Непал пойтахти Катмандуда ўн минглаб намойишчилар бекор қилинган монархияни қайта тиклаш ва собиқ қирол Гянендра Шаҳни давлат раҳбари лавозимига қайтаришни талаб қилиб, кенг кўламли юриш ўтказди. Бу ҳақда Associated Press хабар қилмоқда.
Намойишчилар шаҳар марказий айланаси йўли бўйлаб юриб, қиролнинг тахтга қайтишини ва ҳиндуийликни мамлакатнинг давлат дини сифатида тиклашни талаб қилишган. Тахминан 20 минг кишидан иборат гуруҳ анъанавий ноғора ва мусиқа асбобларини чалиб, монархияни қўллаб-қувватлашларини намойиш этган.
Эътиборлиси, намойиш ўтказилаётган жойдан бор-йўғи бир неча юз метр нарида республикачилар партияси тарафдорлари ва бош вазир Кхадга Прасад Шарма республика кунини нишонлаган. Натижада кескинликнинг олдини олиш мақсадида, юзлаб тартибни сақлаш бўйича полиция ходимлари икки гуруҳни бир-биридан ажратиб турган, намойишлар эса турли вақтларда ўтказилишига рухсат берилган.
Таъкидланишича, сўнгги пайтларда аҳоли ўртасида собиқ қиролни тахтга қайтариш ва ҳиндуийликни давлат дини сифатида тиклаш бўйича талаблар кучаймоқда. Намойишчилар мамлакатнинг асосий сиёсий партияларини коррупцияга йўл қўйиш ва самарасиз бошқарувда айблаяпти ҳамда халқнинг сиёсатчилардан кўнгли қолганини таъкидламоқда.
“Биз асрлар давомида мавжуд бўлган монархияни қайта тиклаб, мамлакатни миллат манфаатлари йўлида ҳинду давлати қилишгача бўлган ҳаракатимизни давом эттирамиз”, дейди намойишчилар раҳбари Дил Нат Гири.
Ҳозирча, қироллик саройидан чиқиб, оддий фуқаро сифатида ҳаёт кечирган Гянендра монархияни қайта тиклаш ҳақидаги чақириқларга ҳеч қандай муносабат билдирмаган.
Таъкидлашича, унга бўлган қўллаб-қувватлаш кучайиб бораётганига қарамай, собиқ қиролнинг дарҳол ҳокимиятга қайтиш имконияти жуда кам.
Уч асрлик монархия
2008 йилда Непал монархиядан воз кечиб, республика бошқарув тизимига ўтди. Ўша пайтгача сўнгги мутлақ ҳукмдор бўлган собиқ қирол Гянендра тахтдан воз кечиб, оддий фуқаро сифатида ҳаёт кечира бошлади. Бу ўзгаришларга олиб келган норозилик намойишлари, айниқса 2006 йилда қиролнинг мустабид бошқарувига қарши норозилик чўққисига етган пайтда оммавий тус олган эди.
Монархиянинг ағдарилишига асосий сабаб 2001 йил 1 июндаги фожиа бўлди. Ўшанда валиаҳд шаҳзода Дипендра отаси қирол Бирендра, онаси малика Аишваря ва бошқа қариндошларини ўлдириб, сўнг ўзига ўқ узди ва ҳушсиз ҳолатга тушган. У ўзига келмасдан қирол деб эълон қилинган ва бир неча кундан сўнг вафот этган. Шундан кейин унинг амакиси Гянендра янги монарх сифатида тахтга ўтирган.
Изоҳ (0)