Safia қандолатчилик уйи асосчиси 27 ёшли Бекзод Самиғжонов Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёевга видеомурожаат йўллаб, компаниянинг янги заводини сақлаб қолишда ёрдам сўрагани тўғрисида хабар берилганди. Унинг сўзларига кўра, заводни қуриш учун ер давлат раҳбарининг топшириғига кўра, Тошкент ҳокимлиги қарори билан ажратилган. Бироқ олдинги ижарачи суд орқали ерни ажратиш тўғрисидаги қарорни ҳақиқий эмас деб топилишига эришган.
Тадбиркорнинг маълум қилишича, завод қурилиши учун 40 миллиард сўмдан ортиқ маблағ сарфланган, ушбу маблағнинг катта қисми — Ислом банки лизинги ҳисобланади. Кредит тўловлари 2022 йилнинг январидан бошлангани сабаб корхонани кейинги ойда ишга тушириш режалаштирилган. Бекзод Самиғжанов ижара ва лизингни тўлай олмаслиги, оқибатда 25 йиллик тарихга эга компания банкрот бўлишини таъкидлаган.
Madina-Muxlisa Star ва «Боғишамол» боғи
«Gazeta.uz» можаронинг иккинчи томони — Madina-Muxlisa Star компанияси билан боғланган. Компания юристи Шоҳрух Отажоновнинг маълум қилишича, 2015 йил 16 сентябрь куни Тошкентнинг собиқ ҳокими Раҳмонбек Усмоновнинг қарори билан компания Учтепа тумани Фозилтепа кўчаси 251-уйда жойлашган 4,52 гектар жойдаги «Боғишамол» боғи ҳудудидан фойдаланишга рухсатни қўлга киритган.2016 йилнинг 30 август куни Madina-Muxlisa Star ва Тошкент ҳокимлиги ерни узоқ муддатга — 2015 йил 16 сентябрга қадар ижарага олиш бўйича шартнома имзолаган. Ҳужжатга кўра, ер участкаси маданият ва аттракционлар тизимига эга дам олиш боғини ташкил этиш мақсадида топширилган.
Компания лойиҳани амалга ошириш учун бинолари ва келтирилган аттракционларини гаровга қўйиб, Миллий банкдан қарийб 3 миллион доллар миқдорида кредит олган. Ҳудуднинг 3,5 гектарини боғ, 1 гектарини эса автотураргоҳ эгаллаган.
2017 йилнинг 16 июнида Президент Шавкат Мирзиёев Учтепа туманига ташриф буюрган ва боғни 2018 йилнинг Наврўзига қадар (март ойи) топшириш бўйича кўрсатма берган. Мазкур топшириқ йиғилиш протоколига киритилган.
Аттракционларга эга боғ белгиланган муддатда ишга туширилган. Очилиш маросимига Тошкент ҳокимлиги вакиллари, ҳукумат аъзолари, хусусан, бош вазир Абдулла Арипов ҳам ташриф буюрган.
Компания юристининг маълум қилишича, 2021 йил февралида боғга туман ҳокими Фарҳод Абдуллаев бошлигида ички ишлар органлари ва ҳокимлик ташриф буюрган, шундан сўнг, мажбурий тартибда автотураргоҳ панжаралари олиб ташланган. Ушбу ҳудуд қурилиш бошлаган Safia’га берилган. Шу билан бирга, Шоҳрух Отажоновнинг таъкидлашича, ҳокимлик ва бошқа органлар «снос»ни асословчи ҳужжатни тақдим эта олмаган.
«Ноқонуний қарор»
Унинг сўзларига кўра, компания вазиятни ўрганиш асносида боғ ҳудудининг бир қисми пойтахтнинг янги ҳокими Жаҳонгир Ортиқхўжаевнинг 2019 йил 3 декабрдаги қарори билан захирага олинган, ўша йилнинг 23 декабрдаги қарори билан эса Safia Qandolat учун ерни захиралаган ва лойиҳа-смета ҳужжатларини ишлаб чиқишга рухсат берган.2021 йилнинг мартида Madina-Muxlisa Star Тошкент туманлараро маъмурий судига даъво аризасини киритиб, шаҳар ҳокимининг қарорини ҳақиқий эмас деб топиш ва қурилишни тўхтатишни сўраган. Юристнинг сўзларига кўра, улар Safia ер ишларини энди бошлаган вақтда қурилиш ишларини тўхтатишга эришган.
Юристнинг қайд этишича, ҳокимнинг ерни захирага олиш борасидаги қарори ноқонуний ҳисобланади, чунки Madina-Muxlisa Star билан имзоланган узоқ муддатли ижара шартномаси, шунингдек, ҳокимнинг 2015 йилдаги ерни ажратиш тўғрисидаги қарори бекор қилинмаган.
«2021 йил 7 апрелда биринчи суд мажлиси бўлиб ўтди. Ўшанда биз Safia Qandolat қандай асосга кўра қурилиш олиб бораётгани ва ҳокимликдан ҳужжатларни судга тақдим этишини сўрадик. 15 апрель куни бўлиб ўтган кейинги суд мажлисида ҳокимлик юристи Тошкент ҳокими томонидан 2021 йил 7 апрель куни имзоланган қарорни тақдим этди. Яъни Safia Qandolat’га ер ажратиш борасидаги қарор суднинг биринчи кунида қабул қилинган. Бунга қадар улар қурилишни ҳокимнинг ерни захирага олиш тўғрисидаги қарорига асосан амалга оширган», — дейди Шоҳрух Отажонов.
Компания вакилининг таъкидлашича, 4 май куни биринчи суд инстанцияси мурожаат учун даъво муддати тугаб бўлгани сабаб Madina-Muxlisa Star’нинг важларини бекор қилган. Аммо қонунчиликка кўра, маъмурий орган қарори устидан шикоят қилиш муддати жавобгар мансабдор шахснинг қарорини олган кундан бошланади.
«Биз қарор 2019 йилда чиққанини билмас эдик. Бу ҳақда бизга хабар беришмаган. Буни 2021 йилнинг февралида билдик, чунки шаҳар ҳокимининг 2019 йилдаги ерни захирага олиш тўғрисидаги қарори Madina-Muxlisa Star’га юборилмаган», — дейди у.
«Биз бир неча бор Safia Qandolat’ни ушбу ер Madina-Muxlisa Star’га тегишли экани, катта эҳтимол билан ҳоким қарори ҳақиқий эмас деб топилиши мумкинлиги ҳақида огоҳлантирганмиз, Safia Qandolat топшириқ ва ҳокимнинг сўзларига ишониб, сўзларимизни эътиборсиз қолдирди ва қурилиш ишларини давом эттирди», — дейди юрист.
2021 йил 14 сентябрь куни Олий суд кассация инстанцияси ишни кўриб чиқиб, ҳокимнинг 2019 ва 2021 йиллардаги қарорини ҳақиқий эмас деб топди.«Ҳокимликнинг ерни бериб юбориш бўйича ҳеч қандай ҳуқуқи йўқ»
Madina-Muxlisa Star раҳбари Авазбек Шарипов ўзининг Президентга мурожаатида компания боғни қуриш учун ҳудудни 2016 йилда қўлга киритганини маълум қилган. Унинг сўзларига кўра, Safia қандолат уйи асосчиси Бекзод Самиғжонов ўз мурожаатида «кўп нарса ҳақида ёлғон гапирган».
«Бунга қадар сизнинг қарорингиз билан Шайхонтоҳур тумани бўйича протокол тасдиқланган эди. У ерда ажратилган ерни танлаш ўрнига, Safia Qandolat ерни ўзи танлаган ва боғимизга қарашли автотураргоҳ ҳудудидаги жойга эга чиқиб олган», — дейди у.
«Бизга нисбатан кўплаб адолатсизликлар бўлди. Ҳурматли Президент, ҳокимлик томонидан кўплаб адолатсизликлар амалга оширилмоқда, бизга ёрдам беришмаяпти. Сиз тадбиркорларга ёрдам беринглар деяпсиз. Аммо ҳокимлар бунинг аксини қилмоқда. Улар қўлини бизга эмас, Safia’га узатмоқда», — дейди у.
Авазбек Шариповнинг таъкидлашича, боғни қуриш борасидаги лойиҳага 5 миллион доллар инвестиция киритилган ва яна 2,7 миллион доллар миқдорида кредит мавжуд.
«Бугунги кунда биз кредитни тўлаш бўйича қийинчиликларни бошдан ўтказяпмиз. Барчаси бузилишларга олиб келди, ҳамма ер чиқинди. Агарда автотураргоҳимиз бўлмаса, туристлар, меҳмонлар ва бошқа туманлардан одамларни қабул қила олмаймиз», — дейди тадбиркор.
Боғ директорининг айтишича, 2019 йилда Тошкент ҳокими ҳудудга келган ва автотураргоҳ ерини Safia Qandolat’га беришга қарор қилган. У ички ишлар органлари ходимларини бир неча бор асоссиз ўзини ҳибсга олишганини билдирган.
«Биз Олий судда Safia Qandolat’ни ютиб чиқдик. Ғалабадан кейин бизга турли органлар босим ўтказмоқда», — дейди у.
Авазбек Шариповнинг маълум қилишича, Учтепа тумани ҳокими Фарҳод Абдуллаев автотураргоҳ ҳудудини экскаваторлар ёрдамида бузиб ташлаш ва ерни Safia’га завод қуришига бериш бўйича шахсан кўрсатма берган. Бундан ташқари, унинг сўзларига кўра, туман ҳокимининг қарори билан Safia’га яна 40 сотих ер ажратилган. Safia Qandolat учун жами 0,8 гектар ер мўлжалланган бўлса, натижада компания 1,5 гектарга эга бўлган.
«Улар ҳоким билан қандай келишганини фақат Худо билади. Биздан сўрамасдан ерни бериб юборишга уларнинг ҳеч қанақа ҳаққи йўқ. Улар иккинчи марта ҳам еримизни олиб қўйиб, унга эга чиқмоқда. Қандай асосга кўра?.. Бизда ерни фақат суд ерга эгалик ҳуқуқимизни бекор қилганидан кейин тортиб олиши мумкин», — дейди у.
Аттракционлар ва турар жой комплекси
Madina-Muxlisa Star 2020 йилнинг 16 апрелида Маданият вазирлигига хат йўллаган бўлиб, унда компания раҳбари кредит асосида аттракционлар харид қилингани, бироқ масъул идоралар боғ қияликда жойлашгани сабаб уларнинг айримларидан фойдаланишга рухсат бермаганини таъкидлаган. Унинг таъкидлашича, маданият ва дам олиш боғи бу ҳолатда ўз фаолиятини давом эттира олмайди, уни қайта ташкил этиш имконияти эса йўқ.
Шу сабабли тадбиркор Маданият вазирлигига ушбу ҳудудда кўп қаватли турар жой комплекси, меҳмонхоналар, савдо-кўнгилочар комплекслар қуриш таклифини йўллаган. Шу билан бирга, у маданият марказини қуришни, келажакда қуриладиган турар жой комплексида Маданият вазирлиги учун 10 та квартира ажратишни режалаштирган. Вазирлик боғ ҳудудига кўп қаватли бино қурилишини мақсадга мувофиқ эмас деб топган.
Учтепа тумани ҳокимлиги
20 октябрь куни Учтепа тумани ҳокимлиги матбуот хизмати содир бўлаётган баҳс юзасидан видеоролик эълон қилди. Роликда айтилишича, Президентнинг ташрифи вақтида бир нечта вазифалар белгилаб берилган, жумладан, туман аҳолисининг спорт компексларини кўпайтириш борасидаги таклифлари маъқулланган.«2016 йилда ер участкаси Madina-Muxlisa Star’га боғ қуриш учун берилган. Аммо компания бир неча йил давомида ушбу ердан самарасиз фойдалангани сабаб Тошкент ҳокимининг 2019 йил 3 декабрдаги қарори билан ер участкаси Тошкент захира фондига ўтказилган», — дейилади хабарда.
Мазкур қарордан сўнг, «Боғишамол» боғи ёнидаги 8 сотих ер ҳокимлик ҳузуридаги «Ягона буюртмачи хизмати» инжиниринг компанияси томонидан спорт комплекси қуриш учун ажратилган, Madina-Muxlisa Star раҳбари эса бунга қарши чиққан.
Роликда «Чўпонота» маҳалласи раиси Зоирбек Соатовнинг сўзлари келтирилган бўлиб, у тадбиркорни аҳолининг хоҳиш-истакларига қизиқмаганликда қоралаган. Аҳолининг айримлари болаларини спорт билан шуғуллантириш учун бошқа туманларга олиб боришга тўғри келаётганини маълум қилган.
Халқ депутатлари туман кенгаши депутати Нуриддин Зайнитдиновнинг Ер кодексининг 36-моддасига таяниб маълум қилишича, бутун ер участкасига ёки унинг бир қисмига эгалик қилиш ҳуқуқи ёхуд ундан доимий ёки муддатли фойдаланиш ҳуқуқи, шунингдек, ер участкасини ижарага олиш ҳуқуқи ундан икки йил давомида фойдаланилмаган ҳолатида бекор қилинади.
Ролик охирида ҳокимлик 500 иш ўрни яратилиши режалаштирилган (компания асосчиси 4000 иш ўрни ҳақида гапирганди) Safia қандолат фабрикаси қурилишини бекор қилган.
20 октябрь куни Олий суд кассация шикояти доирасида Safia фойдасига қарор чиқарди. Madina-Muxlisa Star мазкур қарор устидан даъво аризасини киритиш ниятида.
Изоҳ (0)