Alkes Research — бу турли хил хизматларни, шу жумладан, брокерлик ва активларни бошқаришни таклиф қилувчи янги инвестиция консалтинг компанияси. Жамоа ҳам маҳаллий, ҳам халқаро компанияларда тажрибага эга, шунингдек, компания Ўзбекистоннинг энг ликвидли қимматли қоғозларини кузатиб борувчи EQRE Blue индексига эгалик қилади.
Alkes Research инвестиция банки директори Беҳрузбек Очилов “Дарё”га берган эксклюзив интервьюсида Ўзбекистонда капитал бозори, IPO, хусусийлаштириш ва бозор ликвидлиги борасида амалга оширилаётган ислоҳотлар ҳақида гапирди.
.jpg)
Корхоналар акцияларини фонд биржасида бирламчи жойлаштириш — IPO, иккиламчи жойлаштириш — SPO
Очилов мамлакатнинг IPO ўтказиш тажрибаси ҳақида ўз фикрларини билдирди ва биринчи халқ IPO си деган тушунчага тузатиш киритди.
“Бу аслида, биринчиси эмас; Ўзбекистонда аллақачон бир неча IPO ва SPO ўтказганмиз. Шунингдек, UzAuto Motors компаниясини ҳам IPO қилганмиз, у Ўзбекистонда биринчи халқ IPO си сифатида танилган”, — деди у.
UzAuto Motors IPO сининг ижобий таъсирини муҳокама қилар экан, Очилов мазкур IPO инвесторларнинг брокерлик ҳисобларини очиш учун онлайн аутентификация ойнасини очиб берганини айтди.
Шунингдек, у IPO жараёни ривожланганини ва бозор аввалги йилларга нисбатан “камида 10 баробар” ликвидроқ эканини таъкидлади.
Очилов бозордаги битимларнинг ақл бовар қилмас даражада яхшиланганини қайд этди:
“Тошкент фонд биржаси веб-сайтининг бозор маълумотлари бўлимига қараб, бир қанча битимларни кўриб чиқсангиз, 2017 йилда кунига 10 тадан кам ёки 10 та битим тузилганини кўрасиз. Ҳозир эса ҳар куни тахминан 1000—2000 та транзакция бўляпти”.
У, шунингдек, диверсификация ва хусусийлаштириш янада кўпроқ одамларни жалб қилиш калити эканини таъкидлади.
“Одамларни жалб қилиш учун, биринчи навбатда, уларга эшикларни каттароқ очиш, жойни кенгайтириш, кўргазмага кўпроқ нарсаларни қўйиш, шунингдек, маҳсулот турини кўпайтириш керак”, — дейди Очилов.
Ўзбекистонга хорижий қизиқишлар ҳақида сўралганда, Очилов географик қизиқишдан, харид қилишга ўтилганини айтди.
Унинг сўзларига кўра, “бу молия тизими ривожланмаган бозор, демак, бу ерда имкониятлар кўп”.
Инвестициялар ва монополия мавзусида у қуйидагиларни тушунтирди:
“Ҳозир Ўзбекистонда мавжуд бўлган ягона монополиялар — бу табиий равишда шаклланган монополиялар ёки шу соҳада бизнесни бошлаш қийин бўлган тармоқлар”.
Очилов, шунингдек, Капитал бозори орқали пул йиғиш “стартаплар учун эмас”, балки йирик компаниялар учун истиқболли бўлиши мумкинлигини айтди, аммо улар учун ҳам узоқ давом этмаслигини қўшимча қилди.
Очилов ҳозирда давлат қимматли қоғозлар бозори жуда яхши суръатларда ривожланаётганини айтди ва унинг Ўзбекистон ичида ва ундан ташқарида давлат облигацияларини чиқаришдаги фаол ролига урғу берди.
Ниҳоят Ўзбекистоннинг Жаҳон савдо ташкилотига аъзо бўлиш жараёни ҳақида гапирар экан, Очилов янги мотивацияни Ўзбекистон иқтисодиётидаги ўзгаришлар билан боғлади.
“Ўзбекистон 1994 йилдан бери пахта саноати ёки пахта хом ашёсини экспорт қилувчидан Хизмат кўрсатиш соҳасига эга бўлган жуда кўп тармоқли иқтисодиётга айланиш учун узоқ йўлни босиб ўтди”.
Ўзбекистон хорижий инвесторларни жалб қилишда Марказий Осиёдаги қўшниларидан нимаси билан ажралиб туради?
“Жавоб жуда-жуда оддий. Қозоғистон аллақачон замонавий молия тизимига ўтишни бошдан кечирди. Ўзбекистон ҳам бу йўлдан бормоқда. Бу жараённи бошлади; бошқалар эса буни бошламаган ёки бошлаш ҳақида ҳатто ўйлаб кўрмаган. Демак, ягона танлов шуки, трансформация шу ерда.
Жараён давом этмоқда, ҳали тўлиқ тугалланмаган. Шунинг учун ушбу имкониятдан фойдаланиб, муваффақиятли поездга чиқиб олишингиз мумкин. Демак, ҳозир айни пайти. Қозоғистонда поезд аллақачон ўтиб кетган, бошқа мамлакатларда бўлса ҳали дараги кўринмаяпти”, — деб тушунтирди Беҳрузбек Очилов.
Изоҳ (0)