Ўзбекистон Республикаси Марказий сайлов комиссияси аъзоси Ферузахон Аҳмедова «Дарё»га фуқаролик жамияти институтлари, шунингдек, хотин-қизларнинг Ўзбекистон Республикаси Президенти сайловига тайёргарлик жараёнидаги иштироки юзасидан қуйидагиларни сўзлаб берди.
— Округ сайлов комиссияларининг ҳозирги таркиби аввалгилардан сифат жиҳатидан бирмунча фарқ қилади. Рўйхатга назар ташлаганимизда, энг аввало, аёллар, нодавлат нотижорат ташкилотлари етакчи ва фаоллари, ОАВ вакиллари кўпчиликни ташкил этаётганига кўзимиз тушади.
Қорақалпоғистон Республикаси, вилоятлар ва Тошкент шаҳар давлат ҳокимияти вакиллик органларининг шу йил 20—21 сентябрь кунлари бўлиб ўтган сессиялари йиғилишлари якунига мувофиқ, айнан мазкур қатлам вакиллари жамоатчилик ўртасида катта ҳурматга эга бўлган одамлар сифатида кўрилиб, Ўзбекистон Республикаси Президенти сайлови бўйича округ сайлов комиссиялари аъзолигига номзодлар сифатида тавсия этилди.
Чунончи, округ сайлов комиссиялари аъзоларининг 23,4 фоизи ННТ етакчи ва фаолларидан иборат. Ҳар иккинчи округ сайлов комиссиясининг раиси, тўрттасида раис ўринбосари, олтитасида котиб лавозимларига ННТ вакиллари тайинлангани диққатга сазовор.
Округ сайлов комиссиялари аъзоларининг саккиз нафари ОАВ вакиллари ҳисобланади. Хусусан, Самарқанд округ сайлов комиссияси раиси Ф. Тошев «Зарафшон» ва «Самаркандский вестник» газеталари бирлашган таҳририяти бош муҳаррири, Фарғона округ сайлов комиссияси раиси Н. Собиров «Фарғона ҳақиқати» ва «Ферганская правда» газеталари бош муҳаррири лавозимида фаолият кўрсатиб келади.
Айни вақтда округ сайлов комиссиялари аъзоларининг 36,8 фоизини опа-сингилларимиз ташкил этаётганига ҳам алоҳида урғу беришни истардим. Уларнинг 12 нафари комиссияларда раҳбарлик лавозимларида фаолият кўрсатмоқда.
Аввалги сайловлар билан таққослаганда, бу борада ҳам ижобий ўзгаришлар юз берган. Жумладан, 2015 йилда ўтказилган Ўзбекистон Республикаси Президенти сайловида округ сайлов комиссияларининг 15 фоизи, 2014 йилда ўтказилган парламент сайловида эса комиссия аъзоларининг атиги 8 фоизини аёллар ташкил этган.
—Ўзбекистон ҳамда хорижда 9376 сайлов участкаси тузилди. Участка сайлов комиссияларининг таркиби қачон шакллантирилади?
—«Ўзбекистон Республикаси Президенти сайлови тўғрисида»ги қонуннинг 11-моддасига мувофиқ, округ сайлов комиссиялари сайловга камида қирқ кун қолганда 5—19 аъзо, жумладан, раис, раис ўринбосари ва котибдан иборат таркибда участка сайлов комиссияларини тузишлари зарур.
Шу ўринда мамлакатимизда участка сайлов комиссияларини тузишда уларнинг мустақиллиги ҳамда холислигини таъминлашга қаратилган демократик тартиб шакллантирилганини алоҳида таъкидлашни истардим.
Биринчидан, «Фуқаролар сайлов ҳуқуқларининг кафолатлари тўғрисида»ги қонуннинг 16-моддасига кўра, сайлов ҳуқуқига эга, бирон бир сиёсий партиянинг аъзоси бўлмаган, депутатликка номзод ёки унинг ишончли вакили этиб кўрсатилмаган Ўзбекистон Республикасининг фуқаролари сайлов комиссияларининг аъзоси бўлишлари мумкинлиги белгиланган.
Иккинчидан, «Фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари тўғрисида»ги қонуннинг 11-моддасига биноан, Ўзбекистон Республикаси Президенти сайлови бўйича участка сайлов комиссияларининг аъзолигига номзодларни тегишли округ сайлов комиссияларига тақдим этади.
Учинчидан, «Ўзбекистон Республикаси Президенти сайлови тўғрисида»ги қонуннинг 181-моддасига кўра, участка сайлов комиссияси аъзолигига номзодлар халқ депутатлари туман, шаҳар кенгашларининг мажлисларида муҳокама қилинади ва тегишли округ сайлов комиссиясига тасдиқлаш учун тавсия этилади. Округ ва участка сайлов комиссияларининг аъзолари жамоатчиликнинг обрўли вакиллари орасидан тасдиқланади.
Сайлов комиссиялари фаолиятига ноқонуний аралашганлик учун маъмурий жавобгарликнинг белгилангани уларнинг мустақиллигини белгилаб берадиган муҳим омил ҳисобланади. Бу уларга ташқи таъсирлардан холи равишда фаолият кўрсатиш, фуқароларнинг сайлов ҳуқуқларини таъминлаш бўйича янада самарали иш юритиши имконини беради.
Изоҳ (0)