Кўричакни ўтказиб юбормаслик учун: касалликнинг кутилмаган аломатлари

Бу касалликни аниқлаш оддий туйилиши мумкин — пастки ўнг соҳадаги оғриқ. Аммо, аслида, кўричак янада мураккаб, бутунлай бошқа аломатлар билан бошланиши мумкин.

Шошилинч жарроҳлик шифокорлари кўричак билан бошқа патологияларга қараганда тез-тез дуч келади. Барча шошилинч операцияларнинг тахминан 40 фоизи кўричакни олиб ташлашни ўз ичига олади. Бу касаллик шунчалик кенг тарқалган ва яхши ўрганилганки, бу ҳақда аллақачон кўпчилик биладиганга ўхшайди. Бироқ, қийинчилик шундаки, касаллик тез ривожланади ва уни аниқлаш унчалик ҳам осон эмас. Кўпчилик ўз вақтида ёрдам сўрамасдан азоб чекади. Афсуски, кўричакнинг ҳар қандай кечикиши ўлимга олиб келиши мумкин.

Кўричакнинг классик белгилари

Кўричак оғриғига чидаб бўлмайди, деган нотўғри тушунча мавжуд. Аслида ундай эмас. Агар бирор киши қорин бўшлиғида чидаб бўлмас оғриқни ҳис қилса, унда бу кўричакмас. Шунга ўхшаш аломатлар буйрак ёки ўт пуфаги касалликларига кўпроқ хосдир.

Касалликнинг классик ривожланишида оғриқлар биринчи навбатда қориннинг юқори қисмида ёки бутун қорин бўшлиғида пайдо бўлади. Бироз вақт ўтгач, кўнгил айниши, баъзан эса қайт қилиш кузатилади. Бемор умумий заифлик, безовталик, иштаҳанинг етишмаслигини ҳис қилиши мумкин. Кўпинча ҳарорат 37,2-37,7 даражага кўтарилади. Бир неча соатдан кейин оғриқ ўнг ёнбош соҳасига ўтади, ошқозон пастки ўнг қисми оғрий бошлайди. Шу билан бирга, оғриқлар кучли эмас, аммо, энг муҳими, улар тўхтамайди.

Шунга ўхшаш аломатлар кўричак ўнг ёнбош соҳасида жойлашганида пайдо бўлади. Бироқ ҳамма одамлар мос равишда бир хил анатомик тузилишга эга эмас ва кўричак белгилари ҳам фарқ қилиши мумкин.

Кўричак яширин тарзда кечиши мумкинми?

Жараён тос бўшлиғида кузатилганда содир бўлади, бу аёлларда кўпроқ учрайди. Бундай ҳолда, унинг белгилари аёл органлари ёки пешоб пуфаги касалликлари сифатида ниқобланиши мумкин.

Қўшимча равишда кўричак оғриғи пастки орқа қисмида пайдо бўлади, оғриқ оёқ ёки тос бўшлиғига тарқалади. Шунингдек, оғриқ ўнг қовурға, жигар ёнида сезилиши ҳам мумкин.

Кўричакнинг клиник кўриниши бир қатор бошқа касалликларга ўхшаш бўлиши мумкин: буйрак ёки ўт санчиғи, холецистит ёки панкреатитнинг кучайиши, ошқозон ва ўн икки бармоқли ичак яраси, аёл органларининг, буйракларнинг, пешоб пуфагининг ўткир яллиғланиши. Шу билан бирга, кўричакнинг ўзи ва юқоридаги барча патологиялар дарҳол касалхонага ётқизишни талаб қилади. Шунинг учун, агар ташвиш берувчи аломатлар, шу жумладан, қорин бўшлиғидаги оғриқлар пайдо бўлса, дарҳол тиббий ёрдамга мурожаат қилиш яхшироқдир.

Диагностика ва даволаш қандай амалга оширилади?

Агар текширув вақтида шифокор ўткир кўричак белгиларини аниқласа, бемор дарҳол касалхонага ётқизилади. Кейинги диагностика чоралари аппарат диагностикасини ўз ичига олади: қорин бўшлиғи органларининг ультратовуш текшируви, КТ, ЭКГ (кўрсаткичлар бўйича). Беморнинг умумий соғлиғини баҳолаш учун лаборатория тестлари тўплами белгиланади.

Операция бемор касалхонага келганидан кейин 2 соатдан кечиктирмай амалга оширилади. Ҳозирги вақтда замонавий клиникаларда лапароскопик усул қўлланилади, бунда кўричакни катта кесмасиз олиб ташлаш мумкин. Бундай аралашув тўқималарнинг минимал шикастланиши, асоратларнинг минимал хавфи ва қисқа муддатли тикланиш даври билан бирга келади. Лапароскопик аппендектомия ўткир кўричакни даволашда олтин меъёр сифатида тан олинган ва жарроҳлар томонидан тобора кўпроқ афзал кўрилмоқда. Операция умумий беҳушлик остида амалга оширилади ва ўртача 30 дақиқа давом этади. Жарроҳлик ишларидан сўнг антибиотиклар, оғриқ қолдирувчи ва яллиғланишга қарши препаратлар буюрилади. Ой давомида ҳаммом ва саунага ташриф буюриш тавсия этилмайди, шунингдек, қорин бўшлиғи мушакларида ортиқча кучланишдан қочиш керак.

Нима учун кўричакка тоқат қилиш қийин?

Ўткир кўричакни даволашда энг муҳими, уни ўз вақтида ташхислаш учун вақт топишдир. Оғриққа чидаш ва аломатлар йўқолишини кутиш жуда хавфлидир. Агар биринчи аломатлар бошланганидан бери 24 соатдан кўпроқ вақт ўтган бўлса, ўлим эҳтимоли сезиларли даражада ошади. Бундан ташқари, қорин оғриғи пайдо бўлганда, оғриқ қолдирувчи воситаларни қабул қилмаслик керак, улар фақат ташхис қўйишни қийинлаштиради.

Кўричакнинг энг хавфли асоратлари перитонит – қорин бўшлиғининг яллиғланиши. Барча соҳаларда қорин бўшлиғида оғриқ кучайиши, кўнгил айниши, қайт қилиш билан тавсифланади. Ҳарорат 39-40 даражага етиши мумкин. Касалликнинг охирги босқичида беморнинг аҳволи ўта оғирлашади. Чалкашиб кетган онг, уйқучанлик, юз ранги ўзгариши, тилда оқ қоплама – бу перитонитнинг характерли белгилари. Peritoнит фақат жарроҳлик йўли билан даволанади ва, афсуски, ҳар доим ҳам беморни сақлаб қолиш қийин кечади.

Қорин бўшлиғи яллиғланишининг олдини олиш бироз мушкул. Бироқ, исталмаган оқибатлар хавфини камайтириш мумкин. Бунинг учун қорин бўшлиғида ҳар қандай оғриқ пайдо бўлганда, шифокорга ташрифни кечиктирмаслик зарур. Ўткир кўричак жуда хавфли касаллик бўлишига қарамай, кўп ҳолларда ўз вақтида ташхис қўйилса, даволаниш натижаси ижобий бўлади.