Ўзбекистон халқ артисти Оғабек Собиров санъатда ўз ўрнини топган ижодкор ҳисобланади. 52 ёшни қаршилаган ижодкорнинг санъатга кириб келиши ва фаолияти давомида кўрган қийинчиликлари ҳақида қуйида маълумот бериб ўтамиз.
“Хоразм булбули” Оғабек Собиров 1972 йилнинг 24 июнида Хоразм вилоятининг Урганч шаҳрида, темирйўлчи Карим ота хонадонида дунёга келган. 1978 йил 9-ўрта мактабига, 1983 йилда 3-мусиқа мактабига ўқишга киради. Илк мусиқий сабоқларни акаси Мақсуд Собировдан олиб, кейинчалик Урганч шаҳрида жойлашган санъат коллежида таҳсил олган. У кўплаб мусиқий танловларда муваффақиятли иштирок этган.
Пойтахтда ўттизга яқин, вилоят ва туманларда 200 дан ортиқ яккахон концертлар муаллифи бўлган хонанда илк яккахон концертини 21 ёшида Филармония биносида тақдим қилган.
Ғарб мамлакатлари — АҚШ, Германия, Франция, Бельгия, Канадада, жумладан, Осиёда ҳам ўз мухлисларига эга хонанда Туркия, Малайзия, Ҳиндистон, Россия, Эрон, Жанубий Кореа, Қозоғистон, Қирғизистон, Тожикистон, БАА, Исроил, Хитой, Туркманистонда бир неча маротаба яккахон концерт дастурларини мухлислар эътиборига тақдим этган.
Мухлисларининг “Хоразм булбули” деган эътирофига муяссар бўлган Оғабек Собиров 2002 йилда Ўзбекистонда хизмат кўрсатган артист унвонига, 2020 йилда Ўзбекистон халқ артисти унвонига сазовор бўлган.
Ўзбекистон халқ артисти унвонини нисбатан кеч олгани ҳақидаги гап-сўзларга “Санъаткор учун унвон аввалроқ берилиши керак эди, дейилган гапларни эшитишнинг ўзи катта бахт. Масалан, ие, сизга ҳам бердими, тавба, деса нима қилардим? Унда бу нарсанинг кераги бўлмасди, чунки у шараф бўлмайди. Одамларнинг кўзида сохта санъаткор бўлиб гавдаланиб қоласиз”, дея муносабат билдирган.
Ижтимоий тармоқлар орқали, тўйларда, концертларда, халқимизнинг яхши кунларида одамлар билан ҳамсуҳбат бўлиб қоламиз. Шу пайтларда биринчи бериладиган савол шу: “Нима учун сизга Ўзбекистон халқ артисти унвони берилмаяпти?” Бу саволлардан мен тўғри маънода завқ олардим. Демак, шукрки, мен халқнинг назарида эканман. Кейин ҳам берилмаслиги мумкин эди. Аслида, гап берилиши ёки берилмаслигида ҳам эмас, масалан, халқ яхши кўрса, шунинг ўзи олий унвон.
Энди “10 йил олдин, 15 йил олдин берилса ҳам бўларди” деган гаплар бўляпти. Масалан, бу нарсага кўпчилик гувоҳ, очиқдан очиқ ёзишяпти. Бу нарсалар санъаткор учун улкан бахт. Айтишади-ку, “Ҳар бир нарсанинг ўз вақт-соати бор”, демак, вақти бўлмаган. Мен шундай тушунаман. Аллоҳга беҳисоб шукур. Юртбошимизнинг камтарона санъатимизга назари тушганидан жуда хурсандман, — дейди Оғабек Собиров.
Президентнинг тилла отига муносиб кўрилган хонанданинг давлат тадбирларидан тобора четлашиб бораётгани ҳақида ўз мулоҳазалари, АҚШ долларларидан ясалган пулчамбарлари ҳақида гапирди.
Бир неча йиллар аввал халқ орасида Туркманистон президенти Оғабек Собировга тилла от совға қилгани учун уни давлат тадбирларига қўйишмаётгани ҳақидаги гап-сўзларга Оғабек Собиров бу уйдирма, бўлмаган гап, миш-миш эканлигини айтиб ўтганди.
— Бировга ёқиш-ёқмаслик ҳамма даврда ҳам бўлган. Ростини айтсам, ўша пайтда 15-16 йиллар аввал кимларнингдир шеърини айтишим керак бўлди. Шу шеър менга ёқмади, танамга сингдиролмадим. Қўпол қилиб айтганда, ўша шеърни қўшиқ қилиб айтгим келмади. Кейин бу қўшиқ айтилмади, шундан бошланди бу аҳвол.
Халқимизнинг тўйларида кўп бўламиз, бир-икки кун қолганда “тезда тадбирга етиб келинг”, деган давлат чақириқлари бўлиб қолади. Бормасликнинг иложи йўқ, лекин бу ерда тўйга айтилганмиз, ойлаб кутган одамлар бор, одамлар ният қилишади, қанча ҳаракат ва орзу-ниятлар билан қилинаётган тўйга бир кун қолганда “Боролмайман”, деб айтишни тасаввур қилиб кўринг. Уларнинг ўрнига ўзингизни қўйиб кўринг. Виждоним қийналарди, тўйни ташлаб, у ерга боролмасдим. Ҳар ким ҳар хил тушуниши мумкин. Биров “Пулни деб, озгина маблағ кўзига яхши кўринди-ю, давлатнинг бепул тадбири кўзига кўринмади”, дейиши мумкин, лекин унақа эмас.
Ҳар кимнинг шароити ҳар хил. Камбағал одам ният қилади. Мен боролмасам юзимга айтади: “Ваъда бердингми? Тўйнинг санасини ўзинг белгиладингми? Сўраган пулингни бердимми? Келасан, тамом”.
Хўш, нима деб жавоб қайтариш мумкин? Ушбу саволга ҳанузгача ҳеч кимдан қониқарли жавоб эшитмаганман. Шу нарсалар аста-секин менинг давлат тадбирларидан четлашишимга сабаб бўлди деб ўйлайман”.
Оғабек Собиров эллик ёшдан ошган бўлса-да, ўзбек тўйларидаги энг талабгир хонанда. Мухлислари уни шунчалик яхши кўришганидан АҚШ долларларидан тайёрланган пулчамбарларни тўйларда унинг бўйнига илиб қўйишади.
Оғабек Собировнинг аёли вафотидан сўнг, қайнисинглисига уйлангани ҳақида гаплар туҳмат эканлигини айтди.
— Аёлим олдамдан ўтган, лекин миш-мишлар шу қадар авж олиб кетдики, қайнисинглисига уйланди, деган гаплар тарқаб кетди. Аёлим қариндошимиз, тоғамнинг қизи бўлган. Эсласам, бошқача бўлиб кетаман. Ҳаётда энг эзилган даврим бўлди, у пайтларни эсласам, ўша ҳаётга яна қайтгандек бўламан, ярам янгиланади. Бу ҳаётда менинг юрагимни жароҳатлаган энг катта ҳодиса шу йўқотиш бўлади. Бундай тақдирни ҳеч кимга ҳеч қачон раво кўрмайман, — дейди Оғабек Собиров.
Оғабек Собиров ўзини кино оламида ҳам синаб кўрган. У актёр сифатида “Қизғалдоқ” номли фильмда бош ролни ижро этади. Ушбу фильм ҳам, фильм учун ёзилган махсус қўшиқ ҳам жуда оммалашган. Фильм ҳақида хонанда шундай дейди:
— Оиламиздаги мудҳиш воқеа, фарзандларимизнинг онаси оламдан ўтгандан кейин уни бир умрга эслатиб турадиган ёдгорлик сифатида кино суратга олсак, деган маслаҳатлар бўлган. Бу таклифни кутмаган эдим. Ўйлаб қарасам, бу ҳам савоб, ибрат бўлади. Микойил Сулаймонов фильм сценарийсини ёзган, Иброҳим Расулов фильмни суратга олган. Бу фильм асосан реал воқеаларга асосланган, — дейди Оғабек Собиров.
“Отамнинг дуолари сабаб шифо топдим, ўзлари эса оламдан ўтдилар”. Оғабек Собиров дадаси у чалинган дардни худодан сўраб, ўзига олганини хотирлади.
— Санъатга энди кириб келаётган пайтларим эди. Балки “менга кўз тегдими”, деган фикр ҳам йўқ эмасди. Ётиб қолдим, жуда ҳам ёмон пайтларни бошимдан ўтказдим. Ҳозир ота бўлиб ўша вазиятимда ота-онамга қанчалар қийин бўлганини биляпман. Дунёда ҳеч бир ота-она фарзандининг ёмон ҳолатини кўрмасин.
Дадам бизни шу даражада яхши кўрардиларки, бизни дунёга ишонмас эдилар. Уч-тўрт ой ётиб қолганимдан сўнг, миямда шамоллаш бўлиб, менингит бўлиб қолдим. Кейин яна тўрт ой бу касал билан курашдим, жуда хавфли бўлди. Деярли бир йилга яқин тўшакда ётдим. Ташқарига чиқиб, бирор жойга бора олмасдим, озиб, ўзимни таний олмайдиган даражага келиб қолдим, ойнага қараганимда қўрқиб кетардим.
Барибир ота ота экан-да. Отам устимда туриб Аллоҳга нола қилганлар. “Боламнинг дардини олиб, менга бергин, болам қийналмасин”, деб дуо қилдилар. Буни ўз қулоғим билан эшитганман. Дадам шу дардимни сўраб, ўзларига олганлар. Шу воқеадан сўнг кундан кунга яхши бўлиб кетавердим, дадам эса икки йилга бормай вафот этдилар.
Дадам темирйўл ходими бўлганлар, жуда бақувват инсон эдилар. Ҳар куни 30-40 км пиёда ишга бориб келардилар. Лекин шу воқеадан кўп ўтмай оламдан ўтганлар. Баъзида ўйлаб қоламан, биз оталаримизга мос фарзанд бўла олдикмикан, муносиб бўлиб, ҳурматларини жойига қўя олдикмикан, дейман. Ҳозиргача шу фикр менга тинчлик бермайди, қийналаман, — дейди Оғабек Собиров.
Оғабек Собиров 2020 йил Мустақиллик байрами арафасида Ўзбекистон халқ артисти унвони билан тақдирланган. Унинг ўттиздан ортиқ мусиқий альбоми, 300 дан ортиқ муаллифлик қўшиқлари бор. 2024 йили Тожикистон президенти томонидан унга Тожикистон халқ ҳожизи фахрий унвони ҳам берилди.
Изоҳ (0)