• Профилга Кириш
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12768.26
    • RUB162.63
    • EUR14400.04
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +29°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Ўзбекистон

    “Бизни яқин йилларда энергетик ва экологик инқироз кутмоқда” — иқлимшунос Ўзбекистонни жиддий хавфдан огоҳлантирди

    Ўзбекистонни яқин йилларда энергетик ва экологик инқироз кутмоқда. Бу ҳақда иқлимшунос Эркин Абдулаҳатов Telegramъдаги каналида таҳлилларини баён қилди.

    Эркин Абдулаҳатов
    Фото: “Дарё”

    Эркин Абдулаҳатовнинг ёзишича, сув ва энергетик тизим муаммоларини оғир-босиқлик билан ҳал қилиш зарур.

    “Бизни яқин йилларда энергетик ва экологик инқироз кутмоқда. У эса сув тақчиллигини бўрттиради. Иқтисодчи Отабек Бакиров айтганидек, электр энергия таърифларини бозор иқтисодиёти тамойиллари асосида ижобий ҳал қила олсак, табиий газ ресурсларимизни оқилона тўғри мақсадларга йўналтирсак, келгуси ва кейинги йиллик истиқболларда ҳам, иқлим кескинлашаётган бир пайтда ҳам барқарорликка эриша оламиз, ишонаверинг. Бахтимизга дунёда ҳароратни кескин юқори бўлишига олиб келадиган Эл-Нинё каби ҳодиса бизнинг минтақада январь майда тоғларда ёғинларни кўпайтиради.

    Аммо шу билан бирга, у минтақада баҳор-ёзда ҳароратни юқори бўлишини таъминлаб, суғориш майдонларида экинларни тез-тез суғоришга “чақиради” ҳам. Бунинг учун кўпроқ сув керак. Аммо бизда кўпроқ сув берадиган трансчегаравий дарёлар юқоридан “бўғилиб” қолган. Қўшни тоғли давлатлардаги барча сув омборлари афсуски, суғориш даврида сув тўлдириш режимига ўтиб олган. Бу барча ҳолларда Эл-Нинё шаклланган йиллар Ўзбекистон каби текислик мамлакати қурғоқчиликни кучли ҳис қилишига олиб келаверади. Ва биз буни охирги йилларда ўзимизда ҳис қилиб турибмиз”, — деб ёзган илмий тадқиқотчи.

    Эркин Абдулаҳатовнинг фикрича, энди Амударё сувидан фойдаланиш ва уни тақсимлашда Афғонистон томон ҳам ҳар йиллик сув тақсимот гуруҳига қўшилади. Қандайдир тўсиқлар ва агрессив кайфиятга йўғрилган муҳокамалар билан ҳеч нарсани ҳал қилиб бўлмайди.

    “Толибон ҳукумати марказлашган бошқарув тизимини тузиш, Афғонистон шимолий вилоятларида янги инфраструктура яратишга астойдил бел боғлаган. Бу шак-шубҳасиз барқарор ва кафолатли Қўштепа канали сув режими орқали ҳал қилинади. Улар ривожланиши учун ҳаттоки, бу минтақага Қўштепа канали имкониятларидан келиб чиқиб, янги инвестициялар жалб қилишлари ҳам мумкин.

    Марказий Осиёда географик жойлашув жиҳатидан, Туркманистон, Ўзбекистон текислик, Тожикистон ва Қирғизистон тоғли ҳудудларда жойлашган. Табиат текислик ҳудудларига газ, тоғларга эса сув ресурсини инъом этиб қўйган. Амударё ўрта ва қуйи оқими минтақасида сув тақчиллигини юмшаца бўлади. Бунга ечимлар ҳам бор. Мамлакатлар ўртасида пухта узоқ ўйланган газ, электр энергия ва сув айирбошлаш сиёсати. Ўзбекистон учун барчасини амалга ошириш қадамлари табиий газ ресурсларига бориб тақалади.

    Туркманистон ва Ўзбекистон бирлашиб, табиий газ ёқилғиси билан ишлайдиган мавжуд электр генерациялар орқали қишда афғон ва тожик томонга барқарор арзон ток экспортини йўлга қўйиши, тожик томон эса бу пайт Амударё ҳавзасидаги Роғон ва Нурек сув омборларини сув билан тўлдиришга ўтиши зарур. Шунда тожик томон ёзда гидроагрегатларига куч бериб, ўзбек ва афғон томонга қимматроқ таърифда ток экспорт қилиши мумкин. Бу Амударёда айни суғориш мавсумида сув тошиб оқишини таъминлайди. Бу манзара туркман учун ҳам манфаатли бўлади. Юқори эҳтимол, биз бу пайт ИESларга дам бериб, унга сарфланиши керак газ ресурсларини қишга захиралаймиз”, — дея масалани таҳлил қилган мутахассис.

    Иқлимшунос юқоридагиларни амалга ошириш учун сув, газ, электр энергия, Афғонистон қуруқлик йўлларидан фойдаланиш масалалари бўйича тўрт мамлакат ҳукумат раҳбарлари ўртасида камида 5 йиллик янги битим имзоланиши лозимлигига ҳам урғу берган.

    “Битим шартларига Амударё сувидан фойдаланиш, ундан фойдаланишда келгуси 6 ойлик, ҳатто бир йиллик сув оқим прогнозидан (ҳозир турли технологиялар ёрдамида буни амалга ошириш имкони бор) келиб чиқиб, тақсимот квоталари фоизларда белгиланиши кўрсатиб ўтилиши шарт. Менимча, бизнинг минтақада сув тақчиллигининг олдини олиш материк ўртасидаги бошқа минтақалардагидан юмшоқроқ ва бу мамлакатларнинг тўғри келишуви ва уни амалда татбиқ этишига боғлиқ. Чунки дунё томи деб аталган Помирда камида 80 йилга етадиган музликлар бор. Иқлим исишида музликлар эриб боради. Шунда ҳаммага яхши бўлади. Ҳамма келгуси истиқболларга камроқ муаммолар билан кириб боради”, — дея қайд этган тадқиқотчи.

    Олимнинг қўшимча қилишича, аграр секторда анъанавий усуллар билан классик суғоришни афзал кўрадиган Ўзбекистон каби мамлакат барқарор газ ва электр энергия ресурси орқали тезроқ иссиқхона ва интенсив боғларга ўтиши лозим.

    09.05.2023, 21:15   Изоҳ (0)   14330
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Малайзия Қашқадарёда доривор ўсимликларни қайта ишлаш лойиҳасини амалга оширмоқчи

    09.05.2023, 19:50

    Captiva 5 можароси: UzavtoMotors судда яна ютқазди

    09.05.2023, 19:40

    Шавкат Мирзиёев ғалабанинг 78 йиллигига бағишланган тантанали тадбирларда иштирок этди

    09.05.2023, 17:50

    Колумбия университети билан 4 та йўналишда  ҳамкорлик ўрнатилди

    09.05.2023, 17:25

    Наманганда талаба хотинини ўлдириб, ўзини ҳам пичоқлаган эркакнинг ҳолати ҳақида маълумот берилди

    09.05.2023, 17:05

    Самарқандда деҳқон хўжалиги ерини 90 минг долларга сотишга уринган фуқаро қўлга тушди

    09.05.2023, 16:05
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    UZTELECOM 10 Гбит/с тезликдаги уй интернетини фойдаланувчиларга тақдим этди


    Абадий ишончлилик ва хавфсизлик: GWM соҳанинг янги стандартларини жорий этмоқда


    Сўзлар аҳамиятга эга: TBC Bank 8 март табрикларини пулларга айлантириб, аёллар тадбиркорлигини қўллаб-қувватлади


    Centrum Air янги Airbus A320neo — авиапаркидаги тўққизинчи самолётни қабул қилиб олди 


    МКБАНК халқаро молия бозорида: Қозоғистон банкларидан 15 миллион доллар жалб қилинди


    “Ўзбекинвест” IUA аъзосига айланди ва Лондоннинг глобал суғурта бозорида ўз мавқеини мустаҳкамлади


    Octobank банкоматларни BS/2 билан бирга “ақллироқ” қилади


    InfinBANK Visa Direct орқали халқаро пул ўтказмаларига қўйилган лимитларни оширди 


    “Бизнесни ривожлантириш банки” бизнес учун қулай инновацион банк бўлишга интилмоқда


    Систит — бу уят эмас!


    Chery газга ўтмоқда: кафолат тўлиқ сақланиб қолинади, ўрнатиш эса 31 майгача бепул! 


    2025 йилнинг 5 ойи давомида Mobiuz минглаб таянч станцияларини ишга туширди ва техник инфратузилмани замонавийлаштирди


    “Akkermann цемент” халқаро форуми: қурилиш материаллари соҳасидаги муаммолар кенг таҳлил қилинди


    ANORBANK ва БС/2 Ўзбекистонда банкларда ўз-ўзига хизмат кўрсатиш тармоғини кенгайтирмоқда


    Ипотека Банк OTP Group ўзини ўзи банд қилганларга янги ипотека дастурини ишга туширди: ҳужжатларсиз, асаббузарликсиз, самарали натижалар билан

     

    Тавсия этамиз

    “Икки хонали уй учун 715 млн сўмдан”. “Дарё”даги мақоладан сўнг пойтахт ҳокимлиги уйсиз қолган аҳолига хонадон сотиб олиш учун маблағ ажратди

    28 май, 21:15

    Будапешт фасадлари: санъат кўчада яшайди (фото)

    27 май, 10:00

    Гестапо ва КГБ хизматида бўлган бухоролик “штирлиц”

    26 май, 19:00

    Аёл овчилардан илғор самолётларга қадар — Украина рус Shahed’ларини қандай овлайди?

    19 май, 20:10
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Жеки Чан, Деми Мур ва бошқа жаҳон юлдузларининг асл исмларини биласизми?

    Лайфстайл | 31 май, 12:30

    “Хоҳлаганимни гапираман” дея ички ишлар ходимини ҳақоратлаган аёл узр сўради (видео)

    Ўзбекистон | 31 май, 11:55

    Яқинларининг қистови билан машҳур ролларга рози бўлган Голливуд актёрлари

    Кино | 31 май, 11:40

    Қизил китобга киритилган 15 та илонни Ўзбекистондан олиб кетаётган фуқаро қўлга тушди 

    Ўзбекистон | 31 май, 11:20

    Трамп Путин ва Зеленскийни жуда қайсар деб атади

    Дунё | 31 май, 10:50

    TikTok ташхис қўймоқда: ChatGPT ва ижтимоий тармоқлардаги тиббий маслаҳатларга қанчалик ишонса бўлади?

    Маслаҳатлар | 31 май, 10:30
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.