Ўтган уч кунликда Россиянинг 40 га яқин кузатув станцияларида станциялар учун кузатувлар тарихидаги рекорд даражада иссиқ ҳаво ҳароратлари рўйхатга олинган. Масалан, Москванинг 170 йилдан буён кузатувларни амалга оширувчи таянч кузатув пунктида +32,7 даража ҳарорат қайд этилиб, 1917 йилдаги тарихий рекорд кўрсаткичга 0,5 градус етмай қолди.
Ҳаво ҳароратининг кўтарилиб кетиши кучли момақалдироқ ва чақмоқлар юзага келишига сабаб бўлган. Мазкур табиат ҳодисаси юзасидан иқлимшунос олим Эркин Абдулаҳатов “Дарё”га тушунтириш берди.
Бу табиий жараён. Сабаби уч кундан буён Москва атрофида кучли иссиқлик аномалияси кузатилмоқда. Бошқа ҳудудларга, масалан, ғарбий Россиянинг катта қисмига нисбатан Москвада ҳарорат бир мунча баланд.
Шаҳар “иссиқлик ороли” деган тушунча бор. Бунда катта-катта саноатлашган мегаполисларда ҳароратнинг кўтарилиб кетиши бошқа атроф ҳудудларга нисбатан бирмунча юқори бўлади. Москва ва Москва вилоятида худди шундай жараён кузатилмоқда. Шаҳарга нисбатан ғарбда жойлашган ғарбий циклоник жараён ҳамда шарқий қисмдаги антициклон чеккаси “оралиқ” ҳудудида қолаётган Москвада кундуз куни жуда иссиқ ҳаво, кечга томон булутли жараёнлар бўлиши бу — табиий жараён. Бунинг фонида атмосферанинг турли хил баландликларида ҳам ҳарорат кўтарилади ва атмосфера босими ўзгаришларини келтириб чиқаради.
Аномалия — метеорологик элементларнинг вақт ёки фазода ўзининг ўртача қийматидан четланиши (оғиши). Аномал ҳодисалар ўзидан доим турли хил ғайритабиий ҳодисаларни чақиради.
Ҳарорат кўтарилиб кетди ва бунинг оқибатида атмосферанинг турли баландликларида келаётган нам ҳаво оқимларини тўйинишида фарқлар юзага келди. Бунда ўз-ўзидан иссиқ тўплам ортидан тропик ҳудудларга хос булутлар юзага келади. Худди шундай вазият 3 июль куни Москвада юз берди. Булутларнинг кўриниши турли хил баландликларда тўйиниши масаласида айрича бўлгани боис кўзимизга шундай манзарани берди. Бу супер қутили конвектив ривожланиш дейилади. Мазкур жараёнда чақмоқ ва момақалдироқли ҳодисалар жуда ҳам кўп кузатилади.
Бугун Москва кузатувлар тарихида эҳтимолий энг иссиқ рекорд даражадаги иссиқ ҳарорат кузатилиши мумкин. Ва кечга томон яна чақмоқ-момақалдироқли булутларни ривожлантириши мумкин.
Аввалроқ Гидрометеорология маркази Россиянинг Москва шаҳрида момақалдироқ, кучли ёмғир ва секундига 23 метргача бўлган шамол туфайли об-ҳаво хавфлилигининг “тўқ сариқ” даражасини эълон қилганди.
Изоҳ (0)