Мамлакат янва—май ойларида аввалги йиллар мос даврига нисбатан рекорд қийматда олтин сотди. Бу ҳақда Статистика қўмитаси маълумот берди.
-o_sjyt5V.avif)
2025 йилнинг дастлабки беш ойида Ўзбекистон 6,6 млрд долларлик олтин экспорт қилди. Мазкур қиймат республика умумий экспорт тушумларининг 43,8 фоизига тенг. Қимматбаҳо металл сотуви 2024 йил мос давридагидан 56,9 фоизга ўсган.
Қўмита эълон қилган таҳлилларда мамлакат январда олтин сотмагани кўринади. Февраль ойида 1,7 млрд долларлик, мартда 1,9 млрд долларлик, апрелда 1,9 млрд долларлик, майда 1 млрд долларлик олтин экспорт қилинган.
Олтин экспортининг ортиб бориши мазкур металл нархи юқори шаклланаётгани билан боғлиқ бўлиши мумкин. Жумладан, 24 июндаги савдоларда бир унсия қимматбаҳо металл баҳоси 3 341 долларни ташкил этди.
Олтин саноати ҳақида
Олтин сотуви Ўзбекистон экспортининг учдан бир қисмини ташкил этмоқда. Охирги йилларда мамлакат қимматбаҳо металл қазиб олиш ва захиралар бўйича жаҳондаги ўрнини мустаҳкамламоқда. Масалан, 2023 йилда Ўзбекистон дунёдаги энг йирик олтин ишлаб чиқарувчи давлатлар орасида ўнинчи ўринни эгаллади. Ўша йили республикада 119,6 тонна қимматбаҳо металл қазиб олинган.
Ўтган 2024 йилда ҳам мамлакат 120 тонна олтин қазиб олди ва дунё бўйича ўнталикка кирди.
Ўзбекистонда олтин ишлаб чиқариш билан шуғулланувчи иккита йирик корхона бор. Улар — Навоий кон-металлургия комбинати (НКМК) ҳамда Олмалиқ кон-металлургия комбинати (ОКМК).
НКМК дунё олтин саноатида йирик компаниялар тўртталигига киради ва соҳада Марказий Осиёда етакчи. Комбинатнинг “Мурунтов” кони олтин захираси 101 миллион унсия (3 156 тонна) ресурс базасига эга. ОКМК олтин ресурслари эса 148 миллион унсияни (4 625 тонна) ташкил этади.
Ўзбекистон яқин йилларда олтин қазиб олиш ҳажмини йилига 150 тоннагача оширишни режалаштирган.
Марказий банк НКМК ва ОКМКдан олтин сотиб олиш ва уни сотиш бўйича эксклюзив ҳуқуққа эга. Регулятор харид қилган олтин пулини халқаро нархдан келиб чиқиб, сўмда тўлайди. Ички бозорда олтинни қанча нархга сотиб олса, шунча миқдорда сўм интервенсиясини амалга оширади. Яъни Марказий банк фақатгина олтин сотиб олиш орқалигина миллий валютани муомалага чиқаради.
Жорий йил 1 июнь ҳолатига кўра, Ўзбекистон олтин захираси 11,4 млн унсияни (402,1 минг тонна) ташкил этиб, умумий қиймати 37 млрд 654 млн долларга баҳоланган.
Изоҳ (0)