Apple асосчиси Стив Жобс Американинг энг муваффақиятли тадбиркорларидан бири эди. Бироқ муваффақиятга эришиш учун у жуда кўп меҳнат қилган.
Асранди ўғил
Стив Жобс 1955 йилда Сан-Францискода икки аспирант оиласида туғилган. Фарзанд кўришни режалаштирмаган ёш оила чақалоқни бериб юборишга қарор қилишади. Бўлажак тадбиркорнинг онаси ўғлининг зиёлилар оиласида улғайишини жуда хоҳларди. Аммо Стивни олий маълумотга эга бўлмаган меҳрибон эр-хотин — Пол ва Клара Жобс асраб олишади.
Жобснинг асраб олган отаси автомеханик бўлган, Стив ундан кўп нарсани ўрганган. Ота ўғлига столининг бир четидан жой бериб, уни жуда қизиқтирган электроника билан таништиришга эринмайди. Жобс асраб олган ота-онасини жуда яхши кўрган. Жобс даҳо бўлиб туғилмаган. У ташаббускор ва қизиқувчан оддийгина бола эди.
Стив ўрта мактабда ўқиб юрганида Hewlett Packard компанияси президенти Билл Хьюлетт билан боғланиб, ундан мактабдан топшириқ қилиб берилган ўз лойиҳаси учун баъзи нарсаларини сўрайди. Хьюлетт Жобснинг ташаббусидан шунчалик таъсирланганки, у Стивга ўз компаниясида амалиёт ўташни таклиф қилган.
Қийин кечган ўсмирлик
Кейинчалик йигит ноқонуний моддаларга қизиқиб қолади, ҳиппиларга эргашиб, севган қизи билан уйдан чиқиб кетади, бир сўз билан айтганда, у ота-онасини жуда кўп ташвишга қўяди.
Жобс мактабда ўқиб юрганидаёқ ўзидан катта бўлган Стив Возняк билан танишади. Йигитларнинг умумий қизиқиши — технология эди, шунинг учун улар Жобснинг гаражида йиғилиб, у ерда ўзларининг ихтиролари устида ишлашади.
Ўрта мактабдан сўнг Жобс Орегондаги коллежга ҳужжат топширади, лекин у тезда ўқишдан зерикиб, коллежни ташлайди. Ота-онаси кўп йиллар давомида ўғлининг ўқиши учун пул жамғарган, Жобс коллежни ўзи танлаган бўлса-да Стив коллеждаги таълимни бефойда ва пулни беҳуда сарфлаш деган фикрга келади.
Талабалар ётоқхонасида ўзимнинг хонам йўқ эди, шунинг учун дўстларимнинг хонасида полда ётардим, егулик сотиб олиш учун Coca-Cola шишаларини йиғиб беш сентга топширардим. Ҳафтада бир марта тўйиб овқатланиш учун ҳар якшанба куни етти мил юриб кришнаизм ибодатхонасига борардим, — деб эслайди тадбиркор.Apple
Кейинчалик ота-онасининг ёнига қайтган Жобс видеоўйинлар ишлаб чиқарувчи Altari компаниясига ишга жойлашади. У ерда қисқа муддат ишлаб, руҳий ҳотиржамлик излаб Ҳиндистонга боради. У энди гиёҳвандликни ташлаганди. Унинг ўрнини буддизм ва вегетарианизм эгаллайди.
Саёҳатдан сўнг Жобс ва Возняк 1976 йил 1 апрелда Apple компаниясига асос солишади, бу тарихий воқеа Жобснинг гаражида содир бўлади.
Иккала Стив шахсий компьютер яратиш ғоясини ўйлаб топишганда, баъзи буюмларини (Volkswagen автомобили ва Hewlett Packard калкулятори) сотишади ва тушган маблағни лойиҳани молиялаштириш учун ишлатишади. Компаниянинг биринчи маҳсулоти Apple I электрон ёзув машинкаси шундай дунёга келади.
Икки тадбиркор ишлаб чиқарилган 200 та моделнинг тахминан 88 фоизини сотишга муваффақ бўлади. Бироқ яна бир неча инвестор топиб, Apple II деб атаган янги ва такомиллаштирилган компьютерни ишга туширгандан сўнг, Жобс ва Возняк ўзларининг «тўнғич»ларини ишлаб чиқаришдан воз кечишади.
Apple II компаниянинг энг муваффақиятли маҳсулотларидан бирига, шунингдек, дунёдаги биринчи шахсий компьютерга айланади.
Шундан кейин уларнинг бизнеси ривожлана бошлайди. Улар IBM каби гигант компания билан рақобатлаша бошлайди. Apple III, Apple Lisa ва Macintosh пайдо бўлади. 1978 йилда Стив Жобснинг бойлиги бир миллион долларга баҳоланган бўлса, икки йилдан сўнг у 250 миллион долларга етади. Бироқ 1985 йилда IBM ўзининг шахсий компьютерини чиқаргандан сўнг Apple’да муаммолар пайдо бўла бошлайди. Жобс ўша пайтдаги бош директор Жон Скалли билан жуда кўп зиддиятларга боради — улар Apple’нинг ривожланиши борасида турлича қарашларга эга эди.
Уларнинг орасидаги тафовутлар шу қадар катта эдики, Жобс ва Возняк охир-оқибат компанияни тарк этишади.
Зафарли қайтиш
Бироқ бу муваффақиятсизлик Жобсни синдира олмайди — у Next Inc. деб номланган яна бир компанияга асос солади. У инвесторларгамаъқул келадиган, бозорда талабгир бўлган маҳсулотларни яратади. Бундан ташқари, тадбиркор кейинчалик Disney’нинг Pixar анимация студиясига сармоя киритади. Жобс ўзининг асосий ғоясига, яъни «дунёни технология ёрдамида ўзгартириш»га қатъий амал қилади.
Бир неча йил ичида Next шу қадар муваффақиятли бўладики, Apple охир-оқибат уни сотиб олишни хоҳлайди ва бунга эришади ҳам. 1997 йилда Стив Жобс Apple компаниясига маслаҳатчи сифатида қайтади, кейинчалик компаниянинг бош директори бўлади.
Жобс ишига қайтганида, Apple компаниясига янги ҳаёт олиб келади. Аввалги бош директор даврида корпорация йиллар давомида катта йўқотишларга учраган бўлса-да, Жобс компанияни деярли бир ўзи ўзгартиради. Унинг стратегияси технология саноатининг стереотипларини бузиш эди.
2001 йилда компания биринчи iPad’ни чиқаради, 2007 йилда биринчи iPhone дунё юзини кўради, бир йилдан кейин MacBook Air тақдим этилади.
Шахсий ҳаёт
Биринчи севгилиси Крис-Энн Бреннан (Стив билан бирга уйдан чиқиб кетган қиз) билан Жобс бир неча йил яшайди. 1978 йилда уларнинг қиз туғилади, унга Лиза деб исм беришади. Шунга қарамай Жобс болани тан олмайди. Бироқ ДНК тести қизнинг отаси Apple компанияси асосчиси эканлигига ҳеч қандай шубҳа қолдирмайди. Охир-оқибат Жобс Крис билан ажрашади, лекин молиявий ёрдам бериб, кейинчалик қизи Лиза билан муносабатларини тиклайди.
1991 йилда Жобс Лорен Пауэлл билан турмуш қуради, улар Рид исмли ўғилнинг ота-онаси бўлишади. Кейинчалик жуфтликнинг икки қизи дунёга келади: Эрин ва Ив. Бизнесменнинг кенжа қизи ҳозирда моделлик карьерасини муваффақиятли қурмоқда.
2003 йилда Стив Жобсга ошқозон ости бези саратони ташхиси қўйилади. 2011 йил 24 августда у ниҳоят Apple раҳбари лавозимини тарк этиб, бошқарувни Тим Кукка топширади. 5 октябрь куни эса Стив ўз уйида оиласи ва дўстлари қуршовида вафот этади.
«Биз борлиқда ўзимиздан нимадир қолдириш учун ҳам дунёга келганмиз. Акс ҳолда, нега биз бу ердамиз?», — деб ҳисоблаган Жобс. Ва у бу вазифани уддалади ва тарихда ўз изини қолдирди.
Мавзуга доир:
Изоҳ (0)