Тошкент шаҳрида кўп қаватли уйларга мураллар чизиш ишлари бошланади. Бу ҳақда 2 март куни пойтахт ҳокимлигида бўлиб ўтган матбуот анжуманида Тошкент шаҳар ҳокимининг ўринбосари, Маҳалла ва оилани қўллаб-қувватлаш бошқармаси бошлиғи Фурқат Маҳмудхўжаев маълум қилди, деб хабар бермоқда «Дарё» мухбири.
Фурқат Маҳмудхўжаевнинг таъкидлашича, бугунги кунда «Маҳаллада дув дув гап: Маҳалла деворларига чизмалар» лойиҳаси амалга оширилмоқда. Ушбу лойиҳа пойтахт туманларидаги турар-жой бинолари, ижтимоий соҳа объектлари, зинапоялар ва бошқа бинолар фасадида кўргазмали тасвирлар (чизмалар, мураллар, графикалар ва бошқалар) яратишга бағишланган. Мақсад Тошкент шаҳрининг 12 та туманидаги маҳаллаларда норасмий диққатга сазовор жойларини яратиш ва атрофимиздаги воқеликка уйғунлик элементини киритишдан иборат.
«Бу лойиҳани 1 майга қадар амалга оширишни режалаштирганмиз. Лойиҳани бир неча босқичларга бўлганмиз. Масалан, биз учун энг аввало локациялар керак. Жойларни аниқлаб олганимиздан сўнг, рассомлар шу жойларга мослаб ўз суратларининг эскизларини бизга тақдим этишлари мумкин. Албатта, ҳисоб-китоби, яъни ўша мурални чизиш учун қанча маблағ кетиши билан. Буни аниқлаб олгач лойиҳанинг эскизларини, маблағини Тошкент шаҳар Халқ депутатлари кенгашига киритамиз. Мазкур ишларни маҳаллий бюджетнинг орттирилган қисмидан амалга оширамиз. Агарда ҳомийлар топиладиган бўлса буни қўллаб-қувватлаймиз», — дейди у.
Унинг қўшимча қилишича, март ойи давоми локация ва эскизлар аниқлаб олинса ҳокимлик 31 мартга қадар маблағ масалаларини ҳал қилади.
«Энг катта масала — мураллар чизиладиган жойларга инсонлар рози бўлиши керак. Сергели тумани ҳокими Элбек Шукуров пандемия вақтида мурал чиздирганди. Шу каби актуал мавзуларни олиб чиқиш керак. Агар ҳамма ишларни ҳал қилсак 1 апрелдан бошлаб, 1 майга қадар чизиш ишлари олиб борилади», — дейди Фурқат Маҳмудхўжаев.
Таъкидланишича, мураллар эскизларини бадиий жиҳатдан кўриб чиқиш учун профессионал экспертлар кенгаши тузилади.
«Ҳозирча кўп қаватли уйларга мураллар чизишни фақат Тошкент шаҳрида қилишни режалаштиряпмиз. Лойиҳа яхши амалга ошса балки кейинчалик вилоятларда ҳам бўлиши, вилоятлардан сўнг туманлар, кейин эса маҳаллалар ташаббус билан чиқиши мумкин. Деворга ҳар хил сўзларни ёзиб кетгандан кўра, чиройли сурат тургани яхши», — дейди Маҳалла ва оилани қўллаб-қувватлаш бошқармаси бошлиғи Фурқат Маҳмудхўжаев.
«Дарё» мухбири 2021 йили бўлиб ўтган Токио-2020 олимпия ўйинларидаги спортчиларга бағишланган мураллар лойиҳаси ҳамда муралларни чизган рассомларни рағбатлантириш масаласида сўради.
«Ҳақиқатан ҳам ўтган йили Олимпиададан сўнг шундай таклифлар бўлган эди, лекин ҳеч ким амалда шу ишни қилмади. Балки қилаётган лойиҳамизда кимдир ушбу таклифни берар, яна кимдир муралда Нодирбек Абдусатторовни акс эттириш таклифини бериши мумкин. Рағбатлантириш масаласига келсак, менимча, бирор рассомнинг ижоди барчага кўриниб турадиган жойда бўлса – шу энг катта рағбат», — дея сўзларини якунлайди Фурқат Маҳмудхўжаев.
Тошкент шаҳар ҳокимлигининг маълум қилишича, лойиҳа босқичлари қуйидагича тақсимланган (муддатлар тахминан келтирилган ва ўзгариши мумкин):
- Биринчи босқич – 10 мартгача: суратлар учун манзиллар бўйича таклифларни тўплаш. Таклиф этилаётган жойнинг фотосуратлари ва бўлажак сурат яратиладиган объект ва унинг манзилини тавсифловчи бир нечта тушунтириш сўзларини Telegram’га юборинг: @poytaxt_uz_support.
- Бундан кейин комиссия (ҳокимлик ходимлари ва Бадиий академия вакиллари) энг қизиқ манзилларни танлаб олади. Уларнинг рўйхати биринчи апрелгача эълон қилинади.
- Иккинчи босқич — 1 апрелгача: рассомлар танланган жойлар учун эскизларни яратадилар ва молиявий харажатлар сметасини тузадилар. Таклифлар ижодкорлар комиссияси томонидан кўриб чиқилади ва энг яхши ишлар тасдиқланади.
- Учинчи босқич — 15 апрелгача: эскизларни муҳокама қилиш ва деворларнинг эгалари билан мувофиқлаштириш, Халқ депутатлари шаҳар Кенгашида молиявий харажатларни тасдиқлаш. Ҳомийлар иштирок этиши мақсадга мувофиқ.
- Тўртинчи босқич — май ойи: суратларни яратиш бошланади. Ёз фаслининг бошида шаҳардаги бутун «суратлар галереяси» тайёр бўлиши керак.
Тошкентга мураллар қачондан қайтишни бошлади?
Мурал-арт бу — замонавий кўча санъати бўлиб, бунда полотно вазифасини кўп қаватли бино деворлари бажаради.2020 йилнинг февраль ойида Ўзбекистонда махсус талабларга мос келадиган миллий услубда граффити яратишга расман рухсат берилиши мумкинлиги ҳақида хабар берилган эди.
Айнан шу йилнинг октябрь ойида Тошкентнинг Сергели туманидаги Янги Сергели ва Лутфкор кўчалари кесишмасида коронавирусга қарши курашаётган шифокорлар шарафига илк мурални яратилди.
«Менимча, бу асар пандемия қурбонлари учун ўзига хос ёдгорлик ва улар хотираси учун ҳурмат белгиси бўлди. Яратилган образ — фуқаролар эътиборини яна бир бор шифокорларимиз мардлиги ва жасоратига қаратиш учун имконият», — деган эди Сергели тумани ҳокими Элбек Шукуров.
2021 йилнинг август ойида Novda Group компанияси иллюстраторлари Токио-2020 олимпиадаси совриндорларига бағишланган суратларни тақдим этганди. Унда иллюстрацияларни кўп қаватли уйларнинг деворларига тушириш таклиф этилган эди. Ушбу ташаббусни Олий Мажлис Сенати раиси Танзила Норбоева қўллаб-қувватлаган эди.
Президент Шавкат Мирзиёев 2022 йилнинг 18 февраль куни пойтахтнинг Янгиҳаёт туманида жойлашган «Дўстлик» маҳалласига ташрифи чоғида кўп қаватли уйнинг деворига чизилган «Дўстлик рамзи» муралига эътибор қаратганди.
«Нега ҳамма ёққа шундай қилмайсизлар? Бу мурал ҳам одамнинг кайфиятига ижобий таъсир қилади», — деган эди президент масъулларга.
Шавкат Мирзиёев масъуллардан бу каби мураллар қачондан бошланганини сўраганди. Тошкент шаҳар ҳокими Жаҳонгир Ортиқхўжаев бу турдаги деворий мураллар 2021 йилнинг баҳоридан чизила бошланганини таъкидлаган эди.
Изоҳ (0)