinlangani diqqatga sazovor.
Okrug saylov komissiyalari a’zolarining sakkiz nafari OAV vakillari hisoblanadi. Xususan, Samarqand okrug saylov komissiyasi raisi F. Toshev “Zarafshon” va “Samarkandskiy vestnik” gazetalari birlashgan tahririyati bosh muharriri, Farg‘ona okrug saylov komissiyasi raisi N. Sobirov “Farg‘ona haqiqati” va “Ferganskaya pravda” gazetalari bosh muharriri lavozimida faoliyat ko‘rsatib keladi.
Ayni vaqtda okrug saylov komissiyalari a’zolarining 36,8 foizini opa-singillarimiz tashkil etayotganiga ham alohida urg‘u berishni istardim. Ularning 12 nafari komissiyalarda rahbarlik lavozimlarida faoliyat ko‘rsatmoqda.
Avvalgi saylovlar bilan taqqoslaganda, bu borada ham ijobiy o‘zgarishlar yuz bergan. Jumladan, 2015-yilda o‘tkazilgan O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti saylovida okrug saylov komissiyalarining 15 foizi, 2014-yilda o‘tkazilgan parlament saylovida esa komissiya a’zolarining atigi 8 foizini ayollar tashkil etgan.
—O‘zbekiston hamda xorijda 9376 saylov uchastkasi tuzildi. Uchastka saylov komissiyalarining tarkibi qachon shakllantiriladi?
—“O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti saylovi to‘g‘risida”gi qonunning 11-moddasiga muvofiq, okrug saylov komissiyalari saylovga kamida qirq kun qolganda 5—19 a’zo, jumladan, rais, rais o‘rinbosari va kotibdan iborat tarkibda uchastka saylov komissiyalarini tuzishlari zarur.
Shu o‘rinda mamlakatimizda uchastka saylov komissiyalarini tuzishda ularning mustaqilligi hamda xolisligini ta’minlashga qaratilgan demokratik tartib shakllantirilganini alohida ta’kidlashni istardim.
Birinchidan, “Fuqarolar saylov huquqlarining kafolatlari to‘g‘risida”gi qonunning 16-moddasiga ko‘ra, saylov huquqiga ega, biron bir siyosiy partiyaning a’zosi bo‘lmagan, deputatlikka nomzod yoki uning ishonchli vakili etib ko‘rsatilmagan O‘zbekiston Respublikasining fuqarolari saylov komissiyalarining a’zosi bo‘lishlari mumkinligi belgilangan.
Ikkinchidan, “Fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organlari to‘g‘risida”gi qonunning 11-moddasiga binoan, O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti saylovi bo‘yicha uchastka saylov komissiyalarining a’zoligiga nomzodlarni tegishli okrug saylov komissiyalariga taqdim etadi.
Uchinchidan, “O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti saylovi to‘g‘risida”gi qonunning 181-moddasiga ko‘ra, uchastka saylov komissiyasi a’zoligiga nomzodlar xalq deputatlari tuman, shahar kengashlarining majlislarida muhokama qilinadi va tegishli okrug saylov komissiyasiga tasdiqlash uchun tavsiya etiladi. Okrug va uchastka saylov komissiyalarining a’zolari jamoatchilikning obro‘li vakillari orasidan tasdiqlanadi.
Saylov komissiyalari faoliyatiga noqonuniy aralashganlik uchun ma’muriy javobgarlikning belgilangani ularning mustaqilligini belgilab beradigan muhim omil hisoblanadi. Bu ularga tashqi ta’sirlardan xoli ravishda faoliyat ko‘rsatish, fuqarolarning saylov huquqlarini ta’minlash bo‘yicha yanada samarali ish yuritishi imkonini beradi.
Izoh (0)