6 март куни Президент Шавкат Мирзиёев Олий Мажлис Қонунчилик палатаси депутатлари ва Сенати аъзолари, Олий суд раҳбарияти билан учрашди. Учрашувда Конституцияга ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш юзасидан халқ томонидан келиб тушган таклифлар якунлари бўйича маслаҳатлашув бўлиб ўтди. Мазкур учрашувда президент, депутат ва сенаторлар томонидан қатор таклифлар берилди.
Ихчам ва халқчил давлат бошқаруви
Конституцияга ўзгартиришлар киритиш юзасидан берилган таклифлардан бири – ихчам ва халқчил давлат бошқаруви жорий қилиниши. Мамлакатда парламентаризмни кучайтириш сари дадил қадам қўйилмоқда. Янгиланаётган Конституция халқпарвар давлат қуриш мақсадида кучли парламент, ихчам ва масъулиятли ҳукумат, мустақил ва адолатли суд тизимини барпо этишга қаратилган.
Таклиф қилинган ўзгаришлардан бири – парламент палаталарининг ваколатлари қайта кўриб чиқилишидир. Бунда – тармоқлар ўртасида бир-бирини тийиш ва мувозанатни сақлаш тизимининг самарали ишлашини таъминлаш мақсад қилинган. Таклифга кўра, Қонунчилик палатаси ва Сенатнинг ваколатлари сезиларли даражада кенгаяди, икки палата ишидаги такрорланишлар бартараф этилиб, ҳар бирининг масъулият соҳаси аниқ белгиланади. Хусусан, Қонунчилик палатасининг мутлақ ваколатлари амалдаги 5 тадан 12 тага, Сенатда эса, 12 тадан 18 тага кўпайиши таклиф этилди.
Бош вазир номзоди барча партиялар томонидан маъқулланади
Таклиф этилган масалалардан яна бири – Бош вазир номзоди Президент томонидан Қонунчилик палатасига киритилиб, уни халқ вакиллари маъқуллаганидан сўнг лавозимга тайинлаш тартиби ҳисобланади. Ушбу таклифга кўра, давлат раҳбари томонидан Бош вазир номзоди фақатгина сайловда энг кўп овоз олган партия билан эмас, балки Қонунчилик палатасидаги барча сиёсий партиялар фракциялари билан маслаҳатлашгач, кўриб чиқиш учун киритилади. Мазкур таклифдаги ўзгариш демократик тамойилларга тўла мос бўлади.
Шунингдек, фаолияти қониқарсиз деб топилган вазирни лавозимидан озод этиш бўйича Қонунчилик палатаси президентга таклиф киритиш таклиф қилинди. Ушбу ҳуқуқининг белгиланаётганлиги Ҳукумат аъзоларининг халқ вакиллари олдидаги ҳисобдорлигини янада оширишга хизмат қилади.
Сенаторлар сонини ҳозирги 100 нафардан 65 нафарга тушириш таклиф этилди
Олий Мажлис Сенати қўмиталари ваколатини қайта кўриб чиқиб, сенаторлар сонини ҳозирги 100 нафардан 65 нафарга тушириш таклиф этилди. Бунда ҳар бир ҳудуддан 4 тадан сенатор сайланиши, президент томонидан тайинланадиган сенаторлар сони эса 16 тадан 9 тага камайтирилаётганлиги ҳақида айтиб ўтилди.
Парламентнинг қуйи палатаси томонидан киритилган қонунлар Сенатда 60 кун ичида кўриб чиқилиши, муддат ўтиб кетса, ушбу қонун маъқулланган деб ҳисобланиши ва имзолаш учун Президентга юбориш амалиёти жорий қилиниши бўйича таклиф билдирилди.
Президент томонидан илгари сурилган таклифлар
Шавкат Мирзиёев томонидан айрим президент ваколатларини парламентга ўтказиш, унинг жамият ҳаётидаги ўрни ва ролини, таъсирини кучайтириш бўйича таклифлар берилди. Хусусан:
- Янги Конституцияда Бош прокурор, Ҳисоб палатаси раҳбарлигига номзодлар аввал Сенатда кўриб чиқилиб, кейин Президент томонидан тайинланиш;
- Монополия қўмитаси ва Коррупцияга қарши курашиш агентлиги раҳбарлари Сенат томонидан сайланиши амалиётини жорий этиш таклиф этилди.
Maxсус хизматлар фаолияти устидан парламент назоратини кучайтириш мақсадида Давлат хавфсизлик хизмати раҳбарлигига номзод аввал Сенатда кўриб чиқилиб, кейин Президент томонидан тайинланиши тартиби жорий этилмоқда. Шунингдек, суд ҳокимиятининг чинакам мустақиллигини таъминлаш мақсадида Судьялар олий кенгашининг барча аъзоларини Сенат томонидан сайлаш тизимини киритиш таклифи илгари сурилди.
Изоҳ (0)