CGTN First Voice Хитойнинг иқтисодий, сиёсий, ижтимоий ва экологик соҳаларда эришган ютуқларини ўрганиш учун “Ёрқин келажак сари: Хитойнинг ислоҳоти ва янги даврда очилиши” номли туркум мақолаларни жамлади.
“Ўтган даврда Хитой доимий равишда ишлаб чиқарувчи кучларини ривожлантирди, бу Хитой модернизациясининг ажойиб ютуғини яратди. Хитой модернизациясининг сабаби биринчи навбатда унинг замонавий қонунлар ва ижтимоий самарадорликни ривожлантириш талабларига мос келадиган ноёб йўли билан боғлиқ.
Хитой саноатлаштиришни анча кеч бошлаган ва ахборот технологиялари соҳасида узоқ вақт Ғарбдан ортда бўлган. Масалан, Huaweiъни олайлик. 1987 йилда у асосан телекоммуникация ускуналари савдоси билан шуғулланадиган, бир нечта ходимлари, маҳсулоти ва капитали йўқ кичик компания эди. Бугунги кунда Huawei 170 дан ортиқ мамлакат ва минтақаларда 207 000 дан ортиқ аҳолини иш билан таъминлаган ва бутун дунё бўйлаб 3 миллиарддан ортиқ кишига хизмат кўрсатувчи ахборот-коммуникация технологиялари инфратузилмаси ва ақлли қурилмалар бўйича жаҳон етакчисига айланди. Ушбу ўзгариш Хитойнинг ишлаб чиқариш кучлари ривожланиб бораётганидан далолат беради ва Хитой унумдорлигининг кескин ўсишини акс эттиради.
Huawei компаниясининг оригинал инновацияларга содиқлиги Хитойнинг янги ишлаб чиқариш кучлари орқали юқори сифатли иқтисодий ривожланишга эришишга интилишнинг намунасидир. Хитой модернизациясини илгари суриш янги ишлаб чиқариш кучларини ривожлантиришни тақозо этади. Жаҳон иқтисодий ўсиш тарихи давомида ҳар бир янги ишлаб чиқарувчи куч — хоҳ буғ энергетикаси, хоҳ электр энергияси ёки атом энергетикаси бўлсин — иқтисодий ўсишга туртки бўлди. Бугунги кунда саноат, иқтисодиёт, катта маълумотлар ва сунъий интеллект каби соҳалардаги технологик ютуқлар янги саноатларни ва кейинчалик янги ишлаб чиқариш кучларини шакллантирмоқда.
Хитой раиси Си Цзиньпин кескин глобал рақобатга дуч келганда, ривожланишнинг янги йўналишлари ва янги йўлларини очиш, ўсишнинг янги драйверлари ва янги кучли томонларини қўллаб-қувватлаш кераклигини таъкидлади. Янги ишлаб чиқариш кучларини шакллантириш ва ривожлантиришни жадаллаштириш орқали Хитой юқори даражадаги ва кенг кўламли илмий-техникавий ютуқларга эришмоқда. Бу Хитойнинг ўз тараққиётида ташаббусни қўлга киритиш ҳамда глобал технологик ва саноат инқилобининг янги босқичида етакчилик қилишига сабаб бўлмоқда.
Янги ишлаб чиқариш кучларини ривожлантиришнинг калити технологик инновацияларда ётади. Илмий кашфиётлар янги ишлаб чиқарувчи кучларнинг манбайи бўлиб, технологик ихтиролар билимларни моддий кучга айлантиради.
Илм-фандан технологияга ўтиш ва якуний саноат ривожланиши кўпинча патентлар билан ўлчанади. Хитой сўнгги йилларда инновацияларга асосланган ривожланиш ёндашувини акс эттирувчи патент талабномаларини тезлаштирмоқда. 2021 йилда Хитой патент талабномалари бўйича АҚШни ортда қолдириб, жаҳон етакчисига айланди. Ҳозирги вақтда мамлакат сунъий интеллект патентлари соҳасида АҚШдан анча устун туради. Стенфорд университетининг 2024 йилги АИ индекси ҳисоботига кўра, Хитойдан олинган АИ патентларининг улуши АҚШдан ошиб кетган.
Хитой миллий ҳисоблаш қувватини ошириш учун маълумотлар элементларининг бозор тақсимотини оптималлаштирмоқда. Хитойнинг тижорат саноати тадқиқот институти маълумотларига кўра, Хитойнинг маълумотлар ишлаб чиқариш ҳажми 2022 йилда 8,1 ЗБ га етди, бу глобал маълумотлар ишлаб чиқаришнинг 10,5 фоизини ташкил этди ва дунё бўйлаб иккинчи ўринни эгаллади. Ҳажми жиҳатидан унинг аҳолиси ва иқтисодий фаолияти тўғрисидаги маълумотлар Хитойни янги ишлаб чиқариш кучларини ривожлантиришда устунлик қилади.
Қаттиқ ҳолатдаги батареялар, ўта тез зарядлаш, симсиз зарядлаш соҳасидаги ютуқлари Хитойнинг янги энергия воситаларининг асосий рақобатбардошлигини сезиларли даражада ошириб, саноатни юқори сифатли ривожланиш босқичига олиб келди. Дунё миқёсида аккумулятор ишлаб чиқаришда сезиларли етакчиликни сақлаб қолган Хитойнинг CATL компаниясининг янги EV аккумулятори – саккиз йил ёки 800 000 километр кафолатга эга.
Халқаро бозорда Хитой 2023 йилда Японияни ортда қолдириб, дунёдаги энг йирик автомобиль экспортчисига айланди. Хитойнинг фотоволтаик саноати ҳам жаҳон бозорида етакчилик қилади ва жаҳон бозорининг 70 фоиздан ортиғини эгаллайди.
Ишлаб чиқариш омилларини инновацион тақсимлаш янги ишлаб чиқарувчи кучларни ривожлантиришнинг ҳал қилувчи йўли бўлиб хизмат қилади. Хитой сўнгги йилларда бу борада сезиларли ютуқларга эришди. Бир томондан, саъй-ҳаракатлар маълумотлар, платформалар, тармоқлар ва ахборот субъектлари ўртасида алоқа, алмашиш ва ўзаро таъсир каби тизим интеграцияси имкониятларини оширишга қаратилган. Бу ахборот тўплаш, маълумотларни қайта ишлаш, маълумотлардан фойдаланиш, рақамли назорат ва ўзаро таъсирни рағбатлантиради, ахборот ўзаро таъсири, ген технологияси ва экологик технологиялар каби технологияларни комплекс ривожлантиришга ёрдам беради.
Масалан, 5G ни олайлик. Хитой 5G қурилиши ва патентлар бўйича етакчилик қилади, технология унинг миллий иқтисодиётининг кўп қисмини қамраб олади. Хитой миллий иқтисодиётининг қарийб 74 та асосий сектори самарадорликни ошириш учун 5G дан фойдаланади”.
Шериклик ҳуқуқи асосида
Изоҳ (0)