Иқтисодий тадқиқотлар ва ислоҳотлар маркази томонидан Ўзбекистоннинг макроиқтисодий кўрсаткичлари таҳлил этилган чораклик ҳисоботи чоп этилди.
Мазкур ҳисоботда мамлакатнинг жорий макроиқтисодий ҳолати таҳлил этилиб, 2023 йил учун прогнозлар берилган. Шарҳнинг мақсади макроиқтисодий барқарорликни сақлаш ва миллий иқтисодиётнинг барқарор ижтимоий-иқтисодий ривожланишига кўмаклашиш шартларини таъминлаш бўйича иқтисодий сиёсат соҳасидаги ривожланиш истиқболларини баҳолашдан иборат.
Марказнинг 2023 йил январь июнь бўйича Макроиқтисодий шарҳининг асосий хулосаларига қуйидаги баҳолашлар киради:
- ялпи талаб омиллари таҳлили шуни кўрсатмоқдаки, иқтисодий ўсишнинг асосий драйвери бўлиб аҳолининг ялпи истеъмол харажатларининг кўпайиши хизмат қилмоқда;
- марказ баҳолашларига кўра, май ойида аҳолининг номинал даромадлари ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 24,6 фоизга ошган;
- истеъмолчилар кайфияти индекси иқтисодиётдаги оптимистик кайфият юқорилигича қолаётганини кўрсатмоқда;
- аҳолининг истеъмол харажатлари ва иқтисодий фаолликнинг ошиши кутилмоқда;
- фискал ва монетар рағбатлантириш воситалари орқали иқтисодиётни рағбатлантиришни давом эттириш инфляцион босимни келтириб чиқариши мумкин;
- кейинги йиллардаги тенденциялар иқтисодиётда таркибий ва технологик ўзгаришлар рўй бераётганидан, ресурсларни тақсимлаш самарадорлиги ортиб бораётганидан далолат бермоқда;
- фискал сектор таҳлили шуни кўрсатадики, фискал сиёсат проциклик ҳолатда, яъни иқтисодий ўсиш ўз салоҳиятига қайтган бўлсада, иқтисодиётни рағбатлантиришда давом этмоқда.
Қайд этилишича, 2023 йилнинг биринчи ярмида савдо шартлари индекси 89,7 бандни ташкил этган (2019 йилнинг асос даври – 100). 2019 йил бошига нисбатан чарм буюмлар, мис ва мис маҳсулотлари, кулолчилик, ипак маҳсулотлари, қора металлар, пластмасса ва пойабзал лар бўйича савдо шартлари яхшиланган.
Марказ прогнозларига кўра, 2023 йилда Ўзбекистон ялпи ички маҳсулотининг ўсиши базавий сценарий бўйича 5,8 фоизни ташкил этиши кутилмоқда.
Январь–июнь ойларида республика бюджети харажатлари 2022 йилнинг ярим йиллигига нисбатан 25 фоизга ўсган. Харажатларнинг тенг ярми ижтимоий соҳага йўналтирилган. “Биринчи ярим йилликда давлат бюджети даромадлари 100 триллион сўмни ташкил этди. Шундан 76 триллион сўми солиқ, 24 триллион сўми божхона тушумлари ҳиссасига тўғри келди. Давлат бюджети харажатлари эса жами 129 триллион сўмдан ошди. Шундан ижтимоий соҳаларга 65 триллион сўм йўналтирилди”, — деган эди иқтисодиёт ва молия вазири Жамшид Қўчқоров Қонунчилик палатаси йиғилишида.
Изоҳ (0)