Ўзбекистонда пестицидларнинг хавфсиз бошқарувига ўтилади. Бу ҳақда пестицидларни хавфсиз бошқариш мавзусида ўтказилган семинарда маълум қилинди, дея хабар бермоқда FAO’нинг Ўзбекистондаги ваколатхонаси матбуот хизмати.
БМТнинг Озиқ-овқат ва қишлоқ хўжалиги ташкилоти (FAO) тақдим этган маълумотга кўра, Ўзбекистонда пестицидларни хавфсиз бошқариш лойиҳаси — “Хавфли кимёвий моддаларни оқилона бошқариш учун техник ёрдам” лойиҳаси амалга оширилмоқда. Ушбу ташаббус мамлакатни иқлим ўзгариши таъсирини юмшатиш ҳамда атроф-муҳитнинг салбий оқибатларини камайтиришда қўллаб-қувватлашга ёрдам беради.
Маълумот учун, пестицидлар (заҳарли кимёвий моддалар) — ўсимлик зараркунандалари ва касалликлари, бегона ўтлар, шунингдек, ёғоч, пахта толаси маҳсулотлари, жун, тери зараркунандалари, уй ҳайвонларининг хавфли касалликлари қўзғатувчиларига қарши курашишда фойдаланиладиган кимёвий моддалар.
Семинарда турли турдаги пестицидларнинг атроф-муҳит ва аҳоли саломатлигига зарари ҳақида сўз юритилди. Жумладан:
Атроф-муҳитга этказилган зарар
Тупроқни ифлослантиради: тупроққа тушган пестицидлар унинг табиий таркибини бузиши, микроорганизмлар ва фойдали ҳашаротларни йўқ қилиши мумкин, бу эса тупроқ унумдорлигини пасайтиради.
Сув манбаларини ифлослантиради: пестицидлар ёмғир ёки суғориш пайтида сув ҳавзаларига кириб, дарёлар, кўллар ва эр ости сувларининг ифлосланишига олиб келади. Сув организмлари учун зарарли.
Биологик хилма-хилликка салбий таъсири: пестицидлар нафақат зараркунандаларни, балки фойдали ҳашаротларни ҳам ўлдириши мумкин. Мисол учун, ари популяциясининг камайиши экотизимга хавф туғдиради, чунки улар чанглатувчи сифатида муҳим рол ўйнайди.
Аҳоли саломатлигига зарар етказиш
Токсик таъсир: пестицидларнинг нотўғри ишлатилиши ёки қолдиқлари озиқ-овқат орқали инсон танасига кириши мумкин. Бу заҳарланиш, аллергик реакциялар, асаб тизими ва гормонал тизимга салбий таъсир кўрсатиши мумкин.
Сув билан заҳарланиш: пестицидлар инсон танасига кириб, ифлосланган сув истеъмол қилинганда соғлиқ муаммоларини келтириб чиқаради.
Сурункали касалликлар: пестицидларнинг узоқ муддатли таъсири саратон, асаб тизимининг бузилиши ва репродуктив муаммоларга олиб келиши мумкин.
Пестицидлардан хавфсиз ва ўртача фойдаланиш ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш чоралари бу зарарни камайтиришга ёрдам беради.
Ушбу лойиҳа БМТнинг Озиқ-овқат ва қишлоқ хўжалиги ташкилоти (FAO) томонидан Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлиги билан биргаликда Европа Иттифоқи кўмагида амалга оширилмоқда.
Изоҳ (0)