“Толибон” матбуот котиби Забиҳуллоҳ Мужоҳид Ўзбекистон Қўштепа каналидан жабр кўрмаслигига ваъда берди. Бу ҳақда Аrianа News хабар берди.
Мужоҳид Кобулга ташриф буюрган Ўзбекистон делегацияга Қўштепа канали ҳар икки давлатга фойда келтиришини айтган. Кобулдаги учрашувлар чоғида 500 КВ Сурхон—Пул-и Хумри энергетикаси лойиҳаси, Амударё устидаги 220 КВ электр тармоғини таъмирлаш, Ўзбекистондан импорт қилинадиган электр тармоқларини баҳолаш учун техник гуруҳ жўнатиш, Ўзбекистоннинг Афғонистондаги хусусий сектори сармояси ва сув хўжалигини муҳокама қилган.
Ўзбекистон бош вазири ўринбосари Жамшид Хўжаев, айниқса, энергетика, тоғ-кон саноати, қишлоқ хўжалиги ва транспорт соҳаларида ҳамкорлик бўйича ўтказилган учрашувларни қимматли деб атаган.
Ўзбекистон президенти Қўштепа канали ҳақида
Шавкат Мирзиёев 15 сентябрь куни Оролни қутқариш халқаро жамғармаси таъсисчи давлатлари раҳбарлари кенгашининг навбатдаги йиғилишида Қўштепа канали қурилиши борасида ўз фикрини билдириб ўтганди.
“Унинг ишга туширилиши Марказий Осиёдаги сувдан фойдаланиш тартиби ва мувозанатини тубдан ўзгартириб юбориши мумкин”, — деган президент.
Мирзиёев Қўштепа каналининг қурилиши ва унинг Амударё сувидан фойдаланиш тартибига таъсири билан боғлиқ барча жиҳатларни мамлакатлардаги тадқиқот институтларини жалб этган ҳолда ўрганиш бўйича қўшма ишчи гуруҳини шакллантириш зарурлигини айтган.
Президент Афғонистон вакилларини сув ресурсларидан биргаликда фойдаланиш бўйича минтақавий мулоқотга жалб этиш масаласини кўриб чиқишни таклиф этган.
“Толибон” муносабати
“Толибон” Афғонистоннинг Амударё суви бўйича қўшнилар билан ҳеч қандай келишуви йўқлиги, Афғонистон сув ресурсларидан фойдаланиш ҳуқуқига эга эканини айтди. Афғонистоннинг амалдаги ҳукумати қўшни давлатлар хавотирларини бартараф этиш учун Амударё суви муаммосини муҳокама қилишга тайёр.
“Афғонистон Амударё сувидан фойдаланишга мутлақо ҳақли. Бу ҳуқуқ Афғонистонга халқаро конвенция лар билан берилган ва Афғонистон Амударё сувининг 27-30 фоизига эгалик қилади”, — деган сув хўжалиги бўйича мутахассис Нажибулла Садид.
Қўштепа канали қурилишининг эҳтимолий оқибатлари
Тhе Economist прогнозига кўра, агар канал қуриб битказилса, минтақавий можаронинг кучайишига олиб келиши мумкин. Канал Амударё сувини Ўзбекистон билан чегарага йўналтиради. Афғонистон электр энергиясининг катта қисмини Ўзбекистондан импорт қилиши ҳисобга олинса, “Толибон” қўшни республикага қарши чиқолмайди.
“Иқлим ўзгариши Ўзбекистонни 15 фоиз сув йўқотишига сабаб бўлмоқда, агар канал қурилиши ортидан яна 10 фоиз йўқотca, Ўзбекистон 25 фоиз сув йўқотиши мумкин”, — дейилади яна бир прогнозда.
Изоҳ (0)