Ўзбекистонда сўнгги 15 йил ичида кенгайтирилган кўприкларнинг анчагина қисми уларнинг реконструкциясини лойиҳалашдаги хатоликлари натижасида юк кўтарувчанлиги камайган. Бу ҳақда Ўзбекистон Фанлар академияси М.Т. Ўрозбоев номидаги Механика ва иншоотлар сейсмик мустаҳкамлиги институти лаборатория мудири Неъматулла Нишонов ЎзАга берган интервьюсида айтиб ўтди.
“Бугунги кунда эксплуатация қилинаётган асосий кўприклар 1970–1980 йилларда қурилган. Охирги 15 йил ичида кенгайтирилган кўприкларнинг анчагина қисми уларнинг реконструкциясини лойиҳалашдаги хатоликлари натижасида юк кўтарувчанлиги камайган”, — дейди мутахассис.
Унинг сўзларига кўра, республикада ҳозирги кунда 14 331 та кўприк иншоотлари мавжуд. Шундан 7 628 та кўприк умумий фойдаланишдаги автомобиль йўлларида, 6 703 та кўприк шаҳар, қишлоқ ва ички хўжалик йўлларда жойлашган.
Ўзбекистоннинг умумий фойдаланишдаги автомобиль йўлларида 7000 дан ортиқ автойўл кўприклари (шу жумладан, темир-бетон ва тош кўприклар — 93 фоиз, металл кўприклар — 7 фоиз) эксплуатация қилинмоқда.
Президентнинг 2022 йил 28 январдаги “2022—2026 йилларга мўлжалланган Янги Ўзбекистоннинг тараққиёт стратегияси тўғрисида”ги фармонида республикадаги мавжуд 1 512 та таъмирталаб кўприклар ва бошқа сунъий иншоотларини босқичма-босқич қайта қуриш ва таъмирлаш вазифалари белгилаб берилган.
“Одатда кўприк қуришда асосан йиғма темир-бетон элементларидан фойдаланилади. Яъни кўприк конструксиялари заводда тайёрланиб, объектга олиб келиб йиғилади. Ҳозирги кунда Ўзбекистонга янгича монолит кўприклар ва йўл ўтказгичлар қуриш технологияси кириб келди.
Пойтахтимизнинг Қушбеги мавзесида қурилган янги йўл ўтказгич Тошкент шаҳридаги энг узун кўприк ҳисобланади. Унинг узунлиги 788 метр. Ушбу кўприк монолит технология асосида қурилган. Унинг таянчларига алоҳида ҳаракатланувчи, яъни силжувчи тизимлар ўрнатилган. Кўприкнинг устидаги монолит қисмида зилзила содир бўлганда алоҳида силжиш имконияти мавжуд. Монолит, яъни яхлит қурилиши, кўприклар ва йўл ўтказгичларнинг зилзилага бардошлилигини оширади”, — дейди Неъматулла Нишонов.
Унинг таъкидлашича, Самарқанд шаҳридаги янги боғ олдида қурилган кўприк ҳам ҳозирги кунда энг замонавий технологиялар асосида, мустаҳкам қурилган кўприклар қаторига киради. Ҳозирги кунда шаҳардаги тирбандликларни камайтириш учун бундай технология асосида кўплаб йўл ўтказгичлар ва кўприклар қурилмоқда.
Механика ва иншоотлар сейсмик мустаҳкамлиги институтида кўприкларни зилзилага бардошлилигини таъминлаш бўйича илмий ва амалий ишлар бажарилмоқда. Бу соҳада Тошкент давлат транспорт университети олимлари ҳам кўплаб изланиш олиб бормоқда.
Изоҳ (0)