Миллиардер Билл Гейтс ўз анъанасига мувофиқ 2021 йил учун ҳам қандай китобларни ўқиш мумкинлиги ҳақида блогида ёзиб қолдирди. Унинг 2020 йил ёзида тавсия этган китоблари аллақачон ўқувчиларнинг севимли асарларига айланиб бўлганди. 2021 йилда Gates Foundation асосчиси 5 та китобни севиб мутолаа қилгани, болалигида қандай асарларни мириқиб ўқигани ҳақида китобхонларга сўзлаб берди.
Улғайганим сари ҳужжатли адабиётларни кўпроқ ўқий бошладим. Мен ҳамон инновацияларнинг мазмун-моҳиятини очиб берадиган китобларга қизиқардим, бироқ бу йўлда ҳақиқий оламимиз ҳақида сўзлайдиган нимадирларни ўрганиш муҳимроқ туюлди. Охирги пайтлари эса бола пайтим ёқтирган китобларга қайтгим келди.
Бу йилги таътилим рўйхатида иккита ажойиб илмий фантастик асар ўрин олган. Биринчисида воқеалар қуёшдан қарийб 12 ёруғлик йили узоқликда рўй берса, иккинчиси худди шу ерда, Қўшма Штатларда содир бўлади. Аммо ҳар иккисиям инсоният муаммоларни ечиш учун технологиялардан қай тариқа фойдаланаётгани ҳақида. Бу рўйхатга яна илм-фаннинг илғорлиги ва тарихда ўтган энг машҳур шахс тақдирига бошқа тарафдан қарашга ундовчи бир жуфт китобни қўшмоқчиман.
Йил бўйи ҳайратланарли китобларни кўп ўқидим – жумладан, Жон Доррнинг иқлим ўзгаришлари ҳақидаги сўнгги асарларини ҳам — лекин қуйидагилар энг севимлилари бўлиб қолди.
Жефф Хокинс, «Минг мия: интеллектнинг янги назарияси».
Уолтер Айзексон, «Код бузувчи: Женнифер Дудна, геном таҳрири ва инсоният келажаги».
Ген системаси таҳрири — CRISPR охирги ўн йилликнинг ажойиб, эҳтимол, энг муҳим илмий ютуғидир. Ишим шунга боғлиқлиги боис аввал бошдан бу илмдан бохабар эдим — технологияларни қўллаш бўйича бир қанча лойиҳаларга асос солаётгандик — бироқ биокимёгар, Нобель мукофоти совриндори Женнифер Дудна ва ҳамкасбларининг кашфиётлари жам кенг қамровли, равон китобидан кўп билимни ҳамон ўрганаман. Айзексон эса ген таҳрири атрофида айланадиган муҳим этник саволларни ўртага қўйиб, жуда яхши иш қилди.
Казуо Ишигуро, «Клара ва қуёш».
Роботлар ҳақидаги мазмунли асарларни ёқтираман. Ишигуронинг хаста, ёш қизнинг «сунъий дўст» ҳақидаги романи ҳам бундан мустасно эмас. Гарчи воқеалар дистопик келажакда рўй берса-да, роботлар ёвузликка хизмат қилмайди. Аксинча, улар инсон уруғини сақлаб қолиш учун бирга, баҳамжиҳат ҳаракат қилади. Китобни ўқигач, супер ақлли роботлар билан ҳаёт қандай кўринишда бўларди деб ўйлаб қолдим. Биз одатда, бундай машиналарга технологиянинг бир бўлаги ёки шунга ўхшашроқ нарса деб қарашга ўрганганмиз.
Магги ЎФаррел, «Ҳамнет».
Мабодо, Шекспирнинг мухлиси бўлсангиз, адибнинг шахсий ҳаёти энг машҳур песаларидан бирини ёзишда нечоғлик муҳим рол ўйнаганини ўқиб, китобга мубтало бўласиз-қоласиз. ЎФаррел асарини биз биладиган «Қасиданавис»га асосланиб иккита далил замирига қуради: Шекспирнинг 11 ёшида ўлган Ҳамнет исмли ўғлининг вафоти ва фожиадан икки йил ўтиб «Ҳамлет» трагедиясининг ёзилиши. Мен кўпинча адибнинг бебаҳо қаҳрамон сифатида тасвирланган рафиқаси Анна ҳақида ўқишни хуш кўраман.
Энди Уир, «‘Яшасин Мария’ лойиҳаси».
Аксар инсонлардек мен ҳам Уирни «Марслик» асари орқали танигандим. Унинг сўнгги романи ўрта мактаб ўқитувчисининг бошқа юлдузлар тизимида уйғониб, у ерга қандай бориб қолганини эслай олмаслиги ҳақида. Асарнинг қолган қисмида муаллим кунни асраб қолиш учун фан ва муҳандисликни қандай қўллагани хусусида сўз боради. Ўқиш мароқли бўлганигами, бутун бошли китобни бир ҳафта охирида тугатгандим.
Изоҳ (0)