Банан истеъмол қилиш организмни ёшартиришга ва соғлом бўлишга ёрдам беради. Шу билан бирга, бананнинг юрак саломатлигига фойдаси катта.
Битта катта банан (тахминан 200 г) таркибида қандай озуқа моддалари бор?
- витамин B6 — кунлик миқдорининг 41 фоизи;
- C витамини — 33 фоиз;
- марганец — 30 фоиз;
- калий – 23 фоиз;
- магний — 15 фоиз;
- фолат (B9 витамини, унинг синтетик шакли фолий кислотаси) — 11 фоиз;
- рибофлавин (витамин B2) — 10 фоиз.
Бундан ташқари, банан таркибида бошқа B витаминлари, А, E ва К витаминлари, шунингдек, мис, фосфор, цинк ва темир мавжуд.
Бананнинг соғлиқ учун қандай фойдали жиҳатлари бор?
Соғлом қондаги шакар даражасини оширади
Бананнинг асосини углеводлар, шу жумладан клетчаткалар ташкил қилади. Унинг турларидан бири — пектин мағизга губка шаклини беради. Крахмал эса зич тўқималар учун жавобгар ҳисобланади. Банан пишганида крахмал моносахаридлар ва дисахаридларга парчаланади, шунинг учун мева юмшоқроқ ва ширинроқ бўлади.
Пектин ҳам, крахмал ҳам (айниқса, пишмаган бананларда кўп) овқатдан кейин қондаги қанд миқдорини пасайтиради, қондаги шакарнинг кескин ўзгаришини олдини олади. Бундай даволаш гипергликемиянинг бир тури бўлиб хизмат қилади.
Тўқликни узоқроқ сақлашга ёрдам беради
Барча бир хил пектин ва крахмал ошқозон бўшатилишини секинлаштиради. Озиқ-овқат маҳсулотлари янада самарали ва ўлчовли ҳазм бўлади ва инсон узоқ вақт ўзини тўқ ҳис қилади.
Ҳазм қилиш тизими саломатлигини яхшилайди
Крахмал юқори овқат ҳазм қилиш тизимида ҳазм бўлмайди ва йўғон ичакка етиб боради. Бу ерда у фойдали бактериялар учун озиқ-овқат бўлади, яъни ичак микрофлораси ҳолатини яхшилайди.
Пектин, ўз навбатида, йўғон ичак саратонидан ҳимоя қилиши мумкин. Ҳеч бўлмаганда бу бир нечта синов найчалари томонидан қўллаб-қувватланади.
Вазн йўқотишингизга ёрдам бериши мумкин
Бугунги кунга қадар бу ҳақда аниқ ҳисобот берадиган тадқиқотлар йўқ: агар сиз ҳар куни банан истеъмол қилсангиз, вазн йўқотишингиз мумкин. Бироқ билвосита далиллар оптимистика ҳисобаланади. Кўп миқдорда клетчаткага эга бўлган мева ва сабзавотларни мунтазам истеъмол қилиш вазн йўқотишга ёрдам бериши маълум.
Бошқа омиллар ҳам бор. Масалан, ўртача катталикдаги банан тахминан 105 ккални ўз ичига олади. Бу тахминан бир стакан 2,5 фоизли қатиқ билан бир хил фойда беради. Бананни истеъмол қилганингиздан сўнг, узоқ вақт давомида зарарли ва юқори калорияли газакларни емасдан юришингиз мумкин.
Юрак саломатлигига фойдали
Калий юракнинг нормал ишлаши учун зарур бўлган минерал. Калийга бой парҳез қон босимини нормаллаштириши ва қон томирлари хавфини камайтириши маълум. Бироқ инсонлар кўпинча бу моддани етарли даражада қабул қилмайди.
Ҳар куни банан истеъмол қилиш калий етишмовчилигининг олдини олади.
Бундан ташқари, бананда кўп миқдорда магний мавжуд бўлиб, у ҳам юрак-қон томир тизимининг нормал фаолиятида муҳим рол ўйнайди.
Буйрак касалликлари хавфини камайтиради
Олимлар 13 йиллик тадқиқотда ҳафтасига 2-3 марта банан истеъмол қилган аёлларда деярли умуман банан истеъмол қилмайдиганларга қараганда буйрак касаллиги 33 фоизга камроқ эканлигини аниқлади.
Яна бир тадқиқот шуни кўрсатдики, ҳафтасига 4-6 марта банан истеъмол қилиш буйрак касаллиги хавфини 50 фоизга камайтиради.
Ёшликни ва мия саломатлигини сақлашга ёрдам беради
Банан таркибида бир неча турдаги антиоксидантлар, жумладан допамин ва катехин мавжуд. Ушбу бирикмалар орган ва тўқима молекулаларига зарар етказадиган эркин радикалларга қарши курашади.
Замонавий тиббиёт кўпинча эрта қариш, саратон, Альцгеймер ва бошқа мия дисфункциялари, юрак-қон томир касалликлари каби хавфли касалликларни келтириб чиқарадиган нарса — эркин радикаллар (аниқроғи, улар келтириб чиқарадиган оксидловчи стресс) деб ҳисоблайди.
Агар банан истеъмол қилсангиз, оксидловчи стресс организмингизга етказадиган зарарни камайтирасиз.
Банан истеъмол қилиш кимга қандай зарар етказади?
Кўп ҳолларда банан истеъмол қилиш бутунлай хавфсиз. Бироқ бу мевага аллергияси бўлган инсонлар уни истеъмол қилмагани маъқул. Қизиғи шундаки, бананга носоғлом реакция латекс аллергиясидан азият чекадиганларда кузатилади.
Бананни кам истеъмол қилиш қуйидаги нохуш ҳолатларга олиб келиши мумкин:
- шиш;
- кўнгил айниши ва қайт қилиш.
Ушбу ножўя таъсирлардан қочиш учун бананларни ортиқча истеъмол қилмаслик кифоя. Кунига бир ёки иккита мева организмга фойда олиш учун кифоя қилади ва зарар келтирмайди.
Изоҳ (0)