Қўшилган қиймат солиғи (ҚҚС) аксарият кичик ва ўрта корхоналар учун айланмадан олинадиган солиққа айланиб қолган. Бу ҳақда иқтисодчи Абдулла Абдуқодиров «Дарё»га берган интервьюсида айтиб ўтди.
Абдулла Абдуқодировнинг таъкидлашича, ҚҚС кўп муҳокама қилинишининг бир нечта сабаблари мавжуд.
«ҚҚС масаласи 2019 йилдан бери турли муҳокамаларга сабаб бўлиб келади. Бошида ҚҚС 20 фоиз қилиб белгиланганди. Буни шахсан мен ҳам қўллаб-қувватлаганман. Нега деганда, собиқ молиячи сифатида жуда қўрқаманки, давлат бюджет даромадларида коллапсга, яъни кескин камайишга йўл қўйиб бўлмайди. Тажриба кўрсатди, ўтган йили ҚҚС 15 фоизга туширилгач, даромадлар ҳажми ошди. Ўйлайманки, ҚҚС 12 фоизга пасайиши иқтисодий фаоллик ошгани ҳисобига бюджетга катта зарар етказмайди. Қолаверса, тадбиркорлар учун ҳам жуда катта ёрдам бўлади.
Нега ҚҚСга кўп эътибор берилади? Биринчидан, кичик ва ўрта корхоналарнинг аксарияти учун ҚҚС ‘оборот’ солиғига айланган. Илгари 4-5 фоиз айланмадан олинадиган солиқ тўлаб юрган тадбиркор бирданига 20 фоиз, маълум вақтдан сўнг 15 фоиз ‘оборот’ солиғи тўлашига тўғри келди. Бу барча соҳаларни қамраб олди. Оқибатда кундалик истеъмол маҳсулотларига бўлган талаб сақланиб қолса-да, саноат маҳсулотларига бўлган талаб кескин камайди. Истеъмол структураси буткул ўзгарди», — деди мутахассис.
Абдулла Абдуқодировнинг қўшимча қилишича, ҳозирда мамлакат учун ижтимоий сиёсатни фаоллаштиришга кўпроқ урғу бериш муҳим.
«Биз ҳадеб иқтисодий сиёсатдан гапираверамиз-ку, лекин давлат биринчи ўринда ижтимоий сиёсатга кучлироқ эътибор қаратиши керак. Масалан, АҚШ Федерал тизимининг асосий вазифаси қилиб нарх-наво даражасини ушлаб туриш кўрсатилган. Демак, бу асосан ижтимоий масала. Иккинчи вазифа сифатида эса ишсизлик даражасини туширмаслик белгиланган. Қаранг, бутун иқтисодий сиёсат ишсизлик даражасини назорат қилишга қаратилган. Демак, жамиятдаги асосий ижтимоий кўрсатгичлар – ишсизлик даражаси, реал даромадлар, ижтимоий тўловлар ҳажмидир. Буларнинг ҳаммаси бир-бирига боғлиқ бўлган энг кучли кўрсаткичлар ҳисобланади. Биз ҳам секин-аста шу тизимга ўтишимиз керак. Аниқ ижтимоий терминларни гапирадиган вақт келди», — деди иқтисодчи.
Аввалроқ Абдулла Абдуқодиров жамиятда қонунларга ҳурматсизлик кучли экани ҳақида тўхталиб, ривожланиш одамларнинг қонунларга амал қилишидан бошланишини айтганди.
Изоҳ (0)